yondan sonra ve ona ek olarak akci¤erlerden ç>kar>-
labilecek maksimum hava hacmidir- ve rezidüel ha-
cim (RV) -maksimum bir ekspirasyondan sonra dahi
akci¤erlerde kalan havan>n hacmidir-.
mum hava hacmidir.
toplam hacmi; vital kapasite (VC) ise maksimum
inspirasyondan sonra akci¤erlerden ç>kar>labilecek
en büyük hava hacmidir.
(Levha 2). S>kl>kla kullan>lan sulu spirometre, içine
bir çan yerlefltirilmifl çift duvarl> bir silindirden iba-
rettir. Çan bir makara arac>l>¤> ile bir kaleme ba¤lan-
m>flt>r; kalem dönen ikinci bir silindirin üzerine ya-
zar. Spirometreye hava girdi¤inde çan yükselir; buna
makara arac>l>¤> ile ba¤l> olan kalem ise afla¤>ya iner.
metre içindeki havay> solur. Dinlenme halinde eks-
pirasyonun bitti¤i noktay> belirleyebilmek için defa-
larca soluk al>p verdikten sonra, maximum bir inspi-
rasyon ve onu takiben yavafl ve bir tam ekspirasyon
yapar.
olarak ifade edilir. Spirometrede ölçülen gaz hacim-
leri beden s>cakl>¤>nda de¤il ortam s>cakl>¤>nda ol-
duklar> için (ATPS) uygun düzeltmelerin yap>lmas>
zorunludur.
rudan ölçülemez. Uygulamada ise önce FRC dolayl>
yöntemlerle ölçülür; sonra FRC'den ERV ç>kart>la-
rak RV hesaplan>r. FRC'yi ölçen üç yöntem vard>r
(Levha 3): kapal>-devrede helyum dilüsyonu, aç>k-
devre azot "washout" ve vücut pletismografisi.
¤erlerdeki hava ile kar>flt>r>larak seyreltilmesi ilkesi-
ne dayan>r. Spirometreye, helyumun havadaki
%10'luk kar>fl>m> doldurulur. Tam olarak normal
(sakin) ekspirasyonun bitti¤i noktadan bafllamak
flart>yla, hasta kapal> spirometre sistemi içindeki ha-
vay> solumaya bafllar. Karbon dioksit, kireç kayma-
¤> kullan>larak uzaklaflt>r>l>r ve tüketilen oksijenin
yerine spirometreye oksijen eklenir. Spirometredeki
devre içindeki helyum konsantrasyonu düfler. Hel-
yum alveoler-kapiller zar> geçmedi¤i için sistemde-
ki helyumun hacmi test süresince de¤iflmez. Sonuç
olarak, helyumun bafllang>ç konsantrasyonu
(He
(yani FRC'nin) hacminin çarp>m>na eflit olur. Bu
eflitlik flu flekilde yaz>labilir:
azotun yerini tamamen oksijenin almas>, yani saf ok-
sijenin alveolleri y>kay>p azotu d>flar> atmas> sa¤la-
n>rken, bir yandan da ekspirasyon havas>n>n tümü
toplan>r ve hacmi ile azot konsantrasyonu ölçülür.
Toplanan havadaki azotun hacmi, testten önce akci-
¤erlerde bulunan azotun hacmine eflit oldu¤undan,
toplanan havan>n hacminin ayn> havadaki azot kon-
santrasyonu ile çarp>m>, akci¤erlerdeki havan>n test-
ten önceki hacminin (FRC) azotun testten önceki ak-
ci¤er konsantrasyonu ile çarp>m>na eflit olur.
ilk deriflimi x
spirometrenin hacmi
CO
de¤ifliklik (
de¤ifliklikleri
yans>t>r
de¤ifliklik (
de¤iflikli¤i yans>t>r
denetlenen
musluk,
ekpirasyon
sonras> kapal>
muslu¤a karfl>
h>zl> ve k>sa
soluklar
almaya çal>fl>r
deriflimi x spirometrenin
hacmi + FRC