background image
INTRODUCTION
Birçok endokrin hastal>k cerrahi olarak tedavi edilir. Klinik
prezentasyonun detaylar>, tan> ve medikal takip bu kitab>n
di¤er bölümlerinde tart>fl>lm>flt>r. Bu bölümde; endokrin
hastal>klar>n cerrahi tedavisinde gerekli olan prensipler göz-
den geçirilecek ve bu ifllemlerin faydalar>, iliflkili prosedürler
ve cerrahi müdahalenin endikasyonlar> tart>fl>lacakt>r.
T
EMBR
Tiroid bezi yaklafl>k olarak gebeli¤in üçüncü haftas>nda orta
hatta faringeal divertikülden geliflen bir endodermal yap>d>r.

inerler ve larinks ile trakean>n anterolateralinde bilobal tiro-
id bezini olufltururlar. Tiroid loblar> krikoid k>k>rda¤>n he-
men alt>nda isthmus ile birbirlerine ba¤lan>rlar. Foramen
çekumla tiroglossal duktus taraf>ndan sa¤lanan iliflki gebeli-
¤in alt>nc> haftas>nda kesilir ve k>smen rezorbe olur. Tirog-
losal duktusun distal kal>nt>s> piramidal lobu oluflturur. Kal-
sitonin üreten C hücreleri nöroektodermal orjinlidir. Bu
hücreler dördüncü brankial keseden oluflurlar ve bezin üst-
arka k>sm>nda bulunurlar.
Tiroidin birçok embriyolojik ve geliflimsel anomalileri
tan>mlanm>flt>r. Bu anomaliler tiroid transkripsiyon faktör 1
ve 2 (TTF-1 ve TTF-2) ile transkripsiyon faktör Pax 8'i içe-
ren tiroid farkl>laflma faktörlerinin yoklu¤u veya mutasyonu
ile iliflkilidir. Tiroglosal duktus kistleri genellikle orta hatta
ve hyoid k>k>rda¤>n hemen alt>nda bulunur. Lingual tiroid
median tiroid öncülünün inifl bozuklu¤una ba¤l> oluflur ve
s>kl>kla di¤er tiroid agenezileri ile birliktedir. Tiroid kal>nt>-
lar> ön mediastende boynun santral kompart>man>nda her-
hangi bir yerde bulunabilir. Tiroid dokusunun "uzant>s>"
özellikle büyük guatrl>larda s>kl>kla alt tiroid lobunun d>fl>n-
da görülür. Yukar>daki bilgilere z>t olarak boyun lateralinde
bulunan lenf nodlar>nda tiroid dokusunun bulunmas> geli-
flimsel bir anomali de¤ildir ve neredeyse daima metastatik
tiroid kanserinde görülür.
Yetiflkin tiroid dokusu kahverengidir ve yaklafl>k olarak
20 g a¤>rl>¤>ndad>r. Tiroid bezi bir çift superior ve inferior ti-
roid arteri taraf>ndan kanlan>r. Süperior tiroid arteri ekster-
nal karotis arterden, inferior tiroid arteri tiroservikal trun-
kustan ç>kar. Bireylerin yaklafl>k olarak %2'sinde tiroid ima
arteri direkt olarak aortadan veya innominat'dan ç>kar Bu
arter istmusa girer ve inferior arter yoklu¤unda destekleyici
fonksiyonu vard>r.
803
Endokrin Cerrahi
26
B
Ö
L
Ü
M
Geeta Lal, MD ve Orlo H. Clark, MD
Çeviri: Dr. Canan Çiçek
Adrenokortkotropik hormon
Kalsiyum sensing reseptör
Komputerize tomogrfi
Ailesel benign hipokalsiürik hiperkalsemi
Transarteryel kemoembolizasyon
Florourasil
Zolinger Ellison sendromu
Ulusal sa¤l>k enstitüsü
PHPT
PTH
RAI
RFA
TACE
SPECT
TSH
VIP
ZES
ACTH
CASR
CT
FBHH
TACE
FU
ZES
NIH
Primer hiperparatiroidi
Paratieroid hormon
Radyoaktif iyot al>m>
Radyofrekans ablasyon
Transarteryal kemoembolizasyon
Single foton emisyon bilgisayarl>
tomografi
Tiroid uyaran hormon
Vazoaktif intestinal peptid
Zollinger Ellison sendromu