background image
A
merika Birleflik Devletleri'nde kolorektal kanser (KRK) kansere ba¤l> ölümlerde ikinci s>rada yer
almaktad>r. KRK akci¤er kanserinden sonra ikinci s>rada bulunurken, kad>nlarda meme ve akci¤er
kanserinden sonra üçüncü s>radad>r. Kanserlerin %95'inden fazlas> adenomatöz poliplerden köken
al>r. ABD'de KRK prevalans> 100.000'de 30-40 olulp, prevalans yaflla armaktad>r.
I.
KOLON POLA. Patogenez. Polip terimi gastrointestinal lümenin içine do¤ru oluflan bir ç>k>nt> olarak ta-
n>mlan>r. Saps>z polipler lümenin yüzeyinde bir kabar>kl>k fleklinde kendini gösterir.
Sapl> polipler ise ba¤>rsak duvar>n polip yap>s>ndan daha dar bir sap ile tutunarak geliflme
gösterir. Submukozal polipler lipomlar, leiyomyomlar, hemanjiyomlar, fibromlar, lenfo-
id doku, endometriomalar, melanomalar ve metastatik lezyonlard>r. Ço¤u submukozal polip-
ler benigndir. Ancak karsinoid metastatic lezyonlar, melanomlar, lenfoma ve Kaposi sarkom-
lar> kolonda malign polip oluflumuna neden olabilir.
Polipler benign de olabilir malign de. Kolon polipleri histopatolojik de¤erlendirilmeleri-
ne göre; adenomatöz, hamartamatöz, hiperplastik veya inflamatuvar olabilmektedirler. Hi-
perplastik ve inflamatuvar polipler genellikle benigndir ancak karsinom için risk ta-
fl>rlar.Adenomatöz polipler kendi aras>nda; tübüler, villöz, tübülovillöz olarak ad-
land>r>ld>klar> gibi histopatolojik olarak da primer glandüler (tübüler), villöz (villöz), kar>fl>k
(tübülovillöz) olarak da s>n>fland>r>l>rlar. Birçok adenomatöz polip iyi huylu olmas>na karfl>n
bazen malign veya daha sonra kansere dejenere olabilecek yap>da olabilmektedir. Polip ile
birlikte kanser ortaya ç>kabilme riski polip çap> ile do¤rudan iliflkilidir (Tablo 39-1). Villöz
adenomlarda kanser görülebilme riski di¤er tiplere oranla daha fazlad>r. Polipler iyi huylu ol-
salar bile polipler ile birlikte ba¤>rsa¤>n hemen her yerinde kanser görülebilmesi olas>d>r.
Özetle ba¤>rsa¤>n herhangi bir yerinde oluflan polip, polipten kaynaklanabilecek kanser ris-
kini büyük ölçüde art>rmaktad>r.
B. Klinik belirtiler. Kolonik poliplerin toplumda 50 yafl ve üzerinde %50'den daha fazla gö-
rülme s>kl>¤> kolorektal kanser görülme s>kl>¤>n> art>rmaktad>r.
Hastalar>n birço¤unda kolon polipleri klinik belirti vermeden seyir gösterebilir. Rastlan-
t>sal olarak polipler sigmoidoskopi veya kolonoskopi tetkikleri s>ras>nda saptan>rlar. Baz> du-
rumlarda polipler gizli kanama veya ciddi GI kanama ile ortaya ç>kabilir. Poliplerin, ba¤>rsa-
¤>n peristaltik aktivitesi nedeni ile ba¤>rsak duvar>n> germesi sonucu nadiren kar>n a¤r>s> gö-
269
39
KOLON POL
TABLO 39-1
Polip Çap> ndaki
Polip çap>
Kanser riski (%)
<1 cm
1-2 cm
>2 cm
0 -2
10-20
30-50