ler. Ortaya ç>kan bu belirsiz durum
karfl>s>nda yapabilecekleri; güvenip,
inanabilecekleri tek fley vard>. O da
kendi uslar>n> (ak>llar>n>) kullanmak.
Bundan böyle insan>n kendi düflün-
me olanaklar> kullan>larak sorular>n
yan>tlar> bulunacak, gerçek bilgiye
ulafl>lacakt>. Sözünü etti¤imiz bu dö-
nem Yunan Felsefesinin ("bilimi-
nin") do¤du¤u dönemdir. Bu ba¤-
lamda insan sa¤l>¤> ve t>pla ilgili ileri
sürülen; sahibinin mant>ksal uslamla-
malar>n> içeren görüfl ve düflünceler
t>p tarihinde kendine özgü tarihsel
bir bölüm oluflturmaktad>r (Gök-
berk, 1980:12-3; Weber, 1991:10-4).
Eski Yunanl>lar>n düflünce dünyas>nda yaflanan söz konusu önemli de¤iflim on-
lar>n düflüncelerini "ak>lc> ve mant>kl>" bir biçimde dile getirmelerini sa¤lam>fl ve
böylelikle felsefe dedi¤imiz yeni bir etkinlik alan> ortaya ç>km>flt>r.
sonra ahlak gibi alanlarda kendini gösteren o dönem felsefesi ilgi alanlar> içine t>b-
b> da alm>flt>r. T>bb> ve hastal>klar> felsefe ba¤lam>nda aç>klamak her ne kadar di¤er
felsefe alanlar> kadar genifl ve kal>c> olmam>flsa da t>bbi bilginin evriminde belli bir
yeri vard>r. Felsefi t>p dedi¤imiz dönem, Hipokrat öncesinde ve onun döneminde
kendini göstermifl; ancak, prati¤e dayanmayan baz> yorum ve aç>klamalarla do¤ru-
lu¤u kabul edilen baz> teorik anlay>fllar 19. yüzy>la kadar hatta belki günümüzde de
varl>¤>n> sürdürmektedir.
Yunan filozoflar> gözlem ve deneyimleri ile gelifltirdikleri bilgilerini, elefltirel dü-
flünceyle uygulamaya aktarmaya çal>flm>fllard>r. Kendi felsefi görüflleri paralelinde
t>bb> da aç>klamaya çal>flan özellikle ilk dönem Yunan filozoflar>, evrenin özünü ba-
z> maddeler arac>l>¤>yla aç>klarken makrokozmostan, mikrokozmosa yani evrenden
insana geçerek insan organizmas>n> ayd>nlatma ifline giriflmifllerdir. Mitolojiye karfl>
ç>kan ve felsefi söylemlerle dünyay> aç>klayan filozoflardan baz>lar> t>p konusunda
da ak>l yürütücü olmufllard>r. Baz>lar>n>n hekimlik de yapt>¤> bu filozoflar kendi
dünya görüflleri do¤rultusunda insan organizmas> ile birlikte t>bbi tan> ve tedavilere
de aç>klamalar getirmifllerdir. bb>n babas>" ünvan>n> hakl> olarak
alan Hipokrat'>n da t>pla ilgili baz> görüflleri "felsefi" niteliktedir.
n Ça¤" gibi isimlerle an>lan felsefenin ortaya ç>-
k>fl> ve di¤er alanlara yans>yan geliflmelerle kendini gösteren bu dönemde, t>bb>n ta-
rihsel dönüflümünde felsefe ile olan birlikteli¤i önemli bir rol oynad>. Klasik Yunan
22
D
ÜNYA VE
T
ÜRK
T
IP
T
AR
R
Re
essiim
m 1
18
8..--
--
Pythagoras.