Bu sembol korunmas> istenen ge-
mi, araba, mumya, insan vb. gibi
tehlikeye u¤rayabilecek fleyler
üzerine konur ya da çizilirdir. Bu
sembolün Bat> t>bb>na girifli Ga-
len (MS. 130-200) arac>l>¤>yla ol-
mufltur. Avrupa'da Horus'un Gö-
zü sembolü zamanla ne anlama
geldi¤i unutularak daha sade bir
flekilde resmedilmeye bafllam>fl-
t>r. Zaten bir "R" harfine benze-
yen sembol çizgi de¤ifliklikleriyle
neredeyse tam bir "R" harfine
dönüflmüfltür. Ortaça¤da eczac>-
l>¤>n geliflmesiyle bu "R" harfine
yeni bir anlam bulunarak hekim reçetesindeki Latince'de "al>n>z" anlam>na "Reci"
kelimesinin ilk harfi oldu¤u ileri sürülmüfltür. Frans>zca'n>n yayg>n bir dil haline
gelmesiyle yine ayn> anlama gelen bu dildeki "Recipez"in iki harfi; yani "Rp" reçe-
telerde kullan>lmaya bafllam>flt>r (Bayat, 2003:51-2).
Yukar>da de¤indi¤imiz nda fazla bilgimiz bulunma-
maktad>r. Sa¤l>k tanr>s> haline gelebildi¤ine göre kuflkusuz hekimlikte büyük bafla-
r>lar göstermifltir. s>r'>n Memphis, Thebes ve Philoe flehirlerinde
toplam üç tap>nak infla edilmifltir (Uzluk, 1958:22). M>s>r t>bb> çerçevesinde belir-
tilmesi gereken konulardan biri de ndan yaz>ld>¤> tahmin edilen He-
kim And>'d>r (Pelin, 1993): Söz konusu and metni flöyledir:
"Bu okulun hocalar>yla sevgili arkadafllar>m>n karfl>s>nda ve
önünde, yüce varl>k ad>na söz verir ve and içerim ki, t>bb> uygulamam s>ras>nda
onur ve dürüstlük ilkelerine ba¤l> kalaca¤>m ve hiçbir zaman verdi¤im hizmetin üs-
tünde bir ödeme iste¤inde bulunmayaca¤>m. Evlere al>nd>¤>m zaman, gözlerim ora-
da olup bitenleri görmeyecektir; bana aktar>lan s>rlar> saklayaca¤>m gibi törelere za-
rar verecek ya da suça yard>mc> olacak bir biçimde de davranmayaca¤>m. Hocalar>-
ma sayg>l> ve minnet borçlu olarak onlar>n çocuklar>na babalar>ndan ö¤rendi¤im
bilgiyi aktaraca¤>m. Verdi¤im sözü yerine getirirsem insanlar benden sayg>lar>n>
esirgesinler. Sözümde durmazsam utanç ve afla¤>lanmaya u¤rayay>m". Hipokrat'la
ilgili bölümde görece¤im gibi Hipokrat And>'n>n da içerik ve kapsam> bu and met-
nine çok yak>nd>r
Hint T>bb>
Bugün Hindistan'>n üzerinde yer ald>¤> Hint yar>madas> bizlere geçmifli tafl devir-
lerine kadar uzanan zengin bir tarihsel-arkeolojik miras sunmaktad>r. Hinduizim ya-
B ö l ü m 2
E
SK<
U
YGARLIKLARDA
T
IP
45
R
Re
essiim
m 3
33
3..--
--
Horus'un gözünün yaratt>¤> say>sal
oranlar.