background image
büzülme etkisinde meydana gelen art>fl> yans>t>r. Ba-
s>nç-hacim halkas>ndaki ekspirasyon-sonu ve inspi-
rasyon-sonu noktalar>n> birlefltiren çizginin e¤imi,
akci¤erin dinamik kompliyans>n> verir. Dahas>, ins-
pirasyon s>ras>nda hava akci¤erlere dolarken ekspi-
rasyon-sonu konumundan itibaren herhangi bir ak-
ci¤er hacminde plevra bas>nc>n>n gösterdi¤i de¤iflik-
lik, yaln>zca akci¤er esnek geri büzülmesindeki art>-
fl> de¤il ayn> zamanda hava yollar>n>n sürtünmeden
do¤an direnci ile akci¤er dokular>n>n esnek olma-
yan direncini yenmek için gereken bas>nc> da yans>-
t>r.
Normal kiflilerde, dakikada 60 solu¤a kadar va-
ran solunum frekanslar>nda, dinamik kompliyans sta-
tik akci¤er kompliyans>na çok yak>nd>r ve de¤iflme-
den kal>r. Dolay>s>yla birbirlerine paralel konumda-
ki akci¤er birimleri normalde eflit ve eflzamanl> ola-
rak dolar ve boflal>rlar (hava ak>m> yüksek, akci¤er
hacmindeki de¤ifliklik h>zl> olsa dahi). Ventilasyo-
nun paralel akci¤er birimlerine hava ak>m h>z>ndan
ba¤>ms>z olarak da¤>t>lmas> için bu birimlerin direnç
ve kompliyanslar>n>n, zaman sabitleri (yani, her bi-
rimin direnç ve kompliyans>n>n çarp>m>) afla¤> yu-
kar> ayn> olacak flekilde düzenlenmifl olmas> gerekir.
2 mm çap>ndaki hava yollar>n>n distalinde kalan ak-
ci¤er birimlerinin zaman sabitleri aras>ndaki fark
0,01 saniye civar>nda olup, solunum frekans> art>nca
dinamik kompliyans>n giderek düflmesi için zaman
sabitlerinde dört kat farkl>l>k yarat>lmas> gerekir.
Küçük periferik hava yollar>ndaki yama fleklin-
de daralmalar, zaman sabitlerinde bölgesel farkl>l>k-
lar oluflturur. Düflük solunum frekanslar>nda, hava
ak>m h>z> düflük iken ventilasyon eflit da¤>l>r. Fakat
57
SOLUNUM S
Akci¤er Mekani¤i ve Gaz De¤iflimi
(devam>)
BÖLÜM
II
-- LEVHA
10
(Devam ediyor)
Ak>m (I/san)
m> (l/san)
Plevra bas>nc> (cm H
2
O)
Maksimum Ekspirasyon Ak>m>n> Belirleyen Faktörler
Ekspirasyon
kaslar>n>n
kas>lma
kuvveti
Maksimum hava ak>m>n>n bafllang>c>nda belli bir akci¤er hacmi için ekspirasyon
kaslar>n>n kas>lmas> plevra bas>nc>n> atmosfer bas>nc> düzeyinin üzerine ç>kart>r
(+20 cm H
2
O). Alveol bas>nc> (plevra bas>nc> ile akci¤er esnek geri büzülme
bas>nc>n>n toplam>) hala yüksektir (+30 cm H
2
O). Hava yolu bas>nc> alveolden
hava yolunun girifline do¤ru giderken direncin yenilmesi için kullan>larak giderek
düfler. Hava yolunun eflit bas>nç noktas>nda, hava yolu içindeki bas>nç kendisini
çevreleyen bas>nca (plevra bas>nc>) eflittir. Bu noktadan sonra, intralüminal ba-
s>nç plevra bas>nc>n>n alt>na inecek flekilde daha da düflerken hava yolu bas>nc>
alt>nda kal>r (s>k>flt>r>l>r)
Ekspirasyon çabas>nda daha fazla art>fl olmas>yla, ayn> akci¤er
hacminde, plevra bas>nc> daha büyük ve alveol bas>nc> da buna uygun
olarak daha yüksektir. Hava yolu bas>ndaki düflme ve eflit bas>nç
noktas>n>n yeri de¤iflmez, fakat eflit bas>nç noktas>n>n ötesindeki gö¤üs
içi hava yollar> yüksek plevra bas>nc> taraf>ndan daha çok s>k>flt>r>l>r.
Maksimum hava ak>m> elde edildikten sonra art>k plevra bas>nc>ndaki
daha büyük art>fllar eflit bas>nç noktas>n>n ötesindeki kolay ak>m
segmentinin direncinde orant>l> bir art>fl yapacak dolay>s> ile hava ak>m
h>z> de¤iflmeyecektir
Alveol
bas>nc>
+ 30
Eflit
bas>nç
noktas>
Alveol
bas>nc>
+ 40
Akci¤erin esnek
geri büzülme
bas>nc>, +10
Eflit
bas>nç
noktas>
Akci¤erin esnek
geri büzülme
bas>nc>,
+10
Ekspirasyon ak>m> (l/san)
Yüksek akci¤er hacimlerinde, ekspirasyon çabas>ndaki
art>flla birlikte giderek artar. Orta ve düflük akci¤er hacimlerinde
hava ak>m> sadece hafif bir çabadan sonra maksimum düzeylere
eriflir ve daha sonra çaba art>r>lsa dahi ek bir art>fl görülmez
nç-Ak>m
E¤rileri
VC'nin %75'inden daha
büyük akci¤er hacimlerinde
hava ak>m> plevra
bas>nc>ndaki art>flla giderek
artar. Hava ak>m> çabaya-
ba¤l>d>r. VC'nin %75'inden
daha düflük hacimlerde
plevra bas>nc>n>n atmosfer
bas>nc>n> aflmas> ile hava
ak>m düzeyleri düfler. Daha
sonra hava ak>m> çabadan-
ba¤>ms>zd>r, zira plevra
bas>nc>ndaki ek bir art>fl
hava ak>m h>z>nda ek bir
art>fl yapmaz
Çaban>n A'dan D'ye Do¤ru
Giderek Art>r>lmas> ile Elde
Edilen Ekspiratuvar
Ak>m-Hacim E¤rileri
Y
ü
k
s
e
k
a
k
c
er
h
ac
m
i (
%
75
VC
)
O
rt
a
ha
cim
(%50 VC)
D
ü
fl
ük
ak
ci¤e
r hacmi (%25 VC)
P
l
e
v
r
a
b
a
s>
n
c
>
P
l
e
v
ra
b
a
s>
n
c>