background image
Üreteral a¤r> bir tafl veya p>ht>n>n meydana getirdi-
¤i akut obstrüksiyon ile bafllar. Renal pelvis ve
üreter kas>n>n spazm> ile beraber renal kapsülün
gerilmesi a¤r>n>n nedenidir. A¤r> kuvvetli ve kolik
tarz>ndad>r, kostovertebral aç>dan bafllay>p üreter
trasesi boyunca alt kar>na yay>l>r. Ortak innervas-
yon nedeniyle, üst üreterdeki obstrüksiyonlarda
a¤r> ayn> taraf testiste (T
11
-
12
), orta üreter obstrük-
siyonlar>nda ise sa¤da McBurney noktas>nda, sol-
da bunun simetri¤inde hissedilebilir (T
12
-L
1
). Üre-
ter alt uç tafllar>nda ise üreteral orifisin ödem ve
enflamasyonuna ba¤l> mesane irrtasyon bulgular>
ortaya ç>karken a¤r> da skrotal/labial ciltte duyu-
labilir (L
1
-
2
). Konjenital Üreter stenozu, gebelik
hidronefrozu gibi hafif obstrüksiyonlarda tipik a¤-
r>n>n oluflmayaca¤> unutulmamal>d>r.
Mesane A¤r>s>
Mesanenin a¤r>, s>cakl>k ve dokunma duyular>
sempatik lifler ile T11- L2 düzeyine,gerilme ve dol-
gunluk duyular> ise parasempatik lifler ile inferior
hipogastrik pleksus yoluyla S2-4 düzeyine iletil-
mektedir. Suprapubik bölgede hissedilen a¤r>lar
genelde mesane ile ilgilidir ve miksiyon yak>nmala-
r> ile birliktedir. Mesane a¤r>s>na neden olan en
önemli faktör infeksiyondur. Ayr>ca mesanenin
komplians>n> bozan ve gerilmeyi artt>ran bütün
patolojiler suprapubik a¤r> oluflturur. sistit, tüberküloz veya flistozomiazis gibi nadir gö-
rülen patolojilerde, akut ve kronik sistitler, mesa-
ne tümörü, mesane tafllar>, infravezikal obstrüksi-
yonlara ba¤l> akut üriner retansiyonlarda ve pelvik
maligniteler nedeniyle uygulanan radyoterapiler
sonras>nda da mesane a¤r>s> görülür.
Prostat A¤r>s>
Do¤rudan prostattan kaynaklanan a¤r>lar nadir-
dir. Özellikle akut enflamatuar hastal>klarda a¤r>,
perineal ve rektal bölgede dolgunluk ve rahats>zl>k
hissi fleklinde tarif edilir (S2-4). Oluflan ödem ne-
deniyle a¤r>yla efl zamanl> olarak ifleme güçlü¤ü,
s>k idrara ç>kma, idrar kalibresinde azalma ve hat-
ta akut idrar retansiyonu ortaya ç>kabilir.
Testis A¤r>s>
Testisler T 12- L2 düzeyinden köken alan renal
pleksus ve intermezenterik sinirlerden otonomik
lifler al>rlar. Testiküler a¤r>lar infeksiyon, travma
veya torsiyona ba¤l> geliflebilir ve lokal tiptedir.
Hidrosel, spermatosel ve tümörlerinde a¤r> nadir
görülen bir bulgudur. üreter üst bölüm tafllar>nda testise yans>yan a¤r>-
lar görülebilir.
Epididim A¤r>s>
Epididimin innervasyonu hipogastrik ve mesane
pleksuslar>ndan sa¤lanmaktad>r. Bu organ>n tek
a¤r>l> hastal>¤> olan akut infeksiyonlar>na oldukça
s>k rastlan>r. A¤r> skrotumda bafllar, komfluluk
nedeniyle testiste hissedilebilir ve erken dönemde
duktus deferensin enflamasyonuna ba¤l> olarak
kas>k ve alt kar>n bölgelerine yay>labilir.
Üriner Sistem D>fl> A¤r>lar
Yalanc> böbrek a¤r>lar> (radikülit), kostal sinirlerin
akut veya kronik irritasyonu sonucu oluflan ve
s>kl>kla böbrek-üreter kolikleri ile kar>flan a¤r>lara
verilen isimdir. Bu a¤r>lar tipik olarak pozisyonla
fliddetlenip hafifleyebilir ve genellikle sabahlar> ya-
taktan kalk>nca yoktur. Gün ilerledikçe a¤r> artar
ve baz> hareketler yap>l>nca kendini hissettirir.
Özellikle ileri yafltaki hastalarda görülen kemik
a¤r>lar> (vertebralar, sakrum, ekstremiteler) üroge-
nital sistem tümörlerinin metastazlar>na ba¤l> ge-
liflebilirler. Bu nedenle bu tip a¤r>lar araflt>r>l>rken
ürogenital maligniteler de ak>lda tutulmal>d>r.
KL
Sistemik Muayene
Hekime baflvuran her hastaya yak>nmas> ne olur-
sa olsun tam bir fizik muayene yap>lmal>d>r. Genel
sistemik muayenede ürolojik patolojiler için önem-
li ipuçlar> bulunabilir. Örne¤in hastan>n yüz ifade-
sinden a¤r>s>n>n ciddiyeti anlafl>labilir. Ciltte so-
lukluk ve sar>l>k, kilo kayb> akla maligniteyi getir-
melidir. Kuru, atonik ve kaba cilt, kronik böbrek
yetmezli¤inde görülür. Geliflme gerili¤i gösteren
çocuklarda kronik üriner obstrüksiyon ve üriner
infeksiyon akla gelmelidir. Jinekomasti, endokrin
patolojiler yan>nda adrenal ve testiküler tümörler
yönünden uyar>c>d>r. Alt ekstremitelerde ödem, ge-
nitoüriner tümörlerin metastazlar>na ba¤l> lenfatik
obstrüksiyonlarda oluflabilir. Hipertansiyon tesbit
edilmesi halinde feokromasitoma ve renovasküler
hipertansiyon araflt>rmas> gerekebilir.
Böbrek Muayenesi
Anatomik lokalizasyonlar> nedeniyle normalde ins-
peksiyonla fark edilmeyen ve özellikle erkek hasta-
larda kar>n kaslann>n direncine ba¤l> olarak palpe
edilemeyen böbrekler, ancak tümör veya perinefrik
abse gibi yer kaplay>c> patolojilerde lomber bölge
ve kostovertebral aç>da dolgunluk ve kitle olarak
fark edilirler. Perinefrik abselerde ayr>ca deride k>-
zar>kl>k ve ödem, konkavitesi patoloji taraf>na ba-
kan skolyoz görülebilir.
Temel Üroloji
56