rt>na Tanr>s>na salg>na karfl>
bir dua yap>yorum. Efendim F>rt>na tanr>s> ben
iflit! Beni yaflat! Sana flöyle diyorum: Kufl yuvas>-
na gider. Yuvas> onu korur! Ya da herhangi bir
köle bir fleyin üzüntüsünü çekerse ve efendisine
yalvar>rsa, efendisi onu dinler onu ne üzmüflse o
konuyu onun için düzeltir. Ya da köle bir suç ifl-
lemiflse suçunu efendisinin önünde itiraf eder-
se, efendisi o zaman ne yaparsa (yapmak ister-
se), yapar. Efendisinin önünde suçunu itiraf etti-
¤inden efendisinin iç rahatlar, efendisi o köleyi
cezaland>rmaz! Ben de babam>n suçunu itiraf et-
tim O (öyle) oldu. Ben onu yapt>m. E¤er bir be-
del (söz konusu) ise o salg>n yüzünden eskiden
çok (fley ödenmiflti). M>s>r ülkesinden getirdikle-
ri tutsaklar ve muhacirler ve Hattufla halk>n>n
salg>n için ödedi¤i bedel (suçun) yirmi kat>n>
(buldu). Eskiden öyle oldu. Buna ra¤men efen-
dim Hatti'nin F>rt>na Tanr>s>n>n ve efendilerim
tanr>lar>n içi rahatlam>yor. Ya da e¤er siz bana ayr>ca bir tazminat yüklerseniz, onu
bana rüyada söyleyin! Onu size verece¤im. (..) Efendim Hatti'nin F>rt>na tanr>s> be-
ni yaflat' Salg>n Hatti ülkesinden art>k toplans>n ve kovulsun!"
Eski Yunan'da T>p
Eski Yunan'da Hipokrat öncesi döneme ait t>bbi düflünce ve uygulamalar> der-
ken Asklepion kültü, Yunan felsefesi düflünce sistemi ve onun t>p prati¤inde yarat-
t>¤> sonuçlar ile o dönemin hekimlik prati¤ini anlamaktay>z. Daha sonraki bölümde
görece¤imiz gibi bu dönem hem Hipokrat'>n kiflili¤inde hem de Yunan kültür dün-
yas>nda "Hipokratik t>bb>" haz>rlayan bir dönemdir.
Yunan halk>n>n günlük t>p prati¤inde neler bulundu¤unun anlafl>lmas>nda
önemli bir kaynak oluflturan Homeros'un eserleri t>p tarihi aç>s>ndan önemli belge-
lerdir. Bu nedenle Homeros'un eserlerinde dile getirilen t>bbi uygulamalara istina-
den, olaylar>n geçti¤i tarihsel döneme atfen "Homerik T>p" tan>mlamas> da kullan>l-
maktad>r.
Homeros'un eserleri MÖ. 900'ler civar> t>bb>n>n en
önemli yaz>l> tan>¤>d>r... O dönemde t>p ne bir din adam> ne de sihirbazd>r... Hekim,
gerçekten bir "hekim" ve özellikle de bir cerraht>r. Mitolojik kimlik olarak, biraz-
dan görecek oldu¤umuz, Asklepios henüz bir tanr> de¤il bir krald>r, ama kusursuz
bir hekimdir. r ve onlar savaflta hasta ve yaral>lara bakmaktad>rlar. Fa-
kat, daha yak>n zamanda, MÖ. 800'lere do¤ru tap>naklarda t>bb> uygulamalar yapan
B ö l ü m 2
E
SK<
U
YGARLIKLARDA
T
IP
55
R
Re
essiim
m 4
43
3..--
--
Tanr>, koruyucu eliyle
Hitit Kral>n> kucakl>yor.