![]() mühendisli¤i, kök hücre, gen aktar>m> teknolojile- rindeki geliflmeler, moleküler ve onar>msal (rejene- ratif) t>p alanlar>nda yeni bir ça¤>n bafllad>¤>n> ha- ber vermektedir. Otolog kaynakl> mesane doku mühendisli¤i yaklafl>m>n>n yak>n geçmiflte myelo- meningosel hastalar>nda baflar>yla uygulanm>fl ol- mas> bu ça¤a iflaret etmektedir. Minimal invaziv tedaviler aç>s>ndan alt üriner sistemin verdi¤i uy- gulama kolayl>¤>, gen tedavisi gibi sistemik yan et- kilerin s>n>rl> düzeylerde tutulabilece¤i ex vivo yak- lafl>mlar> üroloji alan>na yaklaflt>rmaktad>r. Yak>n gelecekte erektil fonksiyon bozukluklar>, stres in- kontinans>, diyabetik mesane ifllev bozuklu¤u gibi çeflitli hastal>klar>n anlafl>lmas>, teflhisi ve tedavi- sinde geliflmifl genom teknolojilerinin ve kök hüc- relerin kullan>m>n>n giderek yayg>nlaflaca¤> öngö- rülebilir. Bu bölümde, doku mühendisli¤i, kök hücreler ve gen tedavisiyle ilgili temel bilgi ve kav- ramlara yer verilirken, ürolojiyi ilgilendiren baz> özel uygulamalara da de¤inilecektir. l>kl> dokular>n (veya organlar>n) onar>lmas>/de¤ifl- tirilmesi amac>yla vücuda nakledilmek üzere yeni biyolojik/hibrit eflde¤erlerinin gelifltirilmesi temeli- ne dayanan yeni bir biyoteknoloji alan>d>r. Bu al- ternatif yaklafl>m, ayr>flt>r>lm>fl hücrelerin ex vivo flartlarda üç-boyutlu hücre d>fl> matriks yap>lar>y- la benzeflen tasarlanm>fl iskeleler üzerine ekilmesi, ekilen hücrelerin farkl>laflt>r>larak ço¤alt>lmalar> ve dayanmaktad>r. ifllevsel doku geliflimini yönlendir- mek üzere kullan>lan iskeleler, zaman içinde biyo- bozunarak geride sadece hücreler ve onlar>n üret- tikleri stroma kalmaktad>r. DM'nin, farkl> kavram- lar olan yapay organlar (ör. diyaliz makineleri, ok- sijenatörler) ve biyoyapay organlarla (ör. hibrit ka- raci¤er destek sistemleri, immünizolasyon araçla- r>) kar>flt>r>lmas> rastlanan bir yanl>fll>kt>r. r>n onar>m>nda veya de¤ifltirilmesinde zorluklarla karfl>laflmaktad>rlar. ifllevsel ve konakç>yla bütün- leflmifl dokular>n oluflturulmas>nda karfl>lafl>lan potansiyel engeller genellikle, (i) mekanik özellikle- rin istenen düzeyde temin edilememesi, (ii) ba¤>- fl>kl>k tepkisi verebilen hücresel bileflenler, ve (iii) iskele oluflturmada kullan>lan y>k>ma u¤ramam>fl biyomalzeme kal>nt>lar>ndan kaynaklanan ters ko- nakç>-doku reaksiyonlar> olarak s>ralanabilir. ren ve nakil sonras> biyolojik ve fiziksel ifllevselli- ¤in gelifltirilmesine katk> sa¤layan biyoaktif veya vücutca emilebilen (rezorbe olabilen) iskeleler kul- lan>lmaktad>r. Bu yaklafl>m, deri, ba¤ ve tendon, kalp kapakc>¤>, küçük çapl> vasküler greftler, me- sane ve cerrahi yamalar gibi çeflitli uygulamalara yönelik olarak incelenmifltir. Karfl>lafl>lan temel s>- n>rlama, yeniden hücrelenme (reselülerizasyon), onar>m ve emilim (rezorpsiyon) düzeylerinde, has- talar aras>nda gözlenen farkl>l>klard>r. Bu s>n>rla- may> aflmak için nakil öncesi in vitroda yap>lan pa- sif yeniden hücrelendirme (reselülerizasyon) iflle- mi, hücre farkl>laflmas> ve yeni doku matriksi olu- flumunu fizyolojik flartlardakine benzer flekilde te- min edememektedir. |