![]() algemene anesthesie. Anderzijds kunnen ook aandoeningen zoals arteriële hyper- tensie, infecties of het optreden van nier- insufficiëntie jaren na een behandeling met antracyclines hartsymptomen uitlokken. Preventieve maatregelen zijn er dan ook op gericht om deze uitlokkende factoren op te volgen en indien mogelijk te voor- komen (22). ingelicht over de cardiovasculaire risico's van chemotherapie en radiotherapie en over het belang van een langdurige follow-up. Een gezonde levenswijze en lichaamsbewe- ging zijn aan te raden bij patiënten die kan- ker tijdens de kinderjaren hebben overleefd, en moeten gestimuleerd worden. linkerventrikeldisfunctie en preventie van progressie van linkerventrikel- disfunctie terend enzym (ACE-inhibitoren) van het linkerventrikel en kunnen de ach- teruitgang van de linkerventrikelfunctie voorkomen. Er is een beperkt aantal stu- dies naar het effect van ACE-inhibitoren bij patiënten die kanker tijdens de kinderjaren hebben overleefd, waarbij toch een tijdelijke verbetering van de hartfunctie kon worden aangetoond (23-25). teit van antracyclines verminderen (26). Er zijn echter maar weinig studies uitgevoerd zodat geen gefundeerde richtlijnen kunnen worden geformuleerd. ling voor cardiomyopathie en linkerhartin- sufficiëntie omdat groeihormoon de dikte van de ventrikelwand doet toenemen. Dit effect verdwijnt echter na stopzetting van de behandeling (27). congestieve hartinsufficiëntie hartinsufficiëntie bestaat uit correctie van de onderliggende afwijkingen zoals de verhoogde linkerventrikelbelasting en de afgenomen contractiliteit. Levitt et al. hebben aangetoond dat het aantal hart- transplantaties bij patiënten die als kind kanker hebben overleefd, de laatste dertig jaar flink gestegen is (28). kan ventriculaire ritmestoornissen en ge- leidingsstoornissen ontwikkelen. Bij deze patiëntengroep moet regelmatig een 24-uursholtermonitoring gebeuren. Als er een ritmestoornis wordt vastgesteld, moet een behandeling met antiaritmica of een defibrillator worden overwogen. worden gehouden met hun negatief ino- troop effect. Bètablokkers kunnen immers de myocardfunctie nog verder onderdruk- |