![]() s>, ak>m> daha fazla art>rmaz ve hava ak>m>n>n çaba- dan-ba¤>ms>z oldu¤u kabul edilir. Hava ak>m>, itici bas>nçtaki art>fla ra¤men sabit kald>¤> için, hava ak>- m>na karfl> gösterilen direncin de plevra bas>nc>na orant>l> olarak artmas> -olas>l>kla toraks içindeki ha- va yollar>n>n s>k>flt>r>lmas>na ve daralmas>na ba¤l> olarak- beklenir zilerek gösterilmifltir (Levha 10). Alveoller esnek bir torba, toraks içindeki hava yollar> ise s>k>flt>r>labilir bir boru fleklinde çizilmifl olup, her ikisi de bir plev- ra bofllu¤una yerlefltirilmifltir. ci¤erin toparlanma bas>nc>n> dengelemektedir. Ak- ci¤erin esnek geri büzülme bas>nc> (P d>r. Hava ak>m> kesilmifl oldu¤undan, tüm hava yo- lu boyunca saptanan bas>nçlar da atmosfer bas>nc> ile ayn> düzeydedir. art>r>r (Levha 11). Hava yolu bas>nc>, alveolden hava yolunun girifline kadar olan yol boyunca, direncin üstesinden gelirken giderek düfler. Hava yolu üze- rinde bir noktada, eflit bas>nç noktas> denilen yerde, hava yolu bas>nc>nda alveol bas>nc>ndan itibaren meydana gelen düflüfl, akci¤erin esnek geri büzülme bas>nc>na eflitlenir. Eflit bas>nç noktas>nda, intralü- minal bas>nç ile hava yollar>n> çevreleyen bas>nç bir- birine ve plevra bas>nc>na eflittir. Ak>m yönünde da- ha ileriye, hava yolunun girifline do¤ru gidildikçe, intramüral hava yolu bas>nc> plevra bas>nc>n>n alt>- na iner ve transmüral bas>nç negatif olur. Dolay>s>y- la, hava yollar> dinamik bask>ya maruz kal>r. s>nç noktas>na kadar olan zor-ak>m segmenti ve eflit bas>nç noktas>ndan hava yolunun girifline kadar olan kolay-ak>m segmenti. Maksimum ekspirasyon ak>m>na bir kez ulafl>ld> m>, eflit bas>nç noktas>n>n konumu sabitleflir. Ekspirasyon çabas>n>n art>r>lma- s>na ba¤l> olarak plevra bas>nc>nda meydana gelen daha ileri art>fllar, yaln>zca kolay ak>m segmentinin daha fazla s>k>flmas>na neden olur, fakat zor ak>m segmentindeki hava ak>m>n> etkilemez. s>nç düflmesi- akci¤erin esnek geri büzülme bas>nc>- na eflittir. Bu nedenle, zorlu ekspirasyon s>ras>ndaki maksimum hava ak>m h>z> ( ifade edilebilir: özelliklerinin de¤erlendirilmesinde kullan>lan bir- çok testin temelini oluflturur. Öte yandan aç>kça gö- rüldü¤ü gibi, ekspirasyondaki hava ak>m>n>n mak- simum h>z> birçok etmene ba¤l>d>r: hava ak>m>n>n hangi akci¤er hacimlerinde belirlendi¤i; ekspirasyo- nun kuvveti (özellikle yüksek akci¤er hacimlerin- de), akci¤erin esnek geri büzülme bas>nc>, küçük pe- riferik hava yollar>n>n gösterdi¤i direnç, daha bü- yük merkezi hava yollar>n>n kesit alan>. da akci¤er hacmi ve plevra bas>nc>nda meydana ge- len de¤ifliklikler -bas>nç-hacim halkas> olarak gösteril- mifltir (Levha 12)- akci¤erin esnekli¤e ba¤l> özellik- leri ve ak>ma karfl> gösterdi¤i direncin yan>s>ra, akci- ¤er üzerinde solunum kaslar>n>n yapt>¤> ifl hakk>nda da bilgi verir. s>nda plevra bas>nc>nda meydana gelen de¤ifliklik, akci¤er hacmi genifllerken akci¤erlerin esnek geri küçük periferik hava yollar>nda görülür ki burada hava ak>m> küçüktür. Hareket bas>nc> gaz>n viskozitesi ile orant>l>d>r borunun yar>çap>n>n dördüncü kuvveti ile ters, borunun uzunlu¤u ile do¤ru orant>l>d>r. Yar>çap yar>ya indi¤inde direnç 16 kat artar. sabit tutulursa ak>m onalt> kat azalacakt>r. Tüpün boyu iki kat artt>r>lsa direnç yaln>zca iki kat artar. büyük hava yollar>nda yüksek ak>m h>zlar>nda olur. orant>l>d>r ve gaz>n dansitesine ba¤l>d>r yollar>nda ve özellikle dallanma ve daralma noktalar>nda görülür. dansitesi hem de gaz viskozitesi ile orant>l>d>r |