266 II. Kardiyak Cerrahide Anestezi Yönetimi TEMEL KAVRAMLAR 1. Ameliyathaneden yoğun bakım ünitesine transport hasta takibi veya tedbirli olma açısından önemli bir dönemdir. Acil ilaçlar ve havayolu donanımı hazır bulunmalıdır ve yeterli transport personeli (genellikle üç kişi) transport sırasında hastaya eşlik etmelidir. 2. Hastanın YBÜ’e devri tutarlı, dikkatli ve yapılandırılmış olmalı ve görevlilerin hemodinami, oksijenasyon ve ventilasyonu sürekli değerlendirmeden alıkoymamalıdır. 3. Erken postoperatif solunum desteği, kurumun uygulama kalıpları, anestetik teknikler ve hastanın stabilitesine bağlı olarak tam mekanik ventilasyondan ameliyathanede hızlı ekstübasyona kadar değişen sınırlar içindedir. Kardiyak cerrahi hastaları için “en iyi” ventilasyon modeli yoktur. 4. Mekanik ventilasyondan ayırma oksijenasyonun yeterliliği (genellikle pozitif ekspirasyon sonu basınç [PEEP] 5 cm H2O veya daha az olduğunda PaO2/FiO2 >100), hemodinamik stabilite, hastanın emirlere yanıt vermesi ve vital kapasite ve hızlı yüzeysel soluma indeksi (RSBI) gibi parametrelerin ölçümünün değerlendirilmesini kapsar. 5. Cerrahi bitiminden birkaç saat sonra hastayı ekstübe etmek üzere oluşturulmuş FT protokolleri vardır. Bu protokollerde, propofol veya deksmetedomidinin erken postoperatif sürekli infüzyonlarının kullanılması yararlı olabilir. 6. Erken postoperatif dönemde hipotansiyonun ayırıcı tanısı genellikle zordur ve hipovolemi, kalp kapak disfonksiyonu, sol ventriküler (LV) veya sağ ventriküler (RV) disfonksiyon, kardiyak tamponad, kardiyal disritmi ve vazodilasyonu içerir. Tanı konduğunda, en uygun tedavi netlik kazanır. 7. Hipertansiyon nadir değildir ve kanama ve LV yetmezliği, aort diseksiyonu gibi diğer komplikasyonları en aza indirgemek için akut ve etkin olarak tedavi edilmelidir. Ayırıcı tanıda ağrı, hipotermi, hiperkarbi, hipoksemi, intravasküler hacimde fazlalık, anksiyete ve önceden esansiyel hipertansiyon var olması sayılabilir. 8. Akut sternotomi sonrası ağrı genellikle intravenöz opioidlerle tedavi edilebilirse de yardımcı olabilecek diğer yöntemler arasında non-steroid antienflamatuar ilaçlar, intratekal opioidler ve santral veya nöraksiyal veya periferik sinir blokları da bulunur. 9. Erken postoperatif dönemde asit-baz, elektrolit ve glikoz bozuklukları sıktır. Hızla tanı konup tedavi edilmelidirler. 10. Postoperatif kanama cerrahi, koagülopatik veya her ikisinden de olabilir. Koagülasyon bozukluklarının hızlı tanı ve tedavisi cerrahi kanamanın erken tanı ve tedavisini kolaylaştırır (ör., re-eksplorasyon için ameliyathaneye geri alma) ve kalp tamponadını önler. 11. Hastanın YBÜ’den çıkarılması klasik olarak 1-2 gün sonradır. Kriterler yapılan cerrahiye ve kurumun YBÜ dışında hasta bakımı olanaklarına (ör., YBÜ yataklarının otomatik işlevine karşı klasik kat hemşiresi bakımı) göre değişir. 12. Hastanın aile bireyleriyle yeterli iletişim ve ailenin yeterli hasta ziyareti yaparak destek olması postoperatif iyileşmeyi büyük oranda kolaylaştırır. BU BÖLÜMÜN AMACI kardiyak cerrahi hastasının ameliyathaneden YBÜ’e transportu, ameliyathane ekibinin YBÜ ekibine hastayı devretmesi ve ilk 24 saatte YBÜ’de sık karşılaşılan sorunlara yaklaşımın kısaca tartışılmasıdır. Okuyucu beslenme, enfeksiyonlar, sepsis ve çoklu organ yetmezliği gibi daha kronik sorunların tartışması için standart yoğun bakım kitaplarına başvurmalıdır. I. 1 Ameliyathaneden yoğun bakım ünitesine geçiş A. Genel ilkeler 1. Kritik hastanın erken postoperatif dönemde ameliyathaneden YBÜ’e veya orta düzey post-kardiyak cerrahi derlenme alanına taşınması riskli bir durumdur. Kritik hastaların hastane içi veya hastaneler arası transportu morbidite ve mortaliteyi arttırır [1]. 2. Amerikan Yoğun Bakım Derneği (ACCM) kılavuzları “transport sırasında, hastaların vital bulgularının izlenmesi veya idamesinde eksiklik olmamasını” bildirmektedir [2].