prostat patolojilerinden sonra üriner sistemi etki-
leyen üçüncü patolojik durumdur. Üriner sistem
tafl hastal>¤> M.Ö. 4800 y>llar>ndan beri bilinen bir
hastal>kt>r. Eski Roma, Yunan, Çin, Hint, M>s>r ve
Mezopotamya'da tafl hastal>¤>n>n teflhisi için bir-
çok kriterler ortaya at>lm>flt>r.
d>na ve miktar>na göre tafl hastal>¤>n>n varl>¤> üze-
rine fikirler belirtilmifltir. 1940'dan sonra tafl
oluflumu ile ilgili birtak>m fizyolojik gözlem ve
araflt>rmalar>n sonuçlar> sunulmaya bafllanm>fl
olup kalsiyum ve ürik asitin önemi, idiyopatik hi-
perkalsiürinin hiperparatiroidizmden ayr>lmas> ve
tafl>n böbrekte oluflum yerleri, tafllar>n kristaloid
ve kolloid yap>lar> belirlenmifltir. Tafl>n kimyasal ve
strüktürel yap>s>, bileflimi hakk>nda oldukça yeter-
li bilgiler sa¤lanm>fl, fakat teknolojideki bütün iler-
lemelere ra¤men etyolojisi bugün bile tam olarak
ayd>nlat>lamam>flt>r. Tafl hastal>¤> tek bir nedenle
de¤il, multipl, kompleks ve birbiri ile iliflkili birçok
faktörün beraberce meydana getirdi¤i olaylar dizi-
sidir.
Tafl hastalar>n>n üriner al>flkanl>klar>, tafl formlar>-
n>n kristalizasyonuna etki eder ve bunlar>n süper-
satürasyonunu art>r>r ve/ya da inhibitor aktivite-
lerini azalt>r. Tafl hastalar>nda bir metabolik ya da
çevresel etyoloji yaklafl>k %97 oran>nda bulun-
mufltur. Seçici (selektif) t>bbi tedavi yeni tafl for-
masyonunun engellenmesinde etkilidir ve hastay>,
yeni invazif giriflimlerden korur.
eden bir hastal>kt>r. Böbrek tafllar>nin endüstriyel
toplumlarda en s>k görülen tipi öncelikle kalsiyum
oksalat ya da bunun hidroksiapatit kombinasyo-
nudur. Kalsiyum tafllar> renal tafllar>n yaklafl>k
%75'ini oluflturur. Renal tafllar>n yaklafl>k %25'i
ise ürik asit, struvit ya da sistin tafllar>d>r.
aras>d>r. Nefrolitiyazisli hastalarda rekürrens ora-
n> ilk tafl oluflumundan itibaren 5 y>ll>k bir süre
içinde %50'den yüksek olarak rapor edilmifltir.
Bununla beraber yetiflkin siyah erkeklerde tafl
hastal>¤> beyaz erkeklere göre 1/3 ya da 1/4 ora-
n>nda daha azd>r. Ancak siyah hastalarda üre par-
çalayan organizmalarla oluflan tafl hastal>¤> preva-
lans> daha yüksektir.
%67'sinde 1.5 ile 8 y>l içerisinde tek veya müker-
rer nükse rastlan>r. Nüks eden vakalar idiyopatik
kalsiyum tafllar> ve ürik asit tafllar>d>r. Üç erke¤e
karfl>l>k bir kad>nda görülmektedir. Yani tafl hasta-
lar>n>n ancak 1/3'ü kad>nd>r. Çocuklarda ise tes-
tosteron nedeniyle karaci¤erde yap>lan endojen
oksalat miktar> az oldu¤undan her iki cinste de ya-
k>n oranda görüldü¤ü iddia edilmifltir. Kad>n idra-
r>ndaki sitrat miktar>n>n yüksekli¤i tafltan koruyu-
cu bir faktör olarak rol oynar. Tafl hastal>¤>nda he-
reditenin rolü üzerinde durulmufl ve poligenik de-
fekt bulunmufltur. Renal tübüler asidozis, sistinü-
ri gibi belirgin familyal hastal>klar vard>r. Familyal
sistinüride dahi ayn> miktar sistin eliminasyonu
olmas>na karfl>n bir k>sm>nda tafl teflekkül etmez.
Yani bir k>sm>nda tek genetik defekt, di¤erinde po-
ligenetik defekt vard>r. Tafl hastal>¤>n>n baz> co¤ra-