önemli rolü ve iliflkili koroner ve periferik vasküler hastal>k riskleri nedeniyle klinik önem tafl>r. Ciddi hipertrigliseride- miyle iliflkili olan artm>fl akut pankreatit riski müdahale için ek bir endikasyondur. Bozulmufl lipid metabolizmas>, no- nalkolik ya¤l> karaci¤er hastal>¤>n>n da temelini oluflturmak- tad>r. Dislipideminin karakterinin saptanmas> uygun tedavi seçimi için önemlidir ve altta yatan primer klinik bozukluk- lar için ipucu sa¤layabilir. ölüm nedenidir. Epidemiyolojik kan>tlar aterosklerozun multifaktöryel oldu¤unu ve pek çok risk faktörünün de etki- lerinin oldu¤unu göstermifltir. Risk faktörleri hiperlipidemi, hipertansiyon, sigara, diyabet, fiziksel inaktivite, düflük yük- inemi ve hiperkoagulabilite durumlar>d>r. Ateromlar hücre- sel elemanlar, kollajen ve lipidler içeren kompleks lezyonlar- d>r. Lezyonun ilerlemesi bafll>ca içeri¤indeki nonesterifiye kolesterol ve kolesterol esterlerine dayand>r>labilir. Aterom içindeki kolesterol, dolafl>mdaki lipoproteinlerden kaynakla- n>r. Aterojenik lipoproteinler, hepsi de B-100 apolipoprote- in içeren düflük dansiteli (LDL), ara dansiteli (IDL), çok dü- flük dansiteli (VLDL) lipoproteinler ve Lp(a)'d>r. apoB-48 içeren flilomikron kal>nt>lar> da aterojeniktir. Bunlar>n hepsi dokularda reaktif oksijen türleri ve ateromda makrofajlar ta- raf>ndan salg>lanan lipooksijenazlar taraf>ndan oksidasyona maruz kal>r. Okside lipoproteinler endotel hücre kaynakl> vazodilatasyonda bozulmaya neden olur ve endoteli, mono- sitlerin lezyona toplanmas>n> sa¤layan monosit kemoatrak- tan protein-1 (MCP-1) ve adezyon moleküllerinin sekresyo- nu için uyar>r. Tokoferoller (vitamin E), lipoproteinlerin yü- Metabolizmas> Bozukluklar> Çeviri: Dr. Ceyla Konca De¤ertekin, ba¤lay>c> protein tip 9 |