![]() mozomu aberasyonlar> (inversiyonlar, Yq deles- yonlar> vs.), X-otozomal ve Y-otozomal translokas- yonlard>r. translokasyonlar insanda en s>k görülen yap>sal kromozomal anomaliler olup, çeflitli derecelerde sperm de¤ifliklikleriyle fertiliteyi etkileyebilmekte- dirler. En s>k 13, 14 numaral> kromozomlar ve 14, 21 numaral> kromozomlar aras>nda Robertsonian translokasyonlar görülmektedir. Robertsonian translokasyon tafl>y>c>lar>nda görünür bir fenotipik de¤ifliklik gözlenmemekte, dengesiz parental yeni- den düzenlenmelerin kombinasyonu ile olas> ga- metogenez ve/veya gamet oluflumundaki bozuklu- ¤a ba¤l> olarak fertilite etkilenebilmektedir. s>kl>¤> %0,8 olup, bu genel popülasyondaki Ro- bertsonian translokasyon görülme s>kl>¤>n>n yak- lafl>k 9 kat>d>r. büyüklü¤üne, X inaktivasyon paternine göre ferti- liteyi etkiler. Genellikle kad>n tafl>y>c>lar fertil kal>r- ken, erkeklerde genellikle azoospermia görülür. art>fl göstererek %0,2, ICSI grubunda %0,09 ola- rak bildirilmifltir. yon olarak adland>r>l>r. Yeni do¤anda 0,9/1000 s>kl>kla görülen resiprokal translokasyonlar, infer- til, oligozoospermik ve azoospermik erkeklerle de- ¤iflik serilerde yap>lan çal>flmalarda, yeni do¤an serilerinde görülenden yaklafl>k 7 kat daha yüksek s>kl>kta saptanm>flt>r. netik nedeni Y kromozomunun uzun kolunda (Yq) görülen mikrodelesyonlard>r. Non-obstrüktif azos- permide %10-15, fliddetli oligozoospermide %5-10 görülür. Delesyonlar>n ço¤u sperm say>s> <2 x 10 do¤ru AZFa, AZFb, AZFc lokuslar> spermatogenez lokuslar> olarak tan>mlanm>fllard>r. Erkekte sper- matogenetik bozuklu¤a yol açan Yq mikrodelesyo- nunun genetik yola¤> ve mekanizmas> bilinmeyip, AZF genlerinin spermatogenezdeki fonksiyonlar> ¤u AZFb ve AZFc bölgelerinde lokalize birçok genin ayn> anda kayb>na neden olmaktad>r. AZFa deles- yonlar> ise daha az s>kl>kta görülmekte ve USP9Y (ubiquitin spesifik peptidaz 9, Y-kromozomuna ba¤l> geçifl gösteren) ve DBY (Dead box polipeptid 3, Y-kromozomuna ba¤l> geçifl gösteren) genlerini içermektedir. AZF mikrodelesyonlar>n>n ço¤u, pa- lindromik yap>lara organize olup, efl sekanslar ola- rak gözlenen tekrarlayan sekans bloklar> aras>nda intrakromozomal homolog rekombinasyonlar so- nucu geliflir. Komplet AZFc delesyonu, b2/b4 de- lesyonu, DAZ (deleted in azospermia) gen ailesinin de dahil oldu¤u 8 gen ailesinin kayb> ile seyreder ve AZFc fenotipini oluflturan en kuvvetli adayd>r. AZFa bölgesindeki delesyonlar genellikle Sertoli cell only sendromuna, AZFb veya AZFb+c komplet delesyonlar> azoosperminin efllik etti¤i Sertoli cell only sendromu'na veya pre-mayotik spermatoge- netik "arrest"e neden olur. veya fliddetli oligozoospermi yaparlar, genel olarak olgular>n %60-70'inde ejakulat veya testiste sper- matozoa vard>r. da ayn> sorunun olabilece¤i ile ilgili genetik dan>fl- manl>k verilmelidir. Son zamanlarda yap>lan çal>fl- malarda AZFc delesyonlu erkeklerin yüksek s>kl>k- ta anöploid spermatozoa ürettikleri saptanm>fl olup, normozoospermik kontrollere göre normal Y tafl>yan spermatozoalar>n oran>n>n çok büyük öl- çüde azald>¤>, nullisomik ve XY-disomik spermato- zoa oran>n>n artt>¤> gözlemlenmifltir. AZF mikrode- lesyonlar>n>n, AZF-bölgesi silinmifl hastalar>n spermatozoalar>nda sonraki aflamada komplet Y kromozomu kayb>, için "premutasyon" olarak ka- bul edilebilece¤i bildirilmektedir. AZFc delesyonu bulunan babalar>n, ICSI uygulamas> sonucu do- ¤an çocuklar>nda genital ve somatik anormallik rapor edilmemekle birlikte bu babalarda sperm seks kromozom anöploidisi olabilece¤i ve bu ne- denle 45,X (Turner sendromu) veya 47,XXY (Kline- felter sendromu) genotipine sahip embriyo olufl- turma olas>l>¤>n>n artabilece¤i göz önüne al>narak, bu yönde genetik dan>flmanl>k verilmelidir. CDY `dir. Bafll>ca testiste eksprese olup, spermato- genezde, histonlarla yer de¤ifltirmeyi h>zland>r>r. Evrim s>ras>nda otozomal homolo¤u olan, kromo- zom 6'da yer alan CDYL'den fonksiyonel olarak ay- |