apparaat, kan het anestheticum in rechtstreeks contact
met de zenuw worden geïnjecteerd, na identificatie via
elektrostimulatie en emg. Na de injectie volgt het kli
nische onderzoek van de kracht van de antagonistische
spieren en de gewrichtsmobiliteit, net als de evaluatie van
de loop- of grijpfunctie, zonder dat de patiënt spasmen
krijgt. Met de blokkade kan ook de respectieve rol van de
spasticiteit, de motorische controlestoornissen en de re
tracties in de klachten van de patiënt worden vastgesteld.
Bovendien, en vooral, kan de patiënt dan zélf zien wat
het potentiële voordeel is van een behandeling van zijn
spasticiteit (6). Zenuwblokkades zijn een veilige techniek
waarvan slechts weinig bijwerkingen werden gerappor
teerd.
aandoening, heeft de patiënt al revalidatie gevolgd. Die
blijft de hoeksteen van elke behandeling van spasticiteit.
Kinesitherapie is de enige manier om de tekorten die met
spasticiteit worden geassocieerd spierzwakte, verlies van
de fijne motoriek, coördinatiestoornissen, retracties en
loop- en evenwichtsstoornissen te behandelen.
De revalidatie omvat spierstrekoefeningen om de spastici
teit af te remmen (helaas met slechts tijdelijk effect) en re
tracties te vermijden, neurologische oefeningen (controle
van de motoriek, lopen, evenwicht, uithouding), functio
nele elektrostimulatie en educatie van de patiënt tot `zelf-
educatie'. Revalidatie is ten slotte essentieel om een opti
maal effect te verkrijgen van elke medische of chirurgische
behandeling van spasticiteit.
spasticiteit, maar kunnen hulp bieden voor de functionele
gevolgen en retracties. Het meest gebruikt zijn `enkel-voet-
ortheses' (AFO) in geval van spits- en klompvoet. Nachte
lijke orthesen aan de handen kunnen retracties vermijden.
Dynamische orthesen die een constante maar pijnloze
tractie mogelijk maken, worden voorgeschreven in geval
van retracties als gevolg van spasticiteit ter hoogte van de
elleboog, de knie en de enkel.
chijnlijk ook meest voorgeschreven) behandeling vormen,
zijn ze niet altijd even efficiënt. Dat is vooral te wijten aan
de bijwerkingen, zoals slaperigheid of lage bloeddruk. Ba
clofen, tizanidine of benzodiazepines hebben met elkaar
gemeen dat ze geleidelijk aan moeten worden toegediend.
Daarbij moet worden begonnen met lage dosissen die over
het hele etmaal worden verspreid, om de bijwerkingen zo
veel mogelijk te beperken. We moeten de patiënt duidelijk
uitleggen dat de optimale dosis deze is die het meeste effect
heeft op zijn spasticiteit en de minste bijwerkingen veroor
zaakt. De patiënt, bijgestaan door zijn behandelende arts
en kinesitherapeut, bepaalt dus zelf welke dosis het best
geschikt is voor hem, zonder dat dit de maximumdosis
moet zijn. Bij ernstige spasticiteit kunnen de verschillende
geneesmiddelen worden gecombineerd. De beste indica
ties hiervoor zijn waarschijnlijk buigspasmen en pijn als
gevolg van de spasticiteit. Dat een geneesmiddelenbehan
deling de functie (lopen of grijpen) zou kunnen verbete
ren, is een illusie. Patiënten met spasticiteit van medullaire