lar>n> idame ettirmek ola¤anüstü bir salg> kapasitesi ge- rektirir. Endokrin sistem bu problemi, sinir sisteminde- kinden daha yüksek afinitede ligand-reseptör etkileflimi (100-100.000 kat fazla afinite) seçerek çözer. Sonuç ola- rak, sinir sistemi düflük reseptör afinitesine yüksek ligand konsantrasyonu sa¤layabilecek ve h>zl> biyolojik aktivas- yon ve inaktivasyona izin verebilecek flekilde nispeten iyi tan>mlanm>fl bir topografyada yap>land>r>lm>flt>r. Etkileri k>sa sürelidir. Di¤er yandan, endokrin sistem görece dilü- e olan dolafl>m havuzundaki ligandlar> tutabilmek için yüksek afiniteli reseptörler kullan>r. Biyolojik etkileri uzun sürelidir. Daha genifl bir alana sinyal iletebilmek ve biyolojik etki süresini uzatabilmek u¤runa h>zl> etkiden feragat eder. Sonuç olarak, bu iki sistem normal fizyolojik fonksiyonlar>n idamesinde sadece birbirleri ile iliflkili de- ¤il birbirlerini tamamlay>c> rollere sahiptirler. zede s>n>flan>r. Örnek olarak proteinler (ör, adrenokortikot- ropin), peptidler (ör, vazopressin), monoaminler (ör, nore- pinefrin), aminoasit deriveleri (ör, triiyodotronin), steroid- ler (ör, kortizol) ve lipidler (ör, prostaglandinler) say>labilir. Tam biyolojik aktivite gösterebilmek için proteinler glikoli- ze olabilir (ör, tiroid uyar>c> hormon) ve/veya dimerize ola- bilir (ör, follikül uyar>c> hormon). Genel olarak proteinler, peptidler, monoaminler ve lipofilik hormonlar etkilerini hücre membran>ndaki protein reseptörleri üzerinden ger- çeklefltirirken, tiroid hormonlar> ve steroid hormonlar hüc- re nükleusunda etki gösterirler. Buna ra¤men bu kural>n is- tisnalar> da vard>r. Örne¤in, triiyodotronin klasik olarak nükleer kompartmandaki tiroid hormon reseptörünü akti- ve ederken, hücre yüzeyindeki TAR1 (trace amine reseptor) reseptörünü de aktive eder, yine östradiol de hem nükleer etkileyebilirler. Ayn> zamanda kendine komflu hedef hücreleri, nörotransmitter üreten hücreler dahil, dolafl>ma kar>flmadan etkileyebilirler (parakrin). Sonuç olarak, bunlar hedef hücrelerine dolafl>m yoluyla ulafl>rlar (hormonal). Nörotransmitterler, dolaflan plazma dahil ekstraselüler kompartmana geçip hedef hücre aktivitesinin parakrin veya hormonal düzenleyicisi olabilirler (H, hormon; N, nörotransmitter; R, reseptör). damar> |