background image
OrthO-rheumatO | VOL 10 | Nr 4 | 2012
85
figuur 1: patiënte met actieve reumatoïde artritis ter hoogte van de polsen en de linkerschouder (a). er zijn lymfeklieren zichtbaar in de twee
okselholtes (rechts: pijltjes b en c). dit typische beeld toont relais-lymfeklieren van de ontstekingsziekte.
wat toepassingen ontwikkeld voor goedaardige aandoenin
gen, in het bijzonder in het domein van infectie- en inflam
matoire ziekten en dan voornamelijk reumatische ziekten.
De afgelopen jaren ging de meeste aandacht in die zin uit
naar sarcoïdose, reumatoïde artritis en inflammatoire ar
teritis (vasculitis van de grote bloedvaten).
background en methodologIe
18
FFDG is een tracer met een korte radioactieve periode
(< 2 uur) die door verschillende normale of pathologische
cellen wordt gecapteerd via specifieke glucosereceptoren,
de GLUT. In de cel wordt
18
FFDG gefosforyleerd in een
biochemische vorm die niet naar buiten kan en geen andere
metabole wijzigingen ondergaat. De tracer zit dus opgeslo
ten in de cellen en stapelt zich op, wat in stabiele toestand,
tussen 1 en 2 uur na de injectie, een uitstekende beeldvor
ming oplevert. Behalve in kankercellen, worden de GLUT-
receptoren, vooral van type 3, aangetroffen in nog heel wat
andere cellen die bijdragen tot acute of chronische inflam
matoire reacties, zoals neutrofiele polymorfonucleairen,
monocyten-macrofagen en zelfs fibroblasten (1). De beeld
vorming moet worden uitgevoerd bij een nuchtere patiënt,
minstens 60 minuten na de injectie van de radiotracer,
als de glykemie en het endogene insulinegehalte lager is.
Vandaag worden voor de medische beeldvorming hybride
uitrustingen gebruikt die een PET-scan combineren met
een CTscan (computerized tomography). Morfologische
en functionele beeldvorming zijn daardoor mogelijk in één
onderzoek. In de praktijk neemt het onderzoek een twin
tigtal minuten in beslag, na de tijd die nodig is tussen de
injectie van
18
F-FDG en de gegevensverzameling. Belang-
rijk om op te merken is dat slechts weinig preklinische
studies hebben bijgedragen tot het vaststellen van de rol
van de PET-scan bij reumatische aandoeningen (2). Twee
recente studies verdienen echter al onze aandacht, omdat
ze de rol van cytokines en hypoxie in de oorsprong van
de captatie van
18
FFDG in het ontstoken synoviaal mem
braan aantonen (34).
belangrIjkste IndIcatIes
geWrIchtsreuma en reumatoïde artrItIs
Sinds begin jaren 90 wordt
18
FFDG op grote schaal
gebruikt bij reumatoïde artritis. Verschillende studies
toonden aan dat de PET-scan met
18
FFDG op betrouw
bare wijze een ontsteking kan identificeren in de klinisch
getroffen gewrichten, maar ook een nog `stille' ontsteking
a
c
b