background image
164
Anesteziyoloji
Beklenmedik antikorlar yönünden alici, gerekli olduunda verici serumunda antikor
taramasi yapilir.
Bu test ile alici serumundaki anti-A ve anti-B diindaki antikorlar ara-
tirilir.
Alici ve verici kanlarinin çapraz karilatirilmasi (crossmatch) yapilmalidir. Bu test,
transfüzyon sirasinda olasi bir antijen-antikor reaksiyonunun tüpte yapilan ön deneme-
sidir. Alici ve verici ABO uygunluunun son kez dorulanmasi ve tarama panelinde yer
almayan, ancak verici eritrosit yüzeyinde olabilecek antijenlere kari serumda antikor
varliinin aratirilmasi amaciyla yapilir. Eritrosit içermediklerinden trombosit, plazma ve
plazma ürünlerinde transfüzyon öncesi çapraz karilatirma yapmaya gerek yoktur.
Eritrosit süspansiyonu ve tam kan transfüzyonlarinda alici ile verici arasinda ABO ve RhD
uygunluu olmak zorundadir. Trombosit ve taze donmu plazma (TDP) transfüzyonu için
ABO uygunluu aranir. RhD uygunsuzluu benzeri bir tablo oluturacaindan çocuk do-
urma çaindaki RhD(-) olan bir kadin hastaya Rh(+) trombosit ve TDP transfüzyonu
yapilmaz.
KAN BANKASI LEMLER
Kan vericisi kan alicisini etkileyebilecek tibbi durumlar açisindan taranir. Vericinin hema-
tokrit deeri normal sinirlarda ise kan tiplendirilir, antikorlar açisindan taranir ve hepatit
B, hepatit C, sifiliz, HIV1-HIV2 için testler yapilir.
Kan, önce kan koruyucu antikoagulan solüsyon içeren torbalarda toplanir. En sik kullani-
lan koruyucu solüsyon sitrat fosfat dekstroz adenin (CPDA-1)'dir. CPDA-1 ile saklanmi
kanin ömrü 35 gündür. Salin adenin glukoz mannitol (SAGM) ile saklama ise eritrosit öm-
rünü 40 güne çikarir. 1 Ü tam kan 513 mL (450 mL kan ve 63 mL antikoagulan) hacimde,
hematokriti %35-45 olan ve aktif trombosit bulunmayan bir üründür. Daha sonra toplanan
kanlar santrifüje edilerek eritrosit, trombosit ve plazmaya ayritirilir. Bir ünite kandan 250
mL eritrosit süspansiyonu elde edilir. Koruyucu salin eklenir ve eritrosit süspansiyonunun
hacmi 350 mL olur. Hematokriti %65-75'dir. Bir ünite eritrosit süspansiyonu hemoglobini
1 gr/dL arttirir. 1-6 °C'de saklanir. Kanin kalan kismi trombosit ve plazma elde etmek için
santrifüj edilir. Trombosit süspansiyonunun bir ünitesi 50-70 mL plazma içerir. 20-24°C'de
depolanir ve raf ömrü 5 gündür. Kanin kalan kismi ise plazmadir ve FV ve FVIII gibi labil
koagulasyon faktörlerini korumak için hizla dondurulur. Bir ünite kandan 200 mL taze
donmu plazma elde edilir. TDP'nin yavaça çözdürülmesi ile yüksek oranda FVIII ve fib-
rinojen içeren jelatinöz bir preparat oluur. Bu oluuma kriyopresipitat denir, kriyopresipi-
tat depolama için yeniden dondurulur.
KAN VE KAN ÜRÜNLER
Eritrosit Süspansiyonu:
Eritrosit süspansiyonu transfüzyonu için kan kaybi monitörizasyonu
ilk adimdir. Cerrahi alanda mikrovasküler kanamanin takibi açisindan cerrahi ekiple ileti-
im içinde olunmali ve periyodik olarak alan gözlenmelidir. Kan kaybinin kantitatif ölçü-
mü için aspiratör takibi, kare gaz ve batin kompreslerinin sayilmasi gibi standart metodlar
kullanilir. Hayati organlarin yetersiz perfüzyonu ve oksijenasyonunun deerlendirilmesi
için kan basinci, kalp hizi, oksijen saturasyonu, idrar çikii, elektrokardiyogram gibi gele-
neksel monitörizasyon sistemlerinden yararlanilir. Gerekirse deerlendirmeye ekokardi-
yografi, kan gazlari, mikst venöz O
2
saturasyonu da eklenir. Belirgin kan kaybi veya organ