background image
solunum frekans> artarsa, ventilasyon hava ak>m>na
en az direnç gösteren bölgelere da¤>lma e¤ilimi gös-
terir. Dolay>s> ile daralm>fl hava yollar> taraf>ndan
beslenen akci¤er birimleri, akci¤erin çaplar> normal
kalm>fl hava yollar> taraf>ndan beslenen bölgelerine
k>yasla daha az ventilasyona u¤rar. Bu nedenle,
plevra bas>nc>nda meydana gelen belli bir de¤ifliklik
genel akci¤er hacminde daha küçük bir de¤ifliklik
meydana getirir ve sonuç olarak dinamik kompli-
yans azal>r.
Dinamik kompliyans>n frekansla nas>l de¤iflti¤i-
ni ölçmek, zaman al>c> ve teknik olarak güç ise de,
akci¤er mekani¤ine ait di¤er klasik testlerin hala
normal s>n>rlar içinde bulunan de¤erler verdi¤i du-
rumlarda, bu testin, küçük periferik hava yollar>n-
daki t>kanman>n teflhisinde yararl> oldu¤u kan>tlan-
m>flt>r.
Solunum kaslar>n>n yaln>zca akci¤er kuvvetleri-
nin üstesinden gelmek için yapt>klar> mekanik solu-
num ifli
(Levha 12), spontan solunum s>ras>nda, plev-
ra bas>nc> ve akci¤erlerdeki havan>n hacminde mey-
dana gelen de¤iflikliklerden kolayl>kla belirlenebilir.
Bas>nç (P) ile hacmin (V) çarp>m>, afla¤>daki eflit-
li¤e göre ifle (W) eflittir
W =
PdV
ve akci¤er üzerinde yap>lan solunum ifli, dinamik
bas>nç-hacim halkas>n>n alan>ndan saptanabilir.
ras>nda, akci¤erin esnek kuvvetle-
rinin üstesinden gelmek için yap>lan ifl, trapezoid
EABCD'nin alan>ndan saptan>r. AB'CBA halkas>n>n
alan> inspirasyon s>ras>nda esnek olmayan kuvvet-
ler yenilirken yap>lan ifl, EAB'CD halkas>n>n alan>
ise inspirasyon s>ras>nda yap>lan toplam solunum
iflidir.
Akci¤erin esnek geri büzülmesi sayesinde, sakin
solunum s>ras>ndaki ekspirasyon kendili¤inden (pa-
sif olarak) meydana gelir; akci¤erin esnek geri bü-
zülmesi, ekspirasyon s>ras>nda esnek olmayan kuv-
vetlerin yenilmesi için yeterlidir. Yüksek ventilas-
yon düzeylerinde ve hava yolu direncinin artt>¤>
hallerde ekspirasyon s>ras>nda esnek olmayan kuv-
vetleri yenmek için ek mekanik ifle gerek duyulabi-
lir. Bu koflullarda plevra bas>nc> atmosfer bas>nc>n>
aflar ve halkan>n ekspirasyon bölümü trapezoid
EABCD'nin s>n>rlad>¤> alan>n d>fl>na taflar.
Herhangi bir ventilasyon düzeyinde yap>lan so-
lunum ifli solunumun düzenine ba¤l>d>r. Büyük so-
luk (tidal) hacmi solunumun esnek iflini art>r>rken,
yüksek solunum frekans> ak>ma-direnç gösterilme-
sine neden olan kuvvetlere karfl> yap>lan ifli art>r>r.
Sakin solunum s>ras>nda veya egzersiz yaparken ki-
58
BÖLÜM
II
-- LEVHA
11
Akci¤er Mekani¤i ve Gaz De¤iflimi
(devam>)
(Devam ediyor)
Hacim
(L)
Hacim
(L)
Zaman (saniye)
Zaman (saniye)
Ak>m
(l/san)
Akci¤er hacmi (L)
Maksimum Ekspirasyon
Ak>m-Hacim E¤risi
Hava yolu obstrüksiyonu (daral-
mas> rezidüel hacmi artt>r>r.
Vital kapasite hafifçe azal>r ve
total akci¤er kapasitesi artar.
Akci¤erlerde daha büyük
hacimde hava bulunmas>na
karfl>n ekspirasyondaki hava
ak>m> belirgin flekilde azalm>flt>r
Restriktif akci¤er hastal>klar>nda
bütün akci¤er hacimleri
azalm>flt>r. Ekspirasyondaki
hava ak>m>n>n düflmesinin
nedeni azalm>fl akci¤er
hacimleri olup hava yolu
obstrüksiyonunu yans>tmaz
Normal
e¤ri
Anormal
e¤ri
(hava yolu
kapanmas>)
Hava yolu
obstrüksiyonu
Normal e¤ri
Akci¤er
fibrozu
Zorlu Ekspiratuvar
Vital Kapasite
Manevras>
Hasta total akci¤er
kapasitesine kadar giden
maksimum bir soluk al>r,
sonra olabildi¤ince h>zl> ve
tam bir flekilde spirometre
içine zorlayarak soluk verir