I.
TANIM. Parenteral nütrisyon (PN) direkt olarak venöz sisteme besin maddelerinin verilme-
si olarak tan>mlan>r. PN koldaki venlere periferik olarak veya subclavian, internal juguler ven ve-
ya vena cavaya santral olarak verilebilir.
Santral veya total parenteral nütrisyon (SPN veya TPN, s>rayla)'dan çok periferal parenteral
nütrisyon (PPN) kullanma karar> nütrisyonel deste¤in süresi kadar verilecek kalorilerin miktar>-
na da ba¤l>d>r. Yüksek miktarda kalori sa¤layan konsantre karbonhidrat (KH) ve aminoasit (AA)
solüsyonlar> hipertoniktir ve periferal venlere verilemez. Küçük boyut ve nispeten düflük kan ak>-
m> nedeniyle periferal venler hipertonik solüsyonlarla tahrifl olurlar ve tromboflebit geliflme e¤i-
limi vard>r. Daha büyük santral venlerde hipertonik solüsyonlar inflamasyon ve venöz tromboz
riskini azaltacak flekilde h>zl> kan ak>m> ile h>zla dilue olurlar. Her iki PN flekli enteral beslenmey-
le birlikte kullan>labilir.
II. END
herhangi bir hastada düflünülmelidir. Tablo 12-1 PN endikasyonlu hastal>k s>n>flar>n>n baz>s>n>
listelemektedir.
III. SANTRAL VEYA TOTAL PARENTERAL NÜTR
A. Verilmesi. PN oldukça komplekstir. Baflar>l> ve güvenli uygulanmas> için, s>k> bir protokol
kullanan bir TPN ekibi taraf>ndan verilmelidir. Etkili bir TPN ekibi bir hekim, nütrisyonist,
farmakolog ve hemflireden oluflur.
B. Santral venöz kateterin yerlefltirilmesi
1.
Perkütan subklavian veya internal juguler kateter k>sa süreli tedavi içindir.
Santral hatt>n yerlefltirilmesi standard protokol uygulayan bir hekim taraf>ndan yap>lmal>d>r.
2.
Hickman ve/veya Groshong-Broviac yumuflak kateterler uzun süreli tedavi
(1 aydan uzun) için, floroskopi eflli¤inde deneyimli bir hekim taraf>ndan yerlefltirilen,
ekternal olarak luer-lok bafll>kla tutturulan, tek veya çift lümenli silikon kateterlerdir.
Tünelli olup, bir polyester manflet ile (Dakron) subkutan olarak sabitlenir.
C. Santral kateterizasyonun mekanik komplikasyonlar>. Afla¤>daki komplikasyon-
lardan her biri TPN ekibi taraf>ndan tahmin edilmeli ve gereken bir flekilde ele al>nmal>d>r:
1.
Pnömotoraks
2.
Hemotoraks, hidrotoraks ve flilotoraks
3.
Tamponatl> perikardiyal efüzyon
4.
Arteriyel yaralanma
5.
Brakial pleksus hasar>
6.
Kateter embolisi
7.
Hava embolisi
8.
Venöz tromboz ve tromboflebit
D. Kateter bak>m>. TPN alan hastalar>n s>kl>kla yüksek infeksiyon riski vard>r. Predispozan
faktörler; malnütrisyon, immün yetmezlik, steroid tedavisi veya kemoterapi, efllik eden infek-
siyonlar, genifl spektrumlu antibiyotik tedavisi ve vasküler sistemde yabanc> bir cisim (kate-
ter) varl>¤>d>r. TPN iliflkili infeksiyon kateterin deri floras> ile kontaminasyonu, TPN solüs-
yonu veya tüp kontaminasyonu veya vücutta herhangi bir odaktan kaynaklanan bakteriye-
62
12
PARENTERAL NÜTR