16 J‹NEKOLOJ‹K KANSERLER Bölüm 16.1 Girifl Farr Nezhat Çeviri: Dr. Ça¤atay Taflk›ran, Dr. Seçkin Öz›fl›k Laparoskopi over kanserlerinde Bagley ve arkadafllar›n›n 1973’teki tariflerinden beri second look amaçl› kullan›lmaktad›r. Bununla birlikte 1980’lerin sonu ve 1990’lar›n bafl›nda videolaparoskopi, yüksek bas›nçl› insufflatörler ve enerji kaynaklar› gibi enstrüman ve ekipmanlar da yeni geliflmeler olmufl ve bunlar›n laparoskopik cerrahinin öncüllerinin çal›flmalar› ile kombinasyonu, jinekolojik onkolojide operatif laparoskopi kullan›m›n› daha mümkün k›lm›flt›r. Dargent ve Salvat [2], Querleu et al. [3] ve Nezhat et al. [4] laparoskopik retroperitoneal ve intraperitoneal lenfadenektomi ve radikal histerektominin güvenirli¤i ve pratikli¤ini ilk tespit edenlerdir. O zamandan beri artan say›da cerrah jinekolojik kanserlerin de¤erlendirme ve cerrahi yaklafl›m›nda geliflmifl operatif teknikler kullanmaktad›r. Laparoskopi özellikle üst abdomen karaci¤eri, diyafram yüzeyleri, posterior cul-de-sak, kal›n barsak ve mezenterik yüzeylerindeki metastatik ya da rekürren hastal›¤›n tan›mlanmas›nda yard›mc› olacak görüntüyü büyütme avantaj›na sahiptir. Ek olarak pelvisteki retroperitoneal bölgeler özellikle paravezikal, pararektal, vezikovajinal ve de rektovajinal bölgeler laparoskopi ile de¤erlendirilebilir. Jinekolojik onkoloji cerrahisinde laparoskopinin, pnömoperitoneum sayesinde oluflan bas›nçla küçük damarlardan kaynaklanan kanaman›n az olmas›, büyük abdominal insizyon gere¤inin olmamas›, k›sa hospitalizasyon süresi ve h›zl› iyileflme gibi ek faydalar› vard›r. Laparoskopik cerrahi yaklafl›m›n sonras›ndaki iyileflme kolay- l›¤›, hastalarda planl› adjuvan tedavilere sorunsuz bir geçifl sa¤lar. Postoperatif kemoterapi ve radyasyonun neden oldu¤u barsak adezyon komplikasyonu minimale iner. Yaklafl›k son iki dekadd›r, jinekolojik kanser yakl›fl›m›nda laparoskopinin rolü giderek artmakta ve ifllemin radikalli¤ini en aza indirmek, komplikasyonlara yaklafl›m, hastal›k rekkürensi ve yaflam süresi gibi ana konularda geliflmeler olmaktad›r. Beklenildi¤i üzere, bu geliflmifl endoskopik prosedür yeterli donan›ma, ekipmana sahip cerrahlar ve yeterli e¤itime sahip yard›mc› personel taraf›ndan yap›lmal›d›r. Bu bölümde, bu konuda deneyimli cerrahlar operatif laparoskopinin pek çok jinekolojik malignansinin yaklafl›m›ndaki rolüne ve yarar›na de¤inecektir. KAYNAKLAR 1. Bagley CM, Young RC, Schein PS, et al, Ovarian cancer metastatic to the diaphram frequently undiagnosed at laparotomy: a preliminary report. Am J Obstet Gynecol. 1973; 116: 247. 2. Dargent D, Salvat J, Lienvahissement Ganglionnairre Pelvien. Paris MEDSI; 1989. 3. Qeurleu D, Leblan E, Catelian B. Laparoscopic pelvic lymphadenectomy. Am J Obstet Gynecol. 1991;164:579. 4. Nezhat CR, Nezhat FR, Ramirez CE, et al.Laparoscopic radical hysterectomy and laparoscopic assisted radical vaginal hysterectomy with pelvic and paraaortik node dissection. J Gynecol Surg 1993;9:105. 435