por edilmektedir. HAART ile immünitenin yeniden inflas>, takiben otoimmün hastal>klar>n uyar>lmas> ihtimalini art- m>flt>r. Olgular yeniden yap>lanma sonras>nda saptanm>flt>r (8-32 ay). Muhtemel teoriler aras>nda toleransta bozulmala- ra neden olarak otoimmün fonksiyon bozuklu¤una yol açan timik rejenerasyon ya da periferik T lenfosit genifllemesi sa- y>labilir. Ne var ki, di¤er çal>flmalar otoimmün tiroid hasta- l>¤>n> HAART ile iliflkilendirememifltir ve bas>lm>fl büyük ça- l>flmalardaki düflük prevalans standart k>lavuzlar>n ötesinde bir taraman>n gerekmeyebilece¤ini düflündürmektedir. diren adrenal yetersizli¤e sebep olacak derecede bezi iflgal eder. H t>r. Dinamik testlere subnormal yan>t veren bu hastalar tar- t>flmal> bir grubu oluflturmaktad>r. Özellikle bazal düzeyler normal veya yüksek iken, ne zaman bazal dozlarda gluko- kortikoit (veya mineralokortikoid) verilece¤i veya stresli du- rumlarda doz art>fl> gibi durumlar tart>flmal>d>r. F>rsatç> in- feksiyonlar>n veya H niden kazan>ld>¤>nda, bu hastalar>n ço¤unda adrenal yeter- sizlik düzelir. organizmalar bulunmas>na ra¤men, nadiren klinik olarak adrenal yetersizli¤e sebep olurlar. CMV adrenal bezin belir- gin nekrozu ile birliktedir, etkilenen doku nadir olarak ad- renal bezin %90'>na ulafl>r ki bu, klinik olarak adrenal yet- mezlik geliflebilmesi için gereken miktard>r. Bununla birlik- te, bir ön çal>flmada, CMV retiniti olan hastalarda CMV en- feksiyonu olmayan A lik görülme oran>n>n artm>fl oldu¤u bulunmufltur. Daha az s>kl>kla adrenal bezi tutan f>rsatç> enfeksiyonlar; Mycobacte- rium tuberculosis, Mycobacterium avium-intracellulare, Cryptococcus neoformans, Histoplasma capsulatum, P cari- ni ve Toxoplazma gondii'dir. Ek olarak, Kaposi sarkomu ve lenfoma da adrenal bezleri tutabilir, fakat nadiren adrenal yetersizli¤e neden olacak geniflliktedir. lür, fakat baz> klinisyenler A sizlik ve kilo kayb>n> adrenal yetersizli¤in bir belirteci olarak görürler. H likle normal ve hatta daha s>kl>kla yüksektir. Yüksek düzeyler özellikle ileri evre hastal>kta görülür, bu stres yan>t> olabile- ce¤i gibi, kortizol ba¤lay>c> globülin art>fl>n>n katk>s> da olabi- lir. Kortizol düzeyleri artm>fl olan hastalarda adrenokortikot- rofik hormon (ACTH) düzeyleri genellikle normal veya yük- sektir, düflük oldu¤una dair raporlar da mevcuttur. Bu de¤i- flikliklerin baz>lar> pek çok sitokin arac>l>¤> ile gerçekleflir; hem interlökin-1 (IL-1) ve hem de tümör nekrozis faktörü (TNF) kortizol salg>s>n> direkt olarak uyar>rken, IL-1 ve IL-6, ACTH ve kortikotropin-salg>lat>c> hormon (CRH) sal>n>m>- n> uyarabilir. Öte yandan, IL-2 ve IL-4 kortizole olan duyar- l>l>¤> art>r>r. Kortizol seviyesindeki art>fl H Artm>fl kortizol/dihidroepiandrostenedion (DHEA) oran>, kilo kayb> ve H hemen hepsinin yüksek doz (250 g) ACTH testine kortizol yan>t> normaldir. Di¤er çal>flmalar, düflük doz co-syntropin (1g) uyar>s>n>n H H lik tan>s> ile sonuçland>¤>n> göstermifltir. CRH uyar> testi s>ra- s>nda, CD4 say>lar> 500/L'nin alt>nda olan H n>t> gözlenmifltir. H lar veya ciddi hastal>klarda gerçekleflenlere benzemektedir. biyosentezde silik de¤ifliklikler daha s>k bulunabilir. H endokrin sistemi etkileyebilecek ilaçlar. Muhtemelen Trimetoprim- Dedeoksitosin (ddC) Megestrol asetat Büyüme hormonu Efavirenz Nevirapin Stavudin Tenofovir Fenitoin Ketokonazol Ritonavir (muhtemelen) Ketokonazol Ritonavir Megestrol asetat Trimetoprim Pentamidin Sülfonamidler Amfoterisin B Foskarnet Megestrol asetat Adefovir Cidofovir Foskarnet Pentamidin Trimetoprim-sulfometoksazol Ketokonazol Rifampin, rifabutin |