tanesini etkilemektedir. Hipertansiyon vakalar>n>n ço¤u
esansiyel veya idyopatik olmakla birlikte hastalar>n yaklafl>k
%15'inde etyolojide bir sebep saptanabilir. Hipertansiyo-
nun sekonder sebepleri renal (ör, renovasküler veya paran-
kimal hastal>k) ve endokrin sebepler olarak ayr>labilir. Hi-
pertansiyonun ilk klinik bulgu olarak görülebildi¤i en az 14
endokrin hastal>k vard>r (Tablo 10-1). Endokrin hipertansi-
yon tan>s> klinisyene cerrahi kür flans> veya hedefe yönelik
farmakolojik tedavi ile belirgin yan>t sa¤lanmas>na olanak
verebilmektedir. Feokromasitoma ve Cushing sendromu s>-
rayla 11 ve 9. bölümlerde genifl olarak anlat>lmaktad>r. Bu
bölümde, renin-anjiyotensin-aldosteron sistemi, mineralo-
kortikoid hipertansiyona (ör, primer hiperaldosteronizm)
tan> ve tedavi yaklafl>mlar> ve endokrin hipertansiyonun da-
ha nadir görülen tipleri anlat>lacakt>r.
10-1'de gösterilmifltir. Aldosteron zona glomerulozadan te-
mel olarak anjiyotensin II, potasyum ve kortikotropin
g>s> zona glomeruloza ile s>n>rl>d>r çünkü aldosteron sentaz
(CYP11B2) sadece bu k>s>mda eksprese olmaktad>r. Atriyal
natriüretik peptid(ANP), dopamin ve heparin aldosteron
salg>lanmas>n> inhibe eder.
granüllerde depolanan ve spesifik sekretokoklara yan>t ola-
rak sal>nan bir enzimdir. 340 aminoasitten oluflan renin
proteininin ilk 43 aminoasitlik k>sm> ayr>larak aktif enzim
oluflturulur. Dolafl>ma renin sal>nmas> renin-anjiyotensin-
aldosteron sisteminin aktivasyonunun h>z k>s>tlay>c> basa-
ma¤>d>r. Renin sal>n>m>n>n kontrolü; afferent arteriolar du-
var>n gerilimini hisseden bas>nç reseptörleri olarak davra-
nan ve bu flekilde renal perfüzyon bas>nc>n> ölçen jukstaglo-
merüler hücreler, makula densa olarak adland>r>lan distal
tübüldeki sodyum ve klor yüklerini alg>layan ve kemoresep-
tör olarak fonsiyon gören özelleflmifl bir grup distal tübüler
hücre, özellikle ayakta durmaya yan>t olarak renin sal>n>m>-
n> kontrol eden sempatik sinir sistemi ve ANP, anjiyotensin
II ve potasyum gibi humoral faktörler taraf>ndan sa¤lan-
maktad>r. Bu flekilde renin sal>n>m> düflük perfüzyon bas>n-
Çeviri: Dr. Emre Bozk>rl>