background image
A
noreksiya nervoza ve bulimiya nervoza yiyeceklerle yo¤un olarak u¤rafl>n>n oldu¤u; birbirinden
ayr> fakat ba¤lant>l> ve yayg>n yeme bozukluklar>d>r. Anoreksiya nervoza hastalar> fliflmanlamaktan
korkma, beden alg>s>nda bozukluk, ifltahs>zl>k, afl>r> kilo kayb> ve amenore bulgular> ile karakterize bir
klinik tablo gösterirler. Di¤er yandan bulimiya ise afl>r> yeme dönemleri, yeme miktar>n>n de¤iflkenlik
göstermesi, kendi kendine zorlayarak kusma, diüretik ve katartiklerin kullan>m> ile karakterizedir. Bu-
limik davran>fl baz> anoreksi hastalar>nda da görülür.
I.
EP her y>l tahminen 5 milyon Amerikal>y> etkiler. Tüm genç
kad>nlar>n %6 ile %10'unun bir yeme bozuklu¤u oldu¤u tahmin edilmektedir.Yeme bozukluklar>
tipik olarak ergenlik dönemindeki k>zlarda ve genç kad>nlarda görülmekle beraber %5-15 oran>n-
da olgu genç erkeklerden oluflmaktad>r. Bafllang>ç yafl> büyük oranda ergenlik dönemi olsa da bu
bozukluklar çocuklarda ve örne¤in 40 yafl sonras> eriflkinlerde de görülebilir.
II. ETYOLOJ<. Bu bozukluklar>n nedeni büyük oranda Amerikan toplumunun zay>fl>¤a verdi¤i öne-
me ba¤lansa da neden genetik, nörokimyasal, psikolojik ve sosyokültürel etkenlerin bir kombi-
nasyonudur.
Yo¤un kilo kayb> yaflamalar>na ra¤men anoreksi hastalar> genellikle kendilerini çok fliflman
olarak alg>larlar. Bu durumu kabul etmeye gönülsüz olsalar bile; yak>nlar> veya arkadafllar> zorla-
d>¤>nda g>da al>mlar>n> s>kl>kla artt>r>rlar. Bununla birlikte tipik davran>fllar> olan yiyeceklerden
kaç>nma, afl>r> fiziksel egzersiz, ifltah azalt>c>, diüretik ve katartik ilaç kullan>m>na devam ederler.
Duygusal olarak ise anorektik hastalar iliflkilerden kaç>nmaya ve izole olmaya yatk>nken; bulimik-
ler daha çok d>fladönük ve sosyaldir. Bulimik hastalar>n kilolar>; de¤iflen yiyecek al>m> miktar> ne-
deniyle dalgalanmalar gösterir; ancak kilo kay>plar> genellikle anorektiklerde görülen tehlikeli ki-
lo kayb> derecesine ulaflmaz.
III. KOMPLk; anoreksiya nervozan>n en ciddi komplikasyo-
nudur. %5'in üzerinde ölüm oran> tahmin edilmektedir; fakat bu oran en ciddi vakalarla u¤raflan
büyük merkezlerin deneyimlerini yans>t>yor olabilir. Amenore yayg>n bir komplikasyondur. Di-
¤er organ sistemlerinde de anormallikler geliflebilir (Tablo 59-1). Dikkat edilmesi gereken sorun-
lar kardiyak aritmiler, diüretiklerin neden olabilece¤i elektrolit de¤ifliklikleri, ayr>ca mide ve özo-
fagus y>rt>lmalar> ve aspirasyon pnömonisi gibi kusma komplikasyonlar>d>r.
IV. KLlar>, fliddetli kilo kayb> olan
genç bir bayan hasta herfleyin yolunda oldu¤unu özellikle kilosuyla ilgili bir probleminin olmad>-
¤>n> söylüyorsa düflünülmelidir. Kilo ve yiyeceklerle yo¤un u¤rafl, beden imaj>nda bozukluk ve
bölüm boyunca sözü edilen özelliklerden herhangi birisinin varl>¤> yeme bozuklu¤u flüphesini
güçlendirir.
Fizik muayene; kardiyak aritmi veya aspirasyon pnömonisi gibi ciddi bir komplikasyon ge-
liflmediyse, s>kl>kla normaldir. Bulimik hastalar>n görünümü afl>r> kilo ile düflük kilo aras>nda de-
¤iflkenlik gösterirken; anoreksiyal> hastalar karakteristik olarak zay>f, hatta bir deri bir kemik ha-
lindedirler.
473
59
ANOREKS
BUL