background image
O
stomi sözcü¤ünün anlam> "aç>kl>k" d>r. Bu bölümün konusu olan ileostomi ve kolostomi de ileum
ve kolonun d>flar> aç>lmas> anlam>ndad>r. Genellikle beslenme amac>yla yap>lan gastrostomi ve jejunos-
tomiler, mesane yerine yap>lan ileal loop ürostomiler di¤er ostomilerdir.
r. Kolostomi ise ço¤unlukla kanser, diver-
tikülit veya iskemik hastal>klar sonucu uygulanan parsiyel kolon rezeksiyonundan sonra yap>labilir.
I.
OSTOM< OLUfiTURULMASI. Ço¤u ileostomi ve kolostomiler kar>n kesisinden ba¤>rsa¤>n d>fla-
r> getirilerek mukozas>n>n deriye dikilmesiyle oluflturulur. Double-barrel (çifte namlusu) ostomi
ba¤>rsa¤>n her iki ucunun ayn> aç>kl>ktan d>flar> ç>kar>lmas> anlam>na gelir. önemli modifikasyonu vard>r.
A. Kock pofl veya kontrollü ileostomi, ostominin hemen proksimalinde yap>lm>fl gaita için re-
zervuar fonksiyonu olan bir pofltur. Günde birkaç kez boflalt>lmas> için kanüle edilebilen sto-
mas> meme bafl> fleklinde biçimlendirilir. Kock poflu olan ço¤u hastada kontrol kal>c>d>r ve
ostomi torbas>na gerek duyulmaz.
B. nda gerçek bir ileostomi de¤ildir.
Asl>nda ileorektal pull-through olarak isimlendirilen flekil bir anorektal anastomoz fleklidir.
Distal rektum hariç tüm kolon ç>kar>l>r. Mukozas> soyulmufl distal rektum ve ileum anal
sfinkterleri içeren rektumun muskuler k>l>f>nda birlefltirilir. D>flk> kontrolünü iyilefltirmek
için distal ileumdan bir pofl oluflturulabilir.
II. OSTOMn sa¤l>kl> birey-
lere göre daha fazla s>v> ve elektrolit kaybettikleri tahmin edilebilir. Çünkü kolon, d>flk> uygun flek-
lini al>ncaya kadar s>v> ve elektrolitleri absorbe eder. Ba¤>rsaklar> sa¤lam olan kiflilerin günlük nor-
mal d>flk> a¤>rl>klar> 100-200 gr. olup %80-85 oran>nda su içerir. Normal fonksiyonu olan bir ile-
ostomi ise günde %90-95'i su olan 500-1000 gr. Aras>nda d>flk> ç>kar>r. Dahas>, ileostomili hastala-
r>n zorunlu günlük sodyum kay>plar> 30 mEq. veya daha fazlayken sa¤l>kl> bireylerde kolonun ab-
sorbsiyon fonksiyonu nedeniyle d>flk> ile olan günlük sodyum kay>plar>n> 1-2 mEq.'a indirebilirler.
Kolonla birlikte terminal ileumda ç>kar>lm>flsa safra tuzu ve vitamin B
12
emilim bozuklu¤u
görülebilir (Bak>n>z Bölüm 31). Safra tuzlar>n>n kayb> steatoreye yatk>nl>¤> ve bu da diyareyi art-
t>r>r.
, ostomi etraf>ndaki derinin irritasyonu, ostomi
t>kan>kl>¤>, stoma veya proksimalinde inflamatuar ba¤>rsak hastal>¤> rekürrensi ve stoma cihazla-
r>na ait mekanik güçlüklerdir. Ayr>ca olgular>n ostomiye iliflkin psikolojik ve sosyal sorunlar> ola-
bilir.
III. OSTOM
A. Preoperatif de¤erlendirme. Ço¤u zaman ileostomi ve kolostomiler elektif koflullarda
yap>l>r. Bu nedenle planlanan ameliyat>n hastayla tart>fl>lmas>, ostominin gereklili¤i, ço¤u has-
tan>n cerrahi iyileflmeyi takiben fiziksel seksüel ve sosyal aktiviteler aç>s>ndan normal yaflam
280
40
OSTOM< BAKIMI