menlerin bafl>nda o dönemdeki anatomi
ve fizyoloji bilgilerinin yetersizli¤idir. Di-
seksiyonun yasak oldu¤u; belki de t>bbi
bilgi için öneminin henüz alg>lanmam>fl ol-
mas>n>n sonucu bu konuda ad>m at>lama-
mas> anatomi ve fizyoloji bilgilerini gelifli-
minde engel oluflturuyordu (Jackson,
1999:10-1).
T>ptaki felsefi yaklafl>mlarla gelifltirilen
bu teoriler zaman içerisinde de¤iflikli¤e u¤-
ruyor, ortadan kalk>yor bazen yenisi yerine
geliyordu. Hekim aç>s>ndan bu teoriler an-
cak hastay> etkilemek gibi bir ifllev görebi-
liyorlard>. Onun d>fl>nda t>p prati¤inde faz-
la ifle yarad>¤> söylenemezdi. Teoriler ba¤-
lam>nda gelifltirilen anatomik ve fizyolojik
bilgiler bile kavramlar çerçevesinde s>n>rl>
kal>yorlard>. Bu durumda yap>lmas> gere-
ken en önemli fley t>bb> felsefeden ay>rmakt>. Felsefi ba¤lay>c>lar>ndan kurtulacak bir
t>p as>l ifllevini görebilecekti. T>pla ilgili baz> felsefi görüfllere sahip olmas>na ra¤men
t>bb> felsefeden ay>racak kifli Hipokrat (MÖ. 460-370) olacakt>r. Celsus bu konuda
flunlar> yazm>flt>r: "Önceleri, iyilefltirme bilimi felsefenin bir bölümüydü, öyle ki, has-
tal>klar>n tedavisi ile "fleylerin" do¤as> üzerine düflünceler ayn> yetkili kiflilerden ç>k-
mak durumundayd>lar.. Bundand>r ki, as>l mesle¤i felsefe olan baz> kifliler, t>pta uz-
man olmufllard>.. Ama hat>rlanmas> gereken ilk ve en önemli kifli olan Koslu Hipok-
rates, hem profesyonel becerisi, hem de retorikteki ustal>¤>n>n yan>s>ra, t>p ö¤reni-
mini felsefe e¤itiminden ay>ran kiflidir" (Jackson, 1999:10).
Ünlü filozof Aristoteles (MÖ. 384-322) genifl bir ilgi alan>na sahipti. T>p da bun-
lardan biriydi. Bu alana yönelik en önemli çal>flmalar> ise biyoloji, embriyoloji ve
karfl>laflt>rmal> anatomi üzerinde olmufl; hayvan diseksiyonlar> yapm>flt>r. Aristoteles
baz> iç organlar>n ayr>nt>l> tan>mlamalar>n> yapsa da anatomi ve fizyoloji çal>flmala-
r>nda fazla ileri gitmemifltir. Bunun yerine felsefi görüflleriyle bu alanlara etkili ol-
mufltur. Ondan önce Platon beden ile ölümsüz ruh aras>nda ay>r>m yapm>flt>r. Aris-
toteles de ölümsüz oldu¤u kabul etmemesine ra¤men, ruhun daha öncelikli oldu-
¤unu; bedenin ise ruha hizmet etmek rolünde oldu¤unu tekrarlam>flt>r. Platon ve
Aristoteles'in kuramlar> yayg>n biçimde kabul gördü¤ünde; insan bedeninin kutsal-
l>¤> inan>fl> zay>flad> ve bunun sonunda da diseksiyonun önü aç>ld> (Jackson,
1999:20).
26
D
ÜNYA VE
T
ÜRK
T
IP
T
AR
R
Re
essiim
m 2
20
0..--
--
Hipokrat>n bir eseri.