background image
tiroid karsinomunda kromozom 1' in k>sa kolu-
nun (1p) k>smi kayb> ve HPRC' de böbrek karsi-
nom dokusunda
MET onkogenini aktive eden 7.
kromozomun duplikasyonu nedeniyle tirizomi
gibi, di¤er genom ve kromozomal mutasyonlar>n
olufltu¤u bilinir. Bu olaylardan ikincisi her bir
hücrede birden fazla alanda ortaya ç>kar, her bi-
ri tek bir hücreden köken alarak tümör içerisin-
de geliflip, k
kllo
on
na
all bir olay olarak bilinir.
RET ve MET vücudun bir çok dokusunda
eksprese edilir, otonomik ganglialar>n ve böbre-
¤in normal embriyonik geliflimi için
RET geni
ile karaci¤er, kas ve plasentan>n normal gelifli-
mi için
MET geni gereklidir. Ancak bu iki proto-
onkogenin germline olarak kal>t>lan aktive edil-
mifl mutasyonlar> spesifik dokularda belirli bir
histolojik tipte kanser oluflturmas>na ra¤men,
onkogen ekspresyonu olan di¤er dokularda tü-
mör geliflimi izlenmemektedir. Belki de, onko-
gen ekspresyonu olan bu dokularda,
RET ve
MET aktivasyonu büyüme üzerine etki etme-
mektedir.
S
Sp
po
orra
ad
diik
k K
Ka
an
nsse
errlle
errd
de
e O
On
nk
ko
og
ge
en
n A
Ak
kttiiv
va
assy
yo
on
nu
u
Aktive edilmifl protoonkogenler, RET ve MET'i
de içeren mutasyona u¤ram>fl pek çok onkoge-
nin otozomal dominant kal>t>m> nedeniyle orta-
ya ç>kan herediter kanser sendromlar>n>n>n iyi
bir flekilde belirlenmesi, sporadik kanserlerinde
tan>mlanmalar>n> sa¤lam>flt>r. Bu onkogenler
ilk kez, DNA-mediated transformasyon
DNA'n>n arac>l>k etti¤i transformasyon analizi
ad> verilen bir yöntemin kullan>lmas>yla keflfe-
dilmifllerdir (fiek. 16-3). Sporadik kanser hücre
serilerinden ekstrakte ve purifiye edilen insan
DNA's>, kültür ortam>nda tümörojenik olmayan
fare hücre serisi içine yerlefltirilerek hücreler
transforme edilir ve tümörojenik özellik kaza-
narak koloniler olufltururlar. Bu yöntemde so-
rumlu onkogeni içeren orijinal tümörojenik
DNA'n>n bir parças>n> içeren DNA, transforme
fare hücresinin bir kolonisinden izole edildi;
tekrar tümorijenik olmayan fare hücresi içerisi-
ne transfer edildi ve tekrar belirlenen koloniler-
den transfer edildi. Bu iflleme, transforme hüc-
relerde yaln>zca insan kanser hücre serisinden
bafllang>çta derive olan aktive edilmifl onkogeni
içeren küçük bir segment içeren insan DNA's>
var olana kadar devam edildi. Bir hibridizasyon
probu olan insan-spesifik Alu tekrarlar>n>n kul-
lan>lmas>yla (bkzi Bölüm 3), bilim adamlar>
transforme fare hücrelerinden yap>lan genomik
kütüphanelerden transforme onkogeni kodla-
yan insan genomic DNA' s>n>n belirlediler ve
klonlad>lar (bkz, Bölüm 4).
Bu transformasyon yöntemleriyle keflfedilen
ilk onkogenlerden birisi, mesane karsinomu
hücre serisinden derive olan mutant
RAS geni-
dir.
RAS geni, (G
G p
prro
otte
eiin
nlle
errii) guanozin trifosfat
(GTP)-ba¤layan proteinlerinin büyük bir aile-
nin bir üyesini kodlar. G proteinleri, GTP ile
ba¤land>¤>nda"açma-kapama" dü¤mesi gibi ifl-
lev görerek molekülleri aktive ya da inhibe eder;
ancak intrensek GTPaz enzimatik aktivitesiyle
GTP'nin guanozin difosfata (GDP)'ye parçalan-
mas>yla etkilerini durdururlar. Aktive edilmifl
bir onkogen ile onun proto-onkogeni aras>nda
yaln>zca tek bir bazl>k farkl>l>k vard>r. Bu de¤i-
fliklik, tümörün somatik hücresinde bir nokta
mutasyon, GTP ba¤lanmas> gerçekleflmeden sü-
rekli sinyal oluflumuyla anormal ras protein
sentezine yol aç>p, hücre serilerinin büyümesini
THOMPSON & THOMPSON GENET
316
fi
fie
ek
kiill 1
16
6--3
3..
DNA mediated transformasyon assay. Bir
tümör hücre serisinden elde edilen moleküler a¤>rl>kl>
DNA, transforme olmam>fl fare hücreleri içerisine
yerlefltirilir. Trnasforme hücrelerin birkaç kolonisi
görünür hale gelir. Bunlardan tek bir koloni izole edilir,
daha sonra tek koloniden DNA izole edilir ve bu iflleme
transforme olmam>fl fare hücrelerinin DNA's> elde edi-
lene kadar devam edilir. Alu gibi, insan-spesifik tekrar
sekanslar> kullan>larak transforme fare hücrelerinin
DNA'lar>ndan yap>lan genomik kütüphanelerden aktive
edilmifl onkogen içeren insan DNA sekans> belirlenir ve
klonlan>r.
genomik DNA
DNA transfer
DNA transfer
Transforme hücrelerin
kolonisi
Transforme hücrelerin
kolonisi
Alu tekrar problar> kul-
lanarak klonlanm>fl ve
seçilmfli insan DNA's>
DNA transfer
Transforme
hücrelerin kolonisi
Trnasforme hücrelerin tek
bir kolonisinden izole
edilen DNA
Transforme olmam>fl
kontakt inhibisyonlu
fare hücreleri