background image
OrthO-rheumatO | VOL 10 | Nr 4 | 2012
81
lokale InfIltratIes
Sommige fracturen geven aanleiding tot radiculopathie
door compressie van een zenuwwortel, meestal in het
neuroforamen. Epidurale infiltraties of gerichte wortel
kanaalinfiltraties kunnen dan als symptomatische behan
deling nuttig zijn.
uItgebreIde chIrurgIsche decompressIe
en fIxatIe
Osteosynthese voor osteoporotische wervelfracturen wordt
zelden toegepast. Door de slechte kwaliteit van het
botweefsel is het moeilijk om bijvoorbeeld schroeven te
verankeren. Toch zijn er de laatste jaren pedikelschroeven
ontworpen die wel kunnen gebruikt worden in het broze
beenweefsel, onder meer door inbedding in PMMA-
cement. Maar osteosynthese moet veel meer niveaus om
vatten om een afdoende stabiliteit te bekomen, zodat de
chirurgie veel uitgebreider en invasiever is dan bij jonge
ren. Deze technische hindernissen en het feit dat deze ou
dere patiëntenpopulatie ook nog eens meer comorbiditeit
vertoont, verhogen het risico op verwikkelingen. Invasieve
open reductie en osteosynthese worden dan ook beperkt
tot fracturen met uitgebreide neurologische uitval.
cementaugmentatIetechnIeken
Op het einde van de vorige eeuw werden nieuwe minimaal
invasieve chirurgische technieken ontwikkeld ter behande
ling van wervelindeukingsfracturen. Vertebroplastie werd
voor het eerst beschreven in 1987 ter behandeling van een
pijnlijk hemangioom. Bij vertebroplastie wordt via een per
cutane naald vloeibare cement in een gebroken wervelli
chaam gespoten om de breuk te stabiliseren en zo de pijn te
verlichten. Ballonkyfoplastie wordt toegepast sinds de jaren
90 en verschilt wezenlijk van vertebroplastie, in de eerste
plaats omdat de opblaasprocedure bij kyfoplastie ervoor
zorgt dat de wervel zich opkrikt waarbij de hoogte van het
wervellichaam wordt herwonnen. Ten tweede omdat het
cement veel visceuzer is, met beduidend minder kans op
cementlekken buiten het wervellichaam (Figuur 3-5).
In de loop van het voorbije decennium werden meerdere
prospectieve studies gepubliceerd over cementaugmentatie
in de behandeling van symptomatische wervelfracturen.
In 2009 werden twee gerandomiseerde studies in het New
England Journal of Medicine
gepubliceerd waarin verte
broplastie werd vergeleken met een shamprocedure (18,
19). Beide studies konden geen significant verschil aanto
nen tussen vertebroplastie en de controlegroep. Hoewel
kyfoplastie niet hetzelfde is als vertebroplastie leidde dat
toch tot de veronderstelling dat het effect van kyfoplastie
wel eens een placebo-effect zou kunnen zijn.
In 2010 publiceerde Klazen een gerandomiseerde studie
die vertebroplastie vergeleek met conservatieve behan
deling. Zij kwam tot de bevinding dat er wel degelijk een
significant verschil was tussen beide behandelingen (20).
Voor deze prospectieve openlabelstudie werden patiën
ten gerekruteerd op de afdelingen radiologie van zes Bel
gische en Nederlandse centra. Allen hadden een wervelin
deukingsfractuur met rugpijn gedurende minder dan zes
weken. De helft van de patiënten toonde na inclusie snel
spontaan pijnherstel. De patiënten met persisterende pijn
kregen na randomisatie ofwel vertebroplastie ofwel een
conservatieve behandeling. Vertebroplastie resulteerde in
een sneller pijnherstel dat aanhield voor minstens een jaar
en significant groter was dan de pijnafname na conserva
tieve behandeling.
Intussen zijn ook de resultaten bekend van enkele groot-
schalige prospectieve gerandomiseerde studies waarin kyfo
plastie werd vergeleken met conservatieve therapie, waar
onder de Fracture Reduction Evaluation (FREE)-studie
figuur 4 en 5: peroperatoire foto. druk en volume in de ballon
worden permanent gevolgd tijdens de opblaasprocedure.