için bir güç ve otorite arac>d>r. T>bbi bilgiyi ellerin-
de tutmalar> onlar>n sosyal üstünlü¤ünü pekifltiriyor
ve yanlar>nda çal>flan köleler üzerindeki hakimiyetle-
rini güçlendirmektedir. Çok büyük ekonomik varl>-
¤a ve sosyal statülerine ba¤l> olarak t>pta da söz sahi-
bi oluyorlard>. Belli bir e¤itim almad>klar> halde göz-
lem, deneyim ve okuma yoluyla askeri ve sivil yöne-
timdeki güçleri gibi t>pta da söz sahibi bir konumda
bulunuyorlard>. Bu aile reisleri hastalanan aile üyele-
rini ya kendileri tedavi etme¤e kalk>fl>r; bilebildikleri
do¤rultuda tedavileri neyi gerektiriyorsa onu yapar
ya da kendinden sonra gelen kiflinin ilaçlar>n do¤ru
verip vermedi¤ine, sihirli sözcükleri do¤ru söyleyip
söylemedi¤ine, ayinlerin do¤ru yap>p yapmad>¤>n>
kontrol ederdi. Hekimlik mesle¤i, geleneksel Roma
de¤erlerine ters düflüyordu. Bu da hekimin flüpheyle
karfl>lanmas>na neden olmaktad>r. Plinius hekimler
için flunlar> söylemektedir. "Ö¤rendikleri herfley, bizim için tehlikeyi biraz daha ar-
t>r>yor, yapt>klar> deneyler de bizi ölüme sürüklüyor; bir hekim, bir insan> mutlak
bir kararl>l>kla öldürebilen tek kiflidir... hastalar>n>n kaderi söz konusu iken ç>karc>-
l>klar>ndan ve açgözlü pazarl>klar>ndan burada bahsetmeye kalk>flmayaca¤>m bi-
le..." (Jackson, 1999:2-4).
Roma
raf>ndan fazla sevilmeyen bir meslekti. MÖ. 3
Yüzy>llar civar>nda buraya gelen ilk Yunan he-
kimleri Roma'da düflmanca tav>rla karfl>laflm>fl-
lard>. Romal>lar, Yunanl>lar> sevmemekte ve
onlar hakk>nda flunun gibi düflünmektedirler:
"Yunanl>lar tamamen de¤ersiz insanlard>r ve
dik kafal>d>rlar. Bu >rk bize edebiyat>n> verirse
herfleyi bozar, çürütür, ama buraya hekimlerini
62
D
ÜNYA VE
T
ÜRK
T
IP
T
AR
R
Re
essiim
m 5
53
3..--
--
Bir Roma asker hastanesi.
R
Re
essiim
m 5
51
1..--
--
Baca¤>ndan ya-
ral> Roma askerinin tedavisi.
R
Re
essiim
m 5
52
2..--
--
Roma'da forseps.