van longblaasjes, die aanleiding geeft tot
emfyseem en hypersecretie van mucus.
Maar het is ook een ontstekingsziekte met
systemische gevolgen (1). Die ontsteking is
des te schadelijker omdat COPD-patiënten
een hoog risico lopen op cardiovasculaire
ziekten, osteoporose, luchtwegaandoenin-
gen, angst, depressie, diabetes, longkan-
ker... (2). 98% van de patiënten vertoont
ten minste één van die aandoeningen (3).
Leonardo Fabbri had het specifiek over de
cardiovasculaire comorbiditeiten. Hij aar-
zelde niet om COPD een cardiopulmonale
ziekte te noemen, een ziekte die aanleiding
geeft tot een verhoogd risico op overlijden
als gevolg van een cardiovasculaire oorzaak
met 28% per stap van 10% afname van de
ESW. De prevalentie van coronaire events
is bij deze patiënten 20% hoger (4), wat
aangeeft dat de invloed van de comorbi-
diteiten op de mortaliteit groter is dan die
van de aantasting van de longfunctie. COPD
is ook de enige `moderne' ziekte waarvan de
incidentie van de mortaliteit blijft stijgen
sinds 1990 (Figuur 1) (5).
In geval van hartfalen verdrievoudigt de
aanwezigheid van COPD de mortaliteit, on-
geacht de leeftijd (6). Behandeling ervan
verbetert de prognose van deze patiënten
significanter dan de behandeling van de
hartaandoening (7). Omgekeerd verhoogt
de aanwezigheid van COPD het risico op
het ontwikkelen van hartfalen significant
(8). Op dezelfde manier lopen patiënten
met STEMI-infarct een hoger risico op een
nieuwe hospitalisatie wegens een cardio-
vasculaire oorzaak als ze ook lijden aan
COPD (9). Tot slot hebben autopsiege-
doodsoorzaak in geval van hospitalisatie
voor exacerbatie van COPD van cardiovas-
culaire aard is hartdecompensatie (37,2%)
of trombo-embolie (20,9%) en niet van
respiratoire aard (10). Sommigen verklaren
dit door het gebrek aan herkenning van deze
aandoeningen, waarvan de symptomen
vaak overlappen met die van COPD, wat
verwarring veroorzaakt (11).
In dat kader moet de pneumoloog een
beroep doen op de competenties van de
cardioloog. Het ongerechtvaardigd voor-
zonder reden stopzetten van bètablokkers
(metoprolol, bisoprolol, nebivolol) kan de
cardiopulmonale toekomst van deze pati-
enten alleen maar bezwaren, concludeert
Leonardo Fabbri. Om elke ondoordachte
interventie te vermijden, is een BNP-meting
een doeltreffend hulpmiddel (12). Tot slot
kunnen we dit onderwerp niet afsluiten zon-
der erop te wijzen dat de toediening van een
statine en een conversie-enzyminhibitor
of een sartaan de mortaliteit bij COPD-
patiënten significant vermindert (13).
meenschappelijke risicofactoren: roken, leeftijd... Ze hebben een negatieve
zijn de mechanismen die het perinatale risico bij vrouwen met astma verho-
gen? En wat zijn de perinatale gevolgen van geneesmiddelen tegen astma? En
corticosteroïden vormen dan wel de hoekstenen van de behandeling van astma,
maar ze worden niet altijd correct gebruikt.