corsetbehandeling evalueert. Hun conclusie dat bij gebrek
aan standaardisatie van de conservatieve behandeling het
nut van minimaal invasieve heelkundige behandelingen
als vertebroplastie en kyfoplastie waarover intussen wel
al verschillende RCT's werden verricht én gepubliceerd
niet kan worden aangetoond, is kort door de bocht.
de 21
de wervelfracturen het meest voorkomende type, en
beduidend frequenter dan heup, pols en schouderfrac
turen, die nochtans meer tot de verbeelding spreken.
In 2005 schatte men het aantal osteoporotische frac
turen in de USA op meer dan 2 miljoen, waarvan onge
veer 550.000 wervelbreuken, 300.000 heupfracturen en
400.000 pols fracturen (2). In Europa zijn er jaarlijks
1,4 miljoen nieuwe osteoporotische wervelfracturen (3).
Wereldwijd zou er om de 22 seconden een nieuwe wervel
breuk ontstaan (4). Osteoporotische wervelindeukingen
geven aanleiding tot rugpijn en worden vaak veroorzaakt
tijdens dagelijkse activiteiten of bewegingen zoals voor-
overbuigen, draaibewegingen of het heffen van een bood
schappentas, soms uiteraard ook door een val. De helft van
die wervelbreuken ontstaat echter spontaan, lokt niet me
teen pijn uit, wordt niet gediagnosticeerd en krijgt niet de
noodzakelijke behandeling om het risico op toekomstige
fracturen te beperken (5). Na de eerste fractuur stijgt de
kans op toekomstige fracturen exponentieel. Op termijn
ontstaat door de meerdere osteoporotische wervelindeu
kingen hyperkyfose, die op haar beurt de oorzaak is van
belangrijke negatieve consequenties op lange termijn.
Wervelfracturen en kyfose zijn verantwoordelijk voor
gangstoornissen en evenwichtsproblemen, die dan weer
de kans op vallen vermeerderen. Daarnaast zorgen beide
voor snelle verzadiging en gastrointestinale problemen,
voor vermindering van de longfunctie en longcapaciteit,
voor meer depressies, voor een toename van het risico
op nieuwe fracturen en dus opnieuw toename van de
kyfose (6). Door de rugpijn vermindert de functionaliteit
en de mobiliteit alsook de levenskwaliteit. Al deze feno
menen dragen bij tot een toename van morbiditeit en
uiteindelijk zelfs in belangrijke mate tot verhoogde mor
taliteit (7-9).
uiteraard een basisbehandeling voor osteoporose ingesteld
worden, met calcium en vitamine Dsupplementen samen
met osteoporosemedicatie zoals bisfosfonaten, strontium
ranelaat of denosumab.
Maar daarnaast moet ook de wervelfractuur behandeld
worden. De klassieke therapie is hier van oudsher conser
vatief, met relatieve rust en bedrust, analgetica, corsetbe
gische uitval wordt een uitgebreide chirurgische decom
pressie en stabilisatie toegepast. Fixatie is niet evident in
het porotische botweefsel.
probleem op te lossen. Langdurig gebruik van antiflogis
tica en narcotische analgetica wordt door deze oudere po
pulatie vaak niet goed verdragen en verhoogt het valrisico.
Rust bevordert osteoporose en verergert bijgevolg het de
conditioneren, de longproblemen en de mortaliteit. Maar
vooral, zelfs de beste conservatieve behandeling verandert
niets aan de toenemende kyfose, die blijkens steeds meer
onderzoek de echte onderliggende oorzaak is van de toege
nomen morbiditeit en mortaliteit (7).
clusief verhoogde mortaliteit veroorzaakt. Zelfs de beste
conservatieve zorg kan deze evolutie onmogelijk tegen
gaan. Door een conservatieve behandeling kan de wer
velkolom niet meer rechtgezet worden; alleen een heelkun
dige behandeling bijvoorbeeld een minimaal invasieve
kan de wervelkolom terug oprichten.
Op het einde van de vorige eeuw werden nieuwe chirur
gische technieken ontwikkeld ter behandeling van osteo
porotische wervelindeukingen, met name vertebroplastie
en kyfoplastie. Deze minimaal invasieve technieken wor
den in het volgende overzicht samen met de klassieke be
handelingsmethoden besproken.
dat het basisprincipe van behandeling preventie is. Osteo
porose voorkomt men door voldoende mobilisatie en
durende aanvoer van calcium en vitamine D levenslang
via de voeding. Eens osteoporose ingesteld, blijven mobili-
satie en inname via de voeding belangrijk, maar moet ook
osteoporosemedicatie in functie van de noodzaak ingesteld
worden.
aangegeven is een pijnlijke osteoporotische wervelfractuur
vaak de eerste manifestatie van deze kwaal. Verwijzing
voor uitwerking en adequate basisbehandeling van osteo
porose is essentieel.
De pijnlijke wervelfracturen worden ook medicamenteus
behandeld, in de eerste plaats met de klassieke analgetica.
Vaak moet men echter beroep doen op narcotische anal
getica en antiflogistica. Pijn ten gevolge van de acute wer
velfractuur, en chronische pijn door de toenemende kyfo
tische misvorming raken niet altijd onder controle met deze