background image
Özellikle ürologlar> ilgilendiren bu grup böbrek
yetmezli¤ine obstrüktif böbrek yetmezli¤i de denir
ve akut böbrek yetmezliklerinin %2-5'ini olufltu-
rur. Obstrüksiyona ba¤l> geliflen böbrek yetmezli-
¤inin bafllang>çta tan>mlanmas> oldukça zordur.
Renal yetmezlik olmas> için her iki böbre¤in idrar
ak>m>n>n etkilenmesi gerekmektedir. Alternatif
olarak tek böbre¤i olan hastalarda o böbre¤in dre-
naj>n>n etkilenmesiyle oluflabilir.
Etyoloji
Genellikle reversibl ve anüri ile karakterize olan bu
grupta en önemli neden yukar> üriner sisteminin
akut obstrüksiyonlar>d>r. Bu grup içerisinde en s>k
rastlanan sebepler ise,
1. Abdominoperineal rezeksiyon, histerektomi gibi
ameliyatlar esnas>nda her iki üreterin ba¤lan-
mas>,
2. Jinekolojik operasyonlar esnas>nda ligamen-
tum latum içine olan kanamalara ba¤l> olarak
üreterlerin bükülmesi (kudür),
3.
lelerle üreter veya üreterlerin oklüzyonu veya
invazyonu,
4. Retroperitoneal fibrozis sonucu üreterlerin ok-
lüzyonu,
5. Her iki üreterin tafl ile komplet obstrüksiyonu,
6. Bilateral üreteral kataterizasyonda orifislerde
ödem,
7. Soliter böbrek ureterinin tafl ile komplet obs-
trüksiyonu,
8. Lösemi ve gut hastal>¤>n>n tedavisi esnas>nda
afl>r> ürik asit yap>m> ve idrarda at>l>m> sonucu
üreterlerin ürik asit kristalleri ile obstrüksiyo-
nu,
9. Özellikle çocuklarda süifonamid kristalleriyle
üreter obstrüksiyonu fleklinde say>labilir.
Patogenez
Obstrüktif böbrek yetmezli¤inde geliflen azotemi-
nin iki nedeni vard>r. Biri obstrüksiyonun erken
fazlar>nda (saatler ve günler içerisinde) devam
eden glomerüler filtrasyon obstrüksiyonun proksi-
malinde hidrostatik bas>nc> artt>rarak üreter, re-
nal pelvis ve kalislerde dilatasyon yapar ve sonuç-
ta glomerüler filtrasyon durur. Di¤eri ise böbrekte
doku bas>nc>n>n (intrarenal bas>nc>n) artmas>yla
renal kan ak>m>n>n azalarak nefron harabiyetine
neden olmas>d>r. E¤er olaya infeksiyon efllik eder-
se nefron hasar> h>zlanacakt>r.
Patoloji
Böbrek ödem ve konjesyon nedeniyle büyür, yer
yer nekroz, infarkt alanlar> ve kanama biçiminde
konjesyon bölgeleri ile koyu mavimsi bir hal al>r.
Böbrekte bazen papilla harabiyeti, genellikle papil-
lada silinme ve distal tubulide yayg>n ve proksimal
tubulide geçici dilatasyon ile beraber ödem ve kon-
jesyon sonucu böbre¤in a¤>rl>¤> artar. E¤er obs-
trüksiyon giderilemezse l. haftada kollektör kanal-
larda, 2. haftada proksimal tüpler dahil olmak
üzere tüm tüplerde gittikçe artan dilatasyonla at-
rofi teflekkül eder. 4. haftada böbre¤in a¤>rl>¤> %50
azal>r. Proksimal tubulide atrofi belirginlefltikçe
korteks ince bir kabuk halini al>r.
Klinik
Azotemili hastalarda böbrek yetmezli¤inin akut ya
da kronik olup olmad>¤>n>n de¤erlendirilmesi gere-
kir. Öncesinde böbrek fonksiyon bozuklu¤u olma-
yan hastalarda son günlerde yap>lan kan üre öl-
çümleri ile akut azotemi ortaya konabilir. Ancak
Dr. Faruk Ya¤c>
Postrenal Böbrek Yetmezli¤i
B Ö L Ü M
1 9
947