background image
Adrenal korteks en önemlileri kortizol, aldosteron ve adre-
nal androjenler olmak üzere birçok steroid hormon üret-
mektedir. Adrenal bez bozukluklar> Cushing sendromu,
Addison hastal>¤>, hiperaldosteronizm ve konjenital adrenal
hiperplazi gibi klasik endokrinopatilere yol açar. Bu bölüm-
de glukokortikoidler ve adrenal androjenlerin hastal>klar> ve
fizyolojisi anlat>lacakt>r. Aldosteron sal>n>m> ile ilgili bozuk-
luklar bölüm 10'de ve adrenal hormon biyosentezinin kon-
jenital defektleri bölüm 10 ve 14'te anlat>lm>flt>r. Hirsutism
ve virilizasyon (artm>fl androjen etkisini gösterir) bölüm
13'te tart>fl>ld>.
Tan> yöntemlerindeki geliflmeler adrenokortikal hasta-
l>klar>n de¤erlendirilmesini basitlefltirmifltir. Özellikle plaz-
ma glukokortikoidleri, androjenleri ve adrenokortikotropin
(ACTH) ölçümleri daha h>zl> ve kesin tan>ya izin vermekte-
dir. Ek olarak, cerrahi ve medikal tedavilerdeki geliflmeler
bu hastal>kl> hastalar için sonuçlar> iyilefltirmifltir.
EMBR
Embriyoloji
Adrenal korteks mezoderm kaynakl>d>r ve steroidojenik fak-
tör 1 (SF-1) gibi belirli transkripsiyon faktörlerinin çal>flma-
s> ile karakterize tek hücre s>ras>ndan türer. Hamileli¤in 2.
ay>nda, korteks, çoktan ayr> bir organ olarak saptanabilen
korteks eriflkin adrenal kortekse benzer olarak fetal zon ve
definitif zondan oluflmaktad>r. Daha sonra adrenal kortek-
sin boyutu h>zla artar; gebeli¤in ortas>nda böbrekten belir-
gin olarak daha büyüktür ve total vücut kitlesiyle orant>l>
285
Glukokortikoidler ve
Adrenal Androjenler
9
B
Ö
L
Ü
M
Ty B. Carroll, MD, David C. Aron, MD, MS, James
W. Findling, MD ve J. Blake Tyrrell, MD
Çeviri: Dr. Murat Y>lmaz
Adrenokortikotropik hormone
Antidiüretik hormon (vazopressin)
Otoimmün poliendokrinopati-
kandidiazis- ektodermal distrofi
sendromu (otoimmün poliglandüler
sendrom tip 1)
Arjinin vazopressin
Kortikosteroid ba¤lay>c> globulin
Kortikotropin salg>lat>c> hormon
Bilgisayarl> tomografi
Doz ­ duyarl> seks reversal- adrenal
hipoplazi gen ürünü
Dehidroepiandrosteron
Deoksikortikosteron
Büyüme hormonu
Gastrointestinal inhibitör polipeptid
/glukoz ba¤>ml> insülinotropik peptid
Gonadotropin salg>lat>c> hormon
Human lökosit antijen
Hipotalamik pitüter adrenal
HPLC
IL
IPSS
IRMA
LH
LPH
MRI
PMN
PRA
PRL
PTH
SF-1
SHBG
StAR
TRH
TSH
VLCFA
ACTH
ADH
APCED
AVP
KBG
CRH
CT
DAX1
DHEA
DOC
GH
GIP
GnRH
HLA
HPA
Yüksek performans likit kromatografi
Lüteinize edici hormon
Lipotropin
Manyetik rezonans imajlama
Polimorfonükleer nötrofil
Plazma renin aktivitesi
Prolaktin
Paratiroid hormon
Steroidojenik faktör- 1a
Seks hormon ba¤lay>c> globulin
Steroidojenik akut regülatör protein
Tirotropin salg>lat>c> hormon
Tiroid uyar>c> hormon (tirotropin)
Çok uzun zincirli ya¤ asidi