background image
Hava ak>m>n>n ise iki temel düzeni vard>r (Levha 9).
Borunun duvarlar>na paralel akan ve birbirleri üze-
rinde kayan ak>m çizgileri ya da di¤er bir deyiflle ta-
bakalar laminar ak>m> meydana getirir. Borunun
merkezindeki tabakalar, duvarlara en yak>n olan ta-
bakalara k>yasla daha h>zl> hareket ettikleri için,
yandan bak>ld>¤>nda ak>m hatt> parabol fleklindedir.
Laminar ak>m>n bas>nç-ak>m iliflkisini, Poiseuille
denklemi uyar>nca borunun boyu (l) ve yar>çap> (r)
ile gaz>n viskozitesi () belirler.
P 8 l
---- = ----
V r
4
Bu denklemde P hava ak>m>n> sa¤layan bas>nç,
V
.
ise ak>m h>z>d>r. Ak>m için gereken bas>nc>n en
önemli belirleyicisinin borunun yar>çap> oldu¤u
aç>kt>r. Borunun yar>çap> yar> yar>ya küçültülürse,
belli bir ak>m h>z>n> sürdürmek için gereken bas>n-
c>n 16 kat büyütülmesi zorunlu olur.
Yüksek ak>m h>zlar>nda meydana gelen türbü-
lans ak>m>nda tabakalar tamamen da¤>l>rlar. Gaz mo-
lekülleri flimdi yanlara do¤ru hareket edebilir, bir-
birleriyle çarp>flabilir ve birbirlerinin h>zlar>n> de¤ifl-
tirebilirler. Bu koflullarda bas>nç-ak>m iliflkisi de de-
¤iflir. Hava ak>m>n>n h>z>, art>k laminar ak>mda ol-
54
Akci¤er Mekani¤i ve Gaz De¤iflimi
(devam>)
BÖLÜM
II
-- LEVHA
7
(Devam ediyor)
A. Rezidüel hacimde
Gö¤üs duvar>n>n d>fla
do¤ru esnek geri büzülme
kuvveti büyüktür. Akci¤erin
içeri do¤ru esnek geri
büzülme kuvveti çok
küçüktür
Çeflitli akci¤er
hacimlerinde
hava yolu kapal>
ve hava ak>m>
durmufltur
Hava yolunun giriflindeki bas>nç
(a¤>z bas>nc>)
Solunum
kaslar>
gevflemifl
% TLC
% VC
AH
Bas>nç (cm H
2
O)
Solunum sisteminin esnek geri büzülme bas>nc> akci¤er ve
gö¤üs duvar>n>n esnek geri büzülme bas>nçlar>n>n toplam>d>r
Akci¤er
Gö¤üs duvar>
Solunum sisteminin bas>nç-hacim iliflkisi
Hava ak>m> durdu¤unda havayolu giriflindeki
bas>nç alveol bas>nc> ile ayn>d>r; solunum
kaslar> gevfledi¤inde solunum sisteminin
esnek geri büzülme kuvveti için ölçüm sa¤lar
B. Fonksiyonel
rezidüel (ifllevsel art>k)
kapasitede
Akci¤er ve gö¤üs
duvar>n>n esnek geri
büzülme kuvvetleri eflit
fakat ters yöndedir
C. Daha büyük
akci¤er hacminde
Gö¤üs duvar>n>n
esnek geri büzülme
kuvveti giderek küçülür
ve akci¤erin esnek geri
büzülme kuvveti artar
D. Total akci¤er
kapasitesinin
yaklafl>k %70'inde
Gö¤üs duvar>n>n
denge pozisyonu
(esnek geri büzülme
kuvveti s>f>rd>r)
E. Total akci¤er kapasitesinde
Akci¤er ve gögüs duvar>n>n esnek
geri büzülme kuvvetleri içeriye
do¤rudur, dolay>s>yla akci¤er
hacmini azaltmaya çal>fl>r
Solunum Sisteminin Esnekli¤e Ba¤l> Özellikleri: Akci¤er ve Gö¤üs Duvar>
A
kc
er
ve
¤
ü
s
d
u
va
r>