mifl en büyük organ>d>r. Fonksiyonu, uygun miktarda tiro-
id hormonunu, esas olarak 3,5,3',5'-l-tetraiyodotironin (ti-
roksin, T
(T
tiroid hormonlar>nca pozitif ya da negatif olarak düzenle-
nen özel nükleotid dizilimlerine ba¤lan>rlar. Yaflam> idame
ettiren etkileri aras>nda; tiroid hormonlar>n>n normal fötal
ve çocukluk büyüme ve santral sinir sistemi geliflimini sa¤-
lamas>, kalp h>z> ve myokard kas>lma ve gevflemesini düzen-
lemesi, gastrointestinal motilite ve renal su klerensini etkile-
mesi ve vücudun enerji tüketimini, >s> üretimini, kilo ve li-
pid metabolizmas>n> ayarlamas> vard>r. Ayr>ca tiroid bezi,
kemik rezorpsiyonunu inhibe eden, ancak insanlarda belir-
gin bir fizyolojik rolü olmayan, 32 aminoasitlik bir polipep-
tid olan kalsitonini üreten parafolliküler ya da C hücrelerini
içerir. Ancak, bu hücrelerden ortaya ç>kan medüller tiroid
kanserlerince üretilen kalsitoninin, bir tümör belirleyici ola-
rak klinik önemi bulunmaktad>r (Bölüm 8).
dan mezodermal bir pofl olarak köken al>r ve buradan tra-
kean>n önüne inerek, eriflkinde her biri yaklafl>k olarak 4 cm
uzunlukta, 2 cm genifllikte ve 1 cm kal>nl>kta ölçülen iki la-
teral lobu oluflturacak flekilde iki dala ayr>l>r. Bu tiroglossal
kanal boyunca ya da onun ötesinde, dil taban>ndan (lingual
tiroid) mediastene kadar, ektopik tiroid dokusu bulunabilir.
Tiroglossal kanal ayr>ca, yass> epitelle döfleli olan, asempto-
matik kalabilen, ya da enfekte olabilen veya tiroid tümörle-
rine dönüflebilen orta hat kistlerinin oluflumuna yol açabilir.
Tiroglossal kanal>n kaudal ucu, tiroidin piramidal lobunu
oluflturur; bu lob, yayg>n tiroid inflamasyonu ya da uyar>s>-
na neden olan durumlarda palpe edilebilir (fiekil 7-1).
cak, posterior ve afla¤> do¤ru büyüme engellenmemifltir,
dolay>s>yla tiroid büyümesi ya da guatr, s>kl>kla posterior
ve inferiora, hatta süperior mediastene (substernal guatr)
uzan>r.
n>n arkas>nda bulunan iki çift paratiroid bezi ile klinik ola-
rak önemli anatomik iliflkileri bulunmaktad>r. Tiroid ayr>ca
trakeay> sarmaktad>r ve loblar>n>n posterior s>n>rlar> özofa-
gus ile iliflkilidir. Bütün bu yap>lar, bezin büyümesi ile bas>
alt>nda kalabilir, tiroid malignitelerince invazyona u¤rayabi-
lir, ya da tiroid cerrahisi s>ras>nda hasar görebilir (fiekil 7-2).
Posteri or tiroid kapsülü pretrakeal fasiyaya ba¤l> oldu¤u
için, normalde bez yutkunma ile yükselir ve alçal>r; inspek-
siyon ve palpasyonuna olanak tan>r.
hatta titreflim fleklinde palpe edilebilir (tril). Mikroskopik
olarak tirositler, bezin hormon depolar>n> temsil eden, iyot-
lanm>fl tiroglobulin kümeleri (kolloid) içeren merkezi bir lü-
meni çevreleyen küreler (follikül) olufltururlar (fiekil 7-4).
bundan oluflan iyodinize tironinlerdir (fiekil 7-5). Tiroid be-
zinin folliküler hücreleri, büyük hormonal öncü protein
olan tiroglobulin sentezleme, dolafl>mdan gelen iyodürü
hücre içinde konsantre etme ve tirositlerin büyüme ve biyo-
sentetik fonksiyonlar>n> sa¤layan "tiroid stimüle eden hor-
mon" (tirotropin, TSH)'un ba¤land>¤> bir reseptörü ekspre-
se etme yetenekleri için özelleflmifllerdir.
Paul W. Ladenson, MA (Oxon.), MD
Çeviri: Dr. Cüneyd An>l