18 BÖLÜM 1 Kan Damarlar› Resim 1-49 Variköz venler Buradaki baca¤›n afla¤› k›sm›nda gösterilen belirgin yüzeyel venler varislerdir. Özellikle yafllanan ve meslekleri gere¤i uzun süre ayakla kalan kiflilerde çok rastlanan bir sorundur. Venöz kapaklar y›llar geçtikçe yetersiz hale gelir. Büyük yüzeyel venler üzerine masaj etkisi sa¤layan kas›n azalan tonusu ile atrofisi bir risk faktörüdür. Ayr›ca deri de zamanla daha az elastik hale gelir. Uzun süre ayakta kalma nedeniyle hidrostatik bas›nc›n artmas› sorunu daha da kötülefltirir. Her ne kadar lokal ödem ve a¤r› ile birlikte vasküler staz ve trombozis olabilirse de bu yüzeyel venler genellikle tromboemboli oluflturmazlar. Resim 1-50 Staz dermatiti, makroskopi Burada görülen staz dermatiti, derinin hemosiderin depolanmas› nedeniyle kahverengimsi renk de¤iflikli¤i ile birlikte kal›nlaflm›fl, kaba görünümüdür. Ayr›ca ülserasyon da olabilir. Yetersiz kardiyak fonksiyon nedeniyle y›llarca yetersiz dolafl›m kronik ödem ve kan›n venöz staz›na, eritrositlerin damar d›fl›na ç›k›fl› dermisde hemosiderinin toplanmas›na yol açarak deriye buradaki kahverengi görünümü verir. Resim 1-51 ve 1-52 Flebotromboz, makroskopi ve mikroskopi Soldaki resimde derin bacak venlerinde büyük koyu mavi trombüsler görülmektedir. Sa¤daki resimde küçük büyütme ile görülen büyük bir venöz trombüsdür. Bir vene özgü olan ince müsküler duvara (,) dikkat ediniz. Trombüs, gelifliminin üzerinden zaman geçti¤ini belli eden de¤iflik derecelerde organizasyon alanlar› göstermektedir. Solda periferde eritrositler ve fibrin tabakalanmalar›n›n (Zahn çizgileri) varl›¤›na, sa¤da ise trombüsün damar duvar›na tutunmas›yla sonuçlanan, granülasyon dokusu ve kapiller proliferasyonu ile organizasyonuna dikkat ediniz