background image
Önceleri, erkek cinsel fonksiyon bozukluklar> ve
özellikle erektil disfonksiyon (ED) yafla bak>lmaks>-
z>n %90'lar>n üzerinde psikiatrist ve psikologlar>n
ilgi alan>nda kalm>flt>r. Bunun bir baflka nedeni de
tan> ve tedavi seçeneklerinin çok s>n>rl> olmas>yd>.
Son y>llarda ereksiyon fizyolojisi hakk>nda bilgile-
rimizin h>zla artmas> ve tan> yöntemlerinin gelifl-
mesi sonucunda, 40 yafl üzerinde ED nedenlerinin
%85 oran>nda organik oldu¤u belirlenmifl ve buna
paralel tedavi seçeneklerinin de artmas>, urologla-
r>n konuya ilgisini sa¤lam>fl ve androloji bilim da-
l>n>n geliflmesi ile ED androloglar>n da konusu ol-
mufltur.
EREKSiYON FiZYOLOJiSi
Penil ereksiyon, sinir sistemiyle (Periferik, spinal,
santral) lokal faktörlerin (Sinüsoidal düz kaslar,
kollajen çat>, endotel) aras>ndaki etkileflimler so-
nucunda geliflen hemodinamik bir olayd>r (Bak.
Penis anatomisi).
Penil ereksiyonda, kavernozal ve arteriyel düz
kaslarla kollajen çat> aras>ndaki oran anahtar rol
oynar. Gelen erotik uyar> ile penise kan tafl>yan
tüm arterlerde ve sinusoidal boflluklardaki düz
kaslar>n yeterince gevflemesi ve yaklafl>k 4-6 kat
artm>fl olarak gelen kan>n kavernozal sinuslerde
k>sa zamanda depolanmas> gerekmektedir. Bunun
için hem arteriyel sistemde hem de sinüsoidal sis-
temde Kollajen/düz kas oran>n>n düz kas>n lehine
olmas> önemlidir. Bu oran> sa¤layan, yeterli oksi-
jen ve kök hücre görevini yapan endotel hücresi-
dir. Sinüsoidal boflluklar>n iç yüzündeki endotel
hücreleri kök hücre ifllevi yaparak yeni endotel
hücrelerini, düz kas hücrelerini ve hatta trombo-
sitleri oluflturmaktad>r.
Bir erotik uyar> yokken sempatik etkiyle kas>l>
duran düz kaslar penisin büzülü kalmas>n> sa¤lar.
Seksüel uyar>yla birlikte oluflan gevfleme, birbirini
izleyen ve ereksiyonu sa¤layan olaylara yol açar.
Ereksiyon Fazlar>
Dolum (lanet) Evresi
Arter ve arteriyollerde genifllemeyle birlikte hem
sistol hem de diastole kan ak>m> artar, ancak pe-
nisin boyu uzad>¤> için intrakarvernozal bas>nç
artmam>flt>r. Bu faz 30 saniyeyle bir dakika ara-
s>nda sürebilir.
Tümesans Evresi
Gelen kan h>zla geniflleyen sinüsoidlere dolarken
subtunikal venler tunika albugineaya do¤ru itile-
rek ve geniflleyen sinüsoidler aras>nda s>k>flarak
kapanmaya bafllarlar (Pasif venooklüzyonun 1. tü-
rü-Flap-Valv mekanizmas>). Tunika albugineay>
delen perforan (Emisser) venler tunika içinde s>k>-
fl>r (Pasif venooklüzyonun 2. türü) ve penis dorsu-
munda seyreden sirkumfleks venler de tunika al-
bugineayla Buck fasias> aras>nda s>k>fl>r (Pasif ve-
nooklüzyonun 3. türü). Bu aflamada sinüsoidlerin
venöz taraf>nda nöropeptid Y etkisiyle kontraksi-
yon ve trombosit t>kaçlar>n>n oluflmas>yla da aktif
bir venooklüzyon geliflir. Bu evrede intrakavernöz
bas>nç sürekli artar ve diastolik bas>nç üzerine ç>-
k>nca penise sadece sistolde kan girer. Penis genifl
ve pulsatildir.
Fizyoloji
Dr. Kadri Anafarta, Dr. Ömer Gülp>nar
Erkek Cinsel
B Ö L Ü M
2 6
1099