background image
Tiroid bezi üst, orta ve alt tiroid venlerine drene olur.
iki ven internal juguler vene drene olurken alt tiroid veni in-
nominat vene drene olur. Her iki rekürren laringeal sinir
nervus vagustan ç>kar ve krikotiroid artikulasyon düzeyin-
de, krikotiroid kasa posterior olarak larinkse girer. Sol rekü-
ren laringeal sinir ligamentum arteriozum etraf>nda geri dö-
ner ve trakea özefageal olukta da larinksin üzerine ç>kar. Sa¤
rekürren laringeal sinir subklavian arter etraf>nda geri döner
ve larinkse oblik seyrederek klavikula düzeyinde trakea öze-
fageal olu¤a 1-2 cm lateral olarak devam eder. Süperior la-
ringeal sinir nervus vagustan da köken al>r ve internal, eks-
ternal dallara ayr>l>r. ken eksternal dal krikotiroid kas>n innervasyonunu sa¤lar.
Paratiroid bezin embriyolojisi ve anatomisinin tan>mlan-
mas> sonraki bölümdedir.
Tiroidektomi için tart>fl>lan endikasyonlardan önce çe-
flitli tiroid rezeksiyonlar>n>n aç>k bir flekilde tan>mlanmas>
yap>lmal>d>r (Tablo 26-1). Nodülektomi nadiren yap>lmal>-
d>r ve ço¤u cerrah tiroid lobektomisinin minimum rezeksi-
yon oldu¤unu kabul etmektedir.
CERRAH< END
T
Tiroglossal duktus kal>nt>s> fistül, apse ve kist oluflumuna se-
bep olarak semptomatik olabilir. Tiroglossal duktus kisti
olanlarda %1 tiroid kanseri geliflme riski de vard>r. Burada
görülen tiroid kanserlerinin ço¤u papiller kanser olmakla
birlikte çok nadir olarak squamöz hücreli kanser de geliflebi-
lir. Bu bölgede medüller kanser ise geliflmez.
Tedavide foramen çekuma kadar kist ve duktusun ç>ka-
r>ld>¤> "Sistrunk" prosedürü uygulan>r. Duktus anteriora,
posteriora veya hyoid kemi¤e do¤ru uzan>m gösterebildi¤i
için bu kemi¤in orta k>sm> da operasyonda ç>kar>lmal>d>r.
Cerrahi ayn> zamanda kanama, hava yolu t>kan>kl>¤>, disfaji
ve nefes darl>¤> gibi belirtilere yol açan büyük lingual tiroid
dokusu varl>¤>nda da gerekli olabilir. Rezeksiyondan önce
hastada fonksiyon gören herhangi bir baflka tiroid dokusu-
nun olup olmad>¤> genellikle tiroid sintigrafisi veya ultra-
sonla araflt>r>lmal>d>r.
H
Hipertiroidi tiroid hormon üretiminin artmas>na ba¤l> veya
subakut tiroiditteki gibi tiroid bezi hasar>n> izleyerek daha
önce sentezlenip depolanan hormonlar>n serbest kal>p dola-
fl>ma geçmesinden kaynaklanabilir. Bu ayr>m önemlidir,
çünkü ilk tan>mlanan grupta radyoaktif iyot uptake'i (RAI-
U) artarken ikinci grupta RAIU normal veya düflüktür. Hi-
pertiroidinin en s>k nedenleri diffüz toksik guatr (Graves
hastal>¤>), toksik multinodüler guatr (Plummer hastal>¤>),
toksik nodüldür. Bu hastal>klar>n hepsinde RAIU artm>flt>r.
RAIU art>fl>na yol açan nadir hipertiroidi sebepleri ise tiroid
stimüle eden hormon (TSH) üreten adenom ve mol hidati-
formdur. RAIU art>fl>na yol açmaks>z>n hipertiroidiye yol
açan sebepler ise subakut tiroidit, tiroid hormonunun yada
tiroid dokusu içeren yiyeceklerin fazla miktarda al>nmas>,
struma ovari ve tiroid hormonu sentezleyen metastatik tiro-
id kanseridir. klarda genellikle
hipertiroidi belirti ve bulgular> varken oftalmopati, pretibi-
al miksödem ve tiroid akropakisi gibi Graves hastal>¤>n>n
ekstratiroidal belirtileri yoktur.
Tan>sal Testler
Hipertiroidi artm>fl serbest T
4
düzeyi varl>¤>nda bask>lanm>fl
TSH ile karakterizedir. E¤er serbest T
4
düzeyi normalse ser-
best T
3
hastal>¤>n seyrinde erken yükseldi¤i için serbest T
3
ölçülmelidir. Daha önce anlat>ld>¤> gibi RAIU hipertiroidi-
nin çeflitli sebeplerini ay>rt etmede kullan>labilir. Graves
hastal>¤> olanlar>n yaklafl>k olarak %90'>nda tiroid stimüle
eden antikorlar veya immünglobulinlerin (tiroid stimüle
eden immünglobulin) seviyesi artm>flt>r.
Hipertiroidinin Takibi
Hipertiroidi antitiroid ilaçlarla medikal olarak tedavi edile-
bilir, fakat medikal tedavi kesildi¤inde relaps s>kt>r. RA-
I ile tiroid bezinin ablasyonu Kuzey Amerika'da 30 yafl>ndan
büyük hastalarda tedavinin köfle tafl>d>r. Genel olarak oral
yolla al>nan 8-12 mCi I
131
gereklidir. Fakat bu tedavi; efektif
etkiden önce uzam>fl latent periyot, ileride benign ve malign
tiroid tümörlerinde hafif art>fl riski, hiperparatiroidizmi,
özellikle sigara içenlerde oftalmopatide kötüleflme ve kaç>-
n>lmaz olarak hipotiroidizmle (dozdan ba¤>ms>z olarak bi-
rinci y>ldan sonra her y>l %3) iliflkilidir. Üstelik RAI ile teda-
vi edilen hastalar>n yaln>zca %50'si 6 ay ötiroidiktir. Bu te-
davi çocukta oluflturdu¤u yan etkiyle iliflkili olarak gebe ka-
d>nlarda kontrendikedir ve tedavi sonras> 1 y>ll>k sürede ge-
belik planlayan kad>nlarda da bu tedaviden kaç>n>lmal>r.
Deneyimli ellerde yap>lan cerrahi RAI ile iliflkili birçok
804
BÖLÜM 26 Endokrin Cerrahi
TABLO 26-1
Tiroid rezeksiyonlar>n>n tan>m>.
Nodülektomi veya
lumpektomi
Parsiyel tiroidektomi
Subtotal tiroidektomi
Lobektomi veya
hemitiroidektomi
Totale yak>n
tiroidektomi
Total troidektomi
Tan>mlama
Lezyonun etraf>ndaki minimal dokuyla
birlikte ç>kar>lmas>
Lezyonun etraf>ndaki normal dokuyla
birlikte ç>kar>lmas>
%50'sinden fazlas>n>n ç>kar>lmas>
Bir lobun tamam> ve istmusun tam olarak
ç>kar>lmas>
ve di¤er lobun
berry ligamentine yak>n 1 cm'lik k>sm>
hariç tamam>n>n ç>kar>lmas>
Her ik tiroid lobu, istmus ve piramidal
lobun tamam>n>n ç>kar>lmas>