ku sarkomlar> da bu duruma yol açar. Bu lezyonlar
varl>klar>n> hemen daima kosta harabiyeti veya
erozyonu ile gösterir. Gö¤üs duvar>nda akci¤er içi-
ne uzan>m göstermeleri akci¤er grafisinde düzgün
s>n>rl> ve sivri kenarl> bir gölge oluflmas>na neden
olur. Bu görünümün muhtemelen iki rutin filmin sa-
dece birisinde saptanabilir. Bu karakteristik konfi-
gürasyon Felson'un "ekstraplevral belirtisi" olarak
bilinir. Birçok plevral lezyon bu görünümü taklit et-
ti¤i için kenik harabiyeti ekstraplevral bir kitlenin
belirlenmesinde anahtar de¤eri tafl>r.
Gö¤üs duvar> röntgenlerinde beliren dansiteler
lipomlara ait olabilir. Ya¤ yast>klar> da, kosta tutlu-
mu yapmaks>z>n dansitelere neden olabilir.
Mediasten Anormallikleri
Mediastinal yap>lar gö¤üs filmlerinde dolayl>
olarak görünür zira trakea hariç bunlar>n tümü su
dansitesine sahiptir ve birbirlerinden kolayca ay>rd
edilemezler. Dolayl> görüntüleme bunlar> kuflatan
akci¤erdeki hava taraf>ndan sa¤lan>r. Bu yap>lar>n
anatomi ve patolojileri, kendilerini kuflatan akci¤er-
ler üzerinde b>rakt>klar> izlere dayal> olarak belirle-
nebilir (bkz. Sayfa 172).
Yemek borusuna baryum verilmesi özofagus ve
buna bitiflik mediasten yap>lar> hakk>nda ek bilgi
sa¤lar. Arterografi veya venografi gibi daha invaziv
yöntemler daha fazla bilgi sa¤layabilir.
Anatomi kitaplar>nda mediasten üst ve alt bölü-
me, alt bölüm ise ön, orta ve arka alt bölümlere ay-
r>lmaktad>r. Radyolojik de¤erlendirmelerde anato-
mik bölümlerden hafif bir sapma ile bölümler daha
bütün olarak ele al>nabilir.
Ön bölüm önde sternum, arkada kalb, aort ve in-
nominat damarlar taraf>ndan s>n>rlan>r. Orta bölüm-
de kalb, büyük damarlar, trakea ve dallar>, yemek
borusu ve inen aort bulunur. Bu tablo özofagus ve
inen aorta ait bölümlerin arka mediastende yer ald>-
¤> anatomik s>n>fland>rmadan hafifçe farkl>d>r.
Radyolojik olarak orta mediastinal bölümün ar-
ka s>n>r> ön spinal ligamenttir. Bu olflumun önünde
yer alan genifl bölge orta veya visseral bölüm olarak
adland>r>lmaktad>r.Dolay>s> ile arka bölüm sadece
omurlar ve paravertebral sulkuslar> içerir. Ay>r>m
için bu temel kullan>larak mediasten içinde radyolo-
jik olarak saptanan lezyonlar kolayl>kla kategorize
edilebilir. Ön bölümde bulunan kitleler herhangi bir
nedene ba¤l> olarak büyümüfl lenf dü¤ümleri, subs-
ternal guatr, timus ve timik tümörler, ve teratoid tü-
mörler olabilir. Tiroide ait kitleler hemen daima ön
mediastende yukarda yer al>r ve trakea yer de¤iflti-
rir. Timoma ve teratoid tümörler olgular>n ço¤unda
aort yay> arkas>nda uzan>r ve her biri, çok iyi bir de-
markasyona sahip tek bir kitle halindedir. Lenf dü-
¤ümü büyümesi gdiffüzdür. Nodüler veya salk>m
fleklinde olabilir.Lenf dü¤ümü büyümesine yol açan
birçok hastal>k vard>r. En önemlileri ; metastatik tü-
mörler, lenfoma, sarkoidoz, primer tüberküloz ve
di¤er inflamatuar hastal>klard>r.
Mediastenin orta bölümünde iç organlar bulu-
nur.Bunlardan köken alan lezyonlar orta bölümde
saptan>r. Orta mediastende lenf dü¤ümü büyümesi
de bulunabilir ve diffüz geniflleme fleklinde bulgu
verir. Olaya ço¤u kez bir veya her iki hilar gölgede
geniflleme de efllik eder. Aort veya büyük damarla-
r>n anomalileri veya anevrizmalar> ile özofagus ve
trakeobronkial a¤ac>n duplikasyon kistleri bu bölge-
de lokalize dansiteler fleklinde bulunabilir. Özofa-
gusun kendisi uzun bir tübüler gölge halinde görü-
lebilir, tümör veya divertikülleri lokalize mediasti-
nal kitleler fleklinde saptan>r. Orta mediastende pe-
rikardial kist veya tümörler de görülür.
Arka bölümde en s>k görülen kitleler nörojenik tü-
mörlerdir. Ayr>ca omurgan>n tümörleri veya enfek-
siyonlar> da bazen ayn> bölgede yer alabilir.
102
Akci¤erlerin Radyolojik
(devam>)
BÖLÜM
III
-- LEVHA
16
(Devam ediyor)
A. Nodüler diffüz kal>p (diffüz alveolar hücreli karsinom)
B. Perihiler bölgelerde daha belirgin asiner gölgeler,
"kelebek" görünümü (akci¤er ödemi)
Akci¤er Hastal>klar>n>n Radyolojisi: Alveolar Kal>plar