![]() fark edilir ; profaz, prometafaz, metafaz, anafaz ve telofaz. leolusun da¤>lmas> ve daha sonra yok olmas> ve de mitotik ipliklerin oluflmas> ile belirlenir. Sentrozom ad> da verilen bir çift mikrotübül or- ganize edici merkez mikrotübüllerin >fl>nsal ola- rak da¤>ld>¤> od¤> oluflturur. Sentrozomlar ya- vaflca hareket ederek hücre kutuplar>ndaki po- zisyonlar>n> al>rlar. ba¤lanmas> ve hücre içine da¤>lmas>na imkan vermek üzere çekirdek zar>n>n bozulmas> ile hücre prometafaza girer. Kromozomlar kongres- yon ad> verilen bir süreçle i¤ ipliklerinin ortala- r>nda bir noktaya do¤ru hareket ederler. Kro- mozomlar buevre boyunca da kondanse olmaya devam ederler. da analiz edilirler (daha ileride bölüm 9 daki tart>flmalara bak>n>z). kardefl kromatidleri ba¤>ms>z yeni kromatidleri olufltururlar ve hücrenin z>t kutuplar>na hare- ket ederler (bkz. fiekil 2-2) uslar>n etraf>nda nükleus membranlar> oluflma- ya bafllar ve her nükleus giderek kendi interfez görünümünü al>r. yan ve sitokinez ad> verilen bir ifllemle stoplaz- ma bölünür. Sonunda orijinal hücrenin tüm ge- netik bilgisini içeren bir nükleusu olan iki yav- ru hücre olur. Mitoza giren hücre ile süreci yeni tamamlam>fl hücre aras>nda önemli bir fark vard>r. G2 deki ebevyn hücrenin kromozomlar>- n>n bir çift kromatidi varken yavru hücrenin kromozomlar> tek kopya genetik materyalden oluflmaktad>r. Bu kopya yavru hücre kendisinin bir sonraki hücre siklusunun S faz>na gelinceya kadar duplike olmayacakt>r (bkz. fiekil 2-1). Böylece mitoz sürecinin tamam> hücre bölünme- lerinde genomun düzenli bir flekilde duplikasyo- nu ve da¤>l>m>n> garantiler. zomlar> en kolay metafaz veya prometafazda analiz edilir. Bu evrelerde kromozomlar sentro- merlerinden birleflmifl kardefl kromatidlerden oluflur ve mikroskop alt>nda kromozom yayma- lar>nda görünür durumdad>r. Kromozomlar>n ço¤u sadece boylar> ile de¤il, ayni zamanda sentromerlerinin yerleflimi ile de birbirlerinden ayr>l>rlar. mak üzere iki kola ay>ran sitogenetik bir belir- leyici olarak kendini gösteren primer konstrik- siyon (bo¤um) olarak görülürler. lar> 24 farkl> kromozomu (22 otozom, X ve Y) birbirinden ay>rmaya imkan vermiyordu. Bu- nun yerine kromozomlar sadece sentromerleri- nin pozisyonu ve genel boylar> baz al>narak A'dan G'ye yedi grupda s>n>fland>r>labiliyordu. Literatürde bulunmakla birlikte bu uygulama art>k genel olarak kullan>mda de¤ildir. fiimdi yayg>n olarak kullan>lan tekniklerle tüm kro- mozomlar tan>mlanabilmektedir. fiekil 2-3 pro- metafaz hücrelerde, sitogenetik laboratuvarlar- da en yayg>n kullan>lan teknik olan Giemsa bo- yas> (G- bantlama) ile boyanm>fl kromozomlar> zom yaymas>. Kromozomlar>n yan>ndaki koyu boyanm>fl nükleus interfazdaki farkl> bir hücreden gelmekte (Foto- mikrograf Cleveland Üniversite hastanesinden Steward Schwartz'>n izniyle al>nm>flt>r). |