m>flt>r. IGFBP-1 düzeyleri fetal beslenmedeki k>s>tlama- ya erken ya da uzun dönem yan>tt>r. regülatör faktörü ise de ayn> zamanda bir büyüme faktörü olup fetal büyümede önemlidir. Diyabetik anne çocu¤unda oldu¤u gibi makrozomi fetal hiperinsülinismin iyi bilinen bir etkisidir. Paternal kromozomdaki IGF-II gen ekspresyo- nunda normal paternin bozulmas> ve anneden gelen tip 2 IGF resöptöründeki (IGF-II için) anormallikler Beckwith- Wiedemann sendromu patogenezinden sorumludur. Etki- lenmifl bebekler büyük olup yüksek insülin düzeylerine sa- hiptir. Gebelikte 40lb üzerindeki kilo al>m> hem gestasyonel diyabet hem de normal glukoz tolerans> olan kad>nlar>n ço- cuklar>nda anlaml> fetal makrosomi riskini art>r>r. zistans>nda (leprechaunism) oldu¤u gibi fetal insülin eksik- li¤i sendromlar> da IUGR ile karakterizedir. Damar hastal>- ¤> olan diyabetik anne, hipertansiyon ve/veya eklampsi yada preeklampsi olan anneden do¤an bebekler de ki k>s>tlanmaya ba¤l> olarak büyümenin yavafllad>¤> aç>kt>r. ve düzensiz büyümede ekspresyonu de¤iflir. IUGR bebekle- rin plasentas>ndan elde edilen mikrovilluslarda plasental epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGF-R) fosforilasyo- nu ve tirozin kinaz aktivitesi azalm>fl yada kaybolmufltur. Maternal sigara içimi major etkisini geç gebelikte gösterir ve ortalama olarak do¤um a¤>rl>¤>nda 200 g azalmaya neden olur. Sigara içimine ba¤l> olarak plasenta vaskularitesinde önemli de¤ifliklikler oluflarak fetal hipoksiye neden olur. Si- gara içen kad>nlar>n plasentas>nda EGF-R'lerin say>s>nda ve bu reseptörlerin EGF'e affinitesinde azalma gözlenir. Hiper- tansif hastalarda da plasental EGF-R say>s>nda azalma görü- lerek belik yafl>na göre büyük olan infantlarda artmas> beklense de hem IUGR hem makrozomik infantlar>n ilk idrar>ndaki EGF düzeyleri kontrol grubuna göre daha düflük bulunmufltur. s>yla hava de¤ifliminde düzelmeye ve daha az respiratuar destek gereksinimine neden olmufltur. EGF tedavisi alan fe- tuslar>n amniyon s>v>s>nda surfaktan apoprotein A konsan- cak EGF ile do¤um a¤>rl>¤>nda bir de¤iflim olmazken vücut a¤>rl>¤>na göre düzeltildi¤inde adrenal ve barsak a¤>rl>¤>nda anlaml> art>fllar görülmüfltür. Bununda ötesinde EGF barsak kaslar>n> ve enzim matürasyonunu artt>rarak barsak geniflli- ¤inde ve içeri¤inde artmaya neden olarak bebe¤in besin ö¤e- lerini daha iyi absorbe edebilmesini sa¤lamaktad>r. Son ola- rak EGF fetal adrenal korteks matürasyonunu 3-hydroxy- steroid dehydrogenase enziminin ekspresyonunu artt>rarak h>zland>r>r. EGF oral yolla emilebildi¤i için prematür bebek- lerde veya postnatal dönemde yenido¤an>n matürasyonunu artt>r>c> tedavi olarak veya prematurelerde yaflam> art>rmak için kullan>m> gündeme gelebilir. septörü (FGF-R) 2'den yoksun farelerde a¤>r geliflme gerili- ¤i ve gastrulasyondan önce ölüm görülmektedir. lizasyonu dismorfik sendromlara neden olabilir. Örnek ola- rak akondroplazi tip 3 FGF-R transmenbran domainindeki mutasyon sonucu geliflir. olurlar ve do¤um boyutu üzerine paternal faktörlerden da- ha çok etkilidir. Annenin boyu ile fetusun boyu aras>nda ba- ban>n boyuna oranla daha iyi bir korelasyon vard>r. Ancak do¤umdaki boy uzunlu¤unun cinsiyetten ba¤>ms>z bir ge- netik komponenti de vard>r. Anne yafl>n>n 38 yafl üzerinde olmas> da do¤um a¤>rl>¤>nda azalmaya neden olur. Erkek bebekler k>z bebeklere göre or- talama olarak 150-200 g daha a¤>r olma e¤ilimindedirler. Annenin kötü beslenmesi dünya genelinde düflük do¤um uzunlu¤u ve a¤>rl>¤>na neden olan en önemli faktördür. An- nenin kronik hastal>¤> ve eklampsi de fetal geliflme gerili¤ine neden olabilir. Maternal alkol kullan>m> bebe¤in boy ve mental geliflimi üzerine ciddi kötü etkilere neden olur. Ayr>- ca fetal alkol sendromunda mikrosefali, mental retardasyon, yüzde orta hat hipoplazisi, k>sa palpebral fissürler, genifl köprü burun, uzun philtrum ve dudaklarda dar vermilion kenarlar> gibi di¤er fiziksel anormallikler görülebilir. Etkile- nen bebekler do¤umdan sonra normal büyüme h>z>n> yaka- lasalar da bu uzunluk kayb>ndan kurtulamazlar. Di¤er mad- delerin kötüye kullan>m> ve baz> ilaçlar>n (fenitoin gibi) kro- nik kullan>m> da IUGR'a neden olabilir. Sigara kullan>m> in- tauterin geliflme gerili¤ine neden olmakla kalmaz ayr>ca do- ¤umdan sonraki 5 y>la kadar uzayan azalm>fl postnatal bü- yümeye neden olur. Maternal enfeksiyonlar da (s>kl>kla tok- soplazma, rubella, herpes simpleks enfeksiyonu, HIV enfek- siyonu) bir çok geliflimsel anomalinin yan>nda do¤umda boy k>sal>¤>na neden olur. Ço¤ul gebeliklerde her bir fetu- sun do¤um a¤>rl>¤> genelde ortalama tekli do¤umdaki a¤>r- l>ktan daha düflüktür. Uterin tümörler ve malformasyonlar da fetal büyümeyi azaltabilir. |