s> s>ras>nda düzelebiliyor ya da hafifleyebiliyordu. Bunlar da geleneksel t>bb>n sür-
mesini sa¤l>yordu. Ancak, bu t>p sistemi içinde hekime fazla ihtiyaç bulunmuyor-
du. n gücüne maledilir ve veren kiflinin uzman olmas>na ge-
rek yoktur (Jackson, 1999:2-4).
Romal>lar>n Yunan t>bb> ile iliflkisi bir veba salg>n> nedeniyle olmufltur. Roma'da
ç>kan veba salg>n>nda d>flar>dan yard>m istenmeye karar verilir ve yard>m istenen ki-
fli bir hekim de¤il Yunan sa¤l>k tanr>s> Asklepios olmufltur. MÖ. 293'de Roma'da ç>-
kan söz konusu salg>n>n önüne geçmek için kutsal y>lan> getirmesi ve Asklepion
kültürünün Tiber adas>nda canland>r>lmas> için Romal>lar elçi gönderir. Asklepion
ad>na Roma'da bir tap>nak yap>l>r. Böylece Yunan ve Roma t>plar>n>n kaynaflmas>-
n>n ilk ad>m> at>lm>fl olur (Castiglioni, 1958:123; Jackson, 1999:4).
MÖ. 46'da Sezar Roma'da çal>flan hekimlere vatandafll>k hakk> tan>m>flt>r. Bu s>-
rada Efes'teki hekimler de vergiden muaf tutuluyorlard>. Bu tür
düzenlemeler kuflkusuz Roma
re verilen önemin artt>¤>n> göstermektedir. Tüm Bat> Ro-
ma'da özellikle Roma flehrinde hekimlerin ço¤u Yunan
ya da Yunan kökenliydi. Roma
best çal>flan hekimler ile aile ya da
olarak çal>flan hekimlerin yan>s>ra bir de sivil ku-
rumlara ba¤l> olarak çal>flan hekimler de bulunmak-
tayd>. Bu hekimlerin hastadan para istemeleri ya-
sakt>. Halka hizmet veren hekim maafl>n> eski Yu-
nan'daki gibi flehir meclisinden al>rd>. Ayr>ca vergi
muafiyetleri de vard>. Ancak MS. 160'da bu hekim-
lerin say>s>na s>n>rlama getirildi. MS. 4. yüzy>lda bu
flekilde kamu da çal>flacak hekimlerin seçimi 7 kifli-
lik bir hekim heyeti taraf>ndan yap>lmaya baflland>.
Dönemin hekim-
leri birkaç> d>fl>nda
ola¤anüstü miktar-
da para kazanmamala-
r>na ra¤men nispe-
ten ekonomik du-
rumlar>n>n iyi ol-
malar>, vergi mu-
afiyetleri gibi nedenler halk>n tepkisini topluyor-
du (Jackson, 1999:51-2).
Eski Roma'da su kanallar>, banyo sistemleri
64
D
ÜNYA VE
T
ÜRK
T
IP
T
AR
R
Re
essiim
m 5
58
8..--
--
Coduces, Y>lan
figürü.
R
Re
essiim
m 5
57
7--
--
Epidaus Asktepionu
duvar>nda y>lan figürü.