gastro Page 66

EPfl-
t>r. Her befl eriflkin Amerikal>n>n üçünün fazla kilolu veya obez (100 milyondan fazla kifli) oldu¤u
ve obezitenin Amerika Birleflik Devletleri'ne y>ll>k maliyetinin 100 milyar dolardan fazla oldu¤u
tahmin edilmektedir. Son 30 y>lda ABD'de obezite prevalans> %12.8'den %22.5'a art>flla neredeyse
ikiye katlanm>flt>r. Obezite prevalans> özellikle baz> etnik az>nl>k kad>nlar>nda (Afrika kökenli
Amerikal>, Meksika kökenli Amerikal>, Yerli Amerikal>, Pasifik Adalar> Amerikal>lar>, Puerto Ri-
kolu ve Küba kökenli Amerikal>lar gibi) yüksektir. Obezite asl>nda y>lda 300000'den fazla erken
ölüme yol açan ve mortalitede 2 misli art>flla birlikte olan ve dolay>s>yla sigaradan sonra halk sa¤-
l>¤>n> ikinci s>rada tehdit eden bir durumdur. Obezite genç eriflkinler ve çocuklar aras>nda da art-
maktad>r. Az>nl>k toplumlar>nda çocuk ve adölesanlar>n yaklafl>k %30-40'> fazla kiloludur.

II. TANIM Obezite genotip ile çevrenin karfl>l>kl> etkileflimleri ile geliflen kompleks, multifaktöryel,

kronik bir hastal>k olarak tan>mlanmaktad>r. Biriken ya¤>n tipi ve ya¤>n nerede depoland>¤> sa¤-
l>kla ilgili farkl> anlamlara sahiptir ve tedavisinde farkl> yaklafl>mlara gerek vard>r. T>bbi kompli-
kasyonlara neden olan vücut ya¤ kütlesinin miktar> hastan>n cinsi, vücut ya¤ da¤>l>m>, erken erifl-
kin dönemden beri al>nan kilo(ya¤), egzersiz yapma düzeyi ve genetik faktörlere ba¤l>d>r
A. Vücut kitle indeksi. Tablo 60-1 vücut a¤>rl>¤> ile boy aras>ndaki iliflkiyi göstermektedir.

Vücut kitle indeksi (BMI) kilogram olarak a¤>rl>¤>n, metre olarak boyun karesine bölümüyle
veya pound [çevirmen notu: = libre (lb), = 453.59 gr] olarak a¤>rl>¤>n 704.5 ile çarp>m>n>n,
inç (2.54 cm) olarak boyun karesine bölümüyle hesaplanmaktad>r. Ulusal Sa¤l>k Enstitüsü
kilo durumunun s>n>flanmas> için hastalar> BMI yoluyla riske göre ay>ran bir rehber yay>nla-
m>flt>r: BMI'i 25 ile 29.9 kg/m

olanlar fazla kilolu; BMI'> 30 kg/m

'den fazla olanlar obez

olarak tan>mlanmaktad>r. BMI'> 40 kg/m

'den fazla olanlar ise afl>r> obezite olarak tan>mlan-

maktad>r ve morbidite ve mortalite için çok yüksek risk tafl>r. Obezite ile iliflkili olan hasta-
l>klar>n sonuçlar>n> en aza indirmek için optimal BMI muhtemelen kad>nlar için 19-21 kg/m

ve erkekler için 20-22 kg/m

aras>d>r. Amerikal> eriflkinler aras>nda, özellikle kad>nlarda ken-

di yafl grubuna uygun normal kilolu akranlar>ndan %15 daha az kilolu olanlarda tahmin edi-
len mortalitede anlaml> azalmaya sahip oldu¤u bildirilmifltir. Keza ya¤ da¤>l>m> ve yak>n za-
manda kilo al>m> gibi ilave faktörler her BMI kategorisinde riski de¤ifltirebilir. Abdominal ya¤
miktar> artm>fl olan kifliler gluteal ve femoral ya¤ art>fl> olanlara göre hipertansiyon, iskemik
kap hastal>¤>, dislipidemi, diabetes mellitus ve insülin rezistans> sendromu için daha fazla ris-
ke sahiptirler.

Eriflkin döneminde kilo al>m> t>bbi komplikasyonlar için ilave bir risk faktörüdür. 18-20

yafllar>ndan itibaren mevcut vücut a¤>rl>¤>nda 75 kg'a ulaflan art>fl, kolelithiazis, diabetes mel-
litus, hipertansiyon ve iskemik kalp hastal>¤>n>n rölatif riskini artt>r>r.

B. Bel çevresi abdominal ya¤ da¤>l>m> ile oldukça iyi korelasyon gösterir. Kar>n içinde ya¤ de-

polanmas> özellikle vücudun baflka yerindeki ya¤ da¤>l>m> ile orant>s>z ise kilo fazlal>¤> ve
obeziteden ba¤>ms>z olarak morbidite ve mortalite için risk oluflturur. Bel çevresi ölçümü en
iyi s>rt üstü yatan hastada göbek seviyesinden yap>l>r ve bir hastan>n sa¤l>k riskinin tayin edil-
mesinde ve kilo veriminin izlenmesinde geçerli bir yöntemdir (Tablo 60-2).

476

OBEZ