background image
274
Anesteziyoloji
bazi bölgelerin hasari önemli bir zarar vermezken, bazi bölgelerdeki air hasar nörolojik
tabloyu etkiler. Cerrahi yaklaim ve uygulanacak giriim yolu korteksin bu özelliine göre
planlanir. Hassas bölgeler; primer motor ve sensoryal korteks, konuma merkezi (Broca
ve Wernicke bölgeleri), primer vizüel korteks, talamus, beyin sapi, retiküler aktive edici
sistem, derin serebellar nukleus, anterior parietal loblarin bir kismidir ve bu anilan bölge-
ler silvian fissüre yakin yerleimlidirler. Primer motor ve sensoryal korteks santral sulkus
kenarindadir ve topolojik olarak ters tarafi gösterirler. Görme alani posterior lobda yer
alir. Sa elini kullanan kiilerin hemen hepsinde, sol elini kullananlarin %80'inde konu-
ma merkezi sol hemisferdedir. Wernicke bölgesi posterior superior temporal lob ve Broca
bölgesi frontal lob korteksinde yer alir. Talamus ve hipotalamus diensefalondadir. Talamus;
uyaniklik, motor kontrol ve sensorial algilardan sorumludur. Hipotalamus ise endokrin,
otonomik ve viseral fonksiyonlari salar.
nfratentorial Kompartman
Beyin sapi santral sinir sisteminin kompleks yapilarindandir. Medulla, pons ve orta be-
yin buradadir. Bilinç ve otonomik fonksiyon görevleri vardir. Medulla ve ponsta solu-
num kontrol merkezi bulunur; fokal bir hasar veya ödem solunum durmasina neden olur.
Kranyal sinirlerin asendan ve desendan lifleri beyin sapindan geçer, dolayisiyla koma ha-
lindeki bir hastada beyin sapi fonksiyonlari pupilla, kornea ve öksürük refleksleri ile test
edilir (Tablo 1). Iik refleksi; orta beyin, optik ve okulomotor sinirler hakkinda bilgi verir.
ekil 2 ·
Beyin sagittal kesiti
TABLO 1
Kranyal Sinirlerin Bazilarinin Özellikleri
I. koku
II. görme
III.
ekstraoküler hareketler, göz kapai
IV.
aai-yukari göz hareketleri
V.
duysal yüz, çineme
VI.
lateral göz hareketleri
VII. yüz hareketleri, tat duyusu
VIII. duyma,
denge
X. vokal
kordlar
XII. dil
kaslari
Kafatasi
Beyin zarlari
Beyin yarim
küreleri
Beyin
sivisi
Hipotalamus
Hipofiz
Omurilik soani
Omurilik sivisi
Omurilik
Beyincik