background image
Böbrek, insan organizmas>nda topografik olarak
en iyi korunmufl organlardand>r. Arkas>nda kal>n
s>rt kaslar>, üstte ve yanda 11. ve 12. kostalar, ön-
de ve yanda kar>n duvar> kaslar>yla çevrelenmifltir.
Arkada, 1. ve 2. lomber vertebra, prosessus trans-
versuslar>ndan bafllay>p 11. ve 12. kostalara yel-
paze gibi da¤>lan fibröz Henle ligamenti, bu d>fl ko-
ruma tabakas>na katk>da bulunur (Resim 1.1). Bu
kas tabakas>n>n alt>nda pararenal ya¤ dokusu yer
al>r. Kal>n pararenal ya¤ dokusu alt>nda renal fa-
sia (Gerota) bulunur. Bu fasia arkada biraz daha
kal>n olup önde peritona yap>fl>kt>r. Gerota fasias>-
n>n ön ve arka yapraklar>, medialde, büyük da-
marlar düzeyinde füze olurlar. Böylece bir taraftan
böbre¤i desteklerken di¤er taraftan, bir taraf retro-
peritoneal infeksiyonlar>n>n di¤er tarafa geçmesini
önlerler. Buna karfl>n Gerota fasias>n>n alt yüzü
aç>kt>r. Gerota fasias> içinde bulunan perirenal ya¤
dokusu böbre¤e fibröz uzant>lar verir. Lomber böl-
gede kar>n duvar> kompleks bir yap> gösterir ve 3
tabaka seçilebilir;
1. D>fl Tabaka: M. Oblikus eksternus abdominis ve
m. latissimus dorsi'den oluflur. Bu kaslar>n
çaprazlaflma noktalar> aras>nda, alt kenar>n>
krista iliakan>n oluflturdu¤u trigonum lumbale
(Petit üçgeni) bulunur (Resim 1.2A). Buras> ka-
r>n yan duvar>n>n zay>f noktalar>ndan biridir.
2. Orta Tabaka: M. Oblikus internus abdominis ve
m.serratus posterior inferiordan oluflur. Bu ta-
bakada m.serratus posterior inferior, m.sak-
rospinalis, m.oblikus internus ve 12. kosta ara-
s>nda tetragonum lumbale (Grynfeltt aral>¤>)
yer al>r ve lomber herniler genellikle buradan
geliflir (Resim 1.2B).
3. <ç Tabaka: M.transversus abdominis ve trans-
vers fasyadan oluflur.
Bu üç kas tabakas> aras>nda n.iliohipogastri-
kus, n.ilioinguinalis ve n.genitofemoralis seyreder.
Böbrekler retroperitonyumun en büyük organlar>
olup 12.torakal ve 3.lomber vertebralar aras>nda
yer al>r. Sa¤ böbrek daha fazla olmak üzere solu-
numla hareketlidirler. Bu mobilite, zay>f kiflilerde
daha belirgindir. Yenido¤anda böbrekler tüm göv-
Böbrek
Dr. Kadri Anafarta
Ürogenital Organlar>n
Anatomik ve
Histolojik Yap>s>
B Ö L Ü M
1
1
Resim 1.1
I
Henle ligamenti.