background image
c>n>n oldu¤u veya tübüler sodyum içeri¤inin düfltü¤ü du-
rumlarda en çok seviyeye ulaflmaktad>r (ör, renal arter dar-
l>¤>, hemoraji, dehidratasyon). Renin sal>n>m> böbrekte per-
füzyon bas>nc>n>n artmas> (ör, hipertansiyon) ve yüksek
sodyum içerikli diyet ile bask>lan>r. Renin sal>n>m> direkt
olarak hipokalemi ile artar ve hiperkalemi ile azal>r.
Karaci¤erde sentez edilen bir
2
-globulin olan anjiyo-
tensinojen renin taraf>ndan anjiyotensin peptidlerine y>k>l>r.
Anjiyotensinojen 485 amino asitten oluflur. Bunlardan 33
tanelik bir k>sm> sinyal peptid özelli¤i tafl>r ve sal>n>mdan
önce ayr>l>r. Renin'in anjiyotensinojen üzerine etkisiyle an-
jiyotensin I oluflur. Anjiyotensin I sinyal peptidi takip eden
10 amino asitlik diziden oluflur ve biyolojik aktivitesi yok-
tur. Anjiyotensin II anjiyotensinin temel biyolojik aktif for-
mu olup, anjiyotensin dönüfltürücü enzim (ACE) taraf>n-
dan anjiyotensin I'in karboksi ucundaki 2 amino asitin ay-
r>lmas>yla oluflturulur (fiekil 10-2). ACE akci¤erdeki hücre
membranlar>nda ve anjiyotensin 2 üreten baz> dokularda
hücre içi granüllerde bulunur. Amino peptidaz A, amino
ucundaki aspartik asiti uzaklaflt>rarak bir heptapeptid olan
anjiyotensin III'ü oluflturur. Anjiyotensin II ve III aldoste-
ron sal>n>m>n>n uyar>lmas>nda ve renal kan ak>m>n>n dü-
zenlenmesinde eflit etkinli¤e sahiptir. Anjiyotensin II'nin
dolafl>mdaki yar> ömrü k>sad>r (<60 sn). Renin- anjiyoten-
sin-aldosteron sisteminin ögeleri adrenal bezler, böbrekler,
kalp ve beyinde bulunur. Örne¤in adrenal glomeruloza hüc-
releri anjiyotensin II üretimi ve sal>n>m> için gerekli olan
proteinleri içerir. Di¤er dokular renin- anjiyotensin-aldos-
teron sisteminin bir veya daha fazla unsurunu içerir ancak
anjiyotensin II oluflturmak için di¤er hücrelere veya dola-
fl>mdaki maddelere ihtiyaç duyar.
Anjiyotensin II, anjiyotensin reseptörü vas>tas>yla fonsi-
yon gösterek; (a) CYP11B2 transkripsiyonunu artt>rarak zo-
na glomerulozadan aldosteron sal>n>m>n> artt>r>r; (b) vaskü-
ler düz kaslar>n konstrüksiyonu ile kan bas>nc>n> artt>r>r ve
renal kan ak>m>n> azalt>r; (c) adrenal medulladan norepinef-
rin ve epinefrin sal>n>m>n> artt>r>r; (d) santral sempatik ak>-
fl> h>zland>rarak sempatik sinir uçlar>ndan norepinefrin ç>k>-
fl>n> artt>r>r ve sempatik sinir sistemi aktivitesinin art>fl>na
neden olur; ve (e) vasopressin sal>n>m>n> uyar>r. Bu flekilde
ekstrasellüler volüm ve kan bas>nc>n>n normal s>n>rlarda tu-
tulmas>n> sa¤lar.
330
BÖLÜM 10 Endokrin Hipertansiyon
TABLO 10-1
Endokrin hipertansiyon nedenleri.
Adrenal ba¤>ml>
Feokromasitoma
Primer aldosteronizm
Hiperdeoksikortikosteronizm
Konjenital adrenal hiperplazi
11
-Hidroksilaz eksikli¤i
17
-Hidroksilaz eksikli¤i
Deoksikortikosteron üreten tümör
Primer kortizol direnci
Cushing Sendromu
Aflikar Mineralokortikoid Fazlal>¤> (AMF)/11
-Hidroksisteroid Dehidrogenaz Eksikli¤i
Genetik
Tip 1 AMF
Kazan>lm>fl
Likoris veya karbenoksolon kullan>m> (tip 1 AMF)
Cushing sendromu (tip 2 AMF)
Tiroid ba¤>ml>
Hipotiroidi
Hipertiroidi
Hipofiz ba¤>ml>
Akromegali
Cushing hastal>¤>
fiEK
Renin-anjiyotensin-aldosteron ve potasyum-aldosteron geribesleme döngüleri. Zona glomeruloza aldosteron
üretimi ve sal>n>m> her döngüden gelen uyar>larla belirlenmektedir (ACE, anjiyotensin-dönüfltürücü enzim; ACTH, kortikotro-
pin; ANP, atriyal natriüretik peptid; BP, kan bas>nc>; K
+
, potasyum; Na
+
sodyum).
Dolaflan kan
hacmi
Renal Na
+
retansiyonu
Aldosteron
sal>n>m>
Anjiyotensin
II ve III
ACE
Anjiyotensin I
Katekola-
minler
Serum K
+
Serum K
+
Makula
densa'da
tübüler Na
etkisi
Anjiyoten-
sinojen
Renal
perfüzyon
bas>nc>
Jukstaglo-
nerüler
hücreler
Renin
sal>n>m>
Renal K
+
at>l>m>
Serum K
+
ACTH
Serum K
+
Dopamine
ANP Heparin