![]() kapiller yataktaki kan ak>m>n>n asl>nda pulsatil ol- du¤unu göstermifltir. n>lan itici bas>nç (yani, pulmoner arterdeki orta ba- s>nc> eksi sol atriyumdaki orta bas>nç) ve pulmoner kan ak>m>ndan afla¤>daki formüle göre hesaplan>r: boyunca meydana gelen bas>nç düflmesi ise sistemik dolafl>m boyunca meydana gelenin yaln>zca onda biridir. Buna ba¤l> olarak pulmoner damar direnci de sistemik direncin onda biridir. Pulmoner damar direncinin bulundu¤u ana noktalar arteriyoller ve kapillerlerdir. c>nda meydana gelen yaln>zca çok küçük de¤ifliklik- lerle uyum sa¤lama yetene¤i vard>r. Bu durum eg- zersiz s>ras>nda s>kl>kla görülür. çük de¤iflikliklerin kan ak>m>nda yol açt>¤> art>fl, pulmoner kan ak>m> artt>kça pulmoner damar di- rencinin asl>nda düfltü¤üne iflaret eder. Damar di- rencindeki bu düflüflün nedeni damar yata¤>n>n ke- sit alan>ndaki art>flt>r. Zaten aç>k olan kan damarlar> çaplar>n> geniflletebilir. Dahas>, daha önce kapal> olan damarlar kalp debisinin art>fl> ile aç>l>p içlerin- den kan ak>tmaya bafllayabilirler. s>nca, yani kan damar>n>n içi ile d>fl> aras>ndaki ba- s>nç fark>na, ba¤l>d>r. En ince pulmoner kapillerler alveollerle çevrili olup, alveol bas>nc>na maruzdur. Örne¤in, pozitif bas>nçl> solunum ile alveol bas>nc>- n>n art>r>lmas>, bu damarlar>n s>k>flmas> ve kapan- mas> ile sonuçlanabilir. Daha büyük arterler ve ven- ler üzerindeki etki farkl>d>r. Büyük kan damarlar>, onlar> aç>k tutan bir yay görevi yapan akci¤er paren- kimine tutunur. Alveol d>fl>nda kalan (extra-alveo- ler) bu damarlar> çevreleyen bas>nç plevra bas>nc>na daha yak>nd>r. Akci¤er hacmi ve akci¤erin esnek ge- ri büzülmesi art>nca, bunlar üzerine uygulanan çek- me kuvveti artar, damarlar genifller ve dirençleri dü- fler. Aksine, akci¤er hacmi artt>kça alveoller genifl- lerken, uzayan ve s>k>flan alveol damarlar>n>n diren- ci artar. Toplam pulmoner damar direnci, olas>l>kla dir; akci¤er hacminde ekspirasyon-sonu noktas>n- dan her iki yöne do¤ru meydana gelen de¤ifliklikler ise, damar direncini art>rma e¤ilimindedir. tunu olarak kabul edilebilir. Damar içi hidrostatik bas>nç yerçekiminden etkilendi¤i için, kifli ayakta da tepesine k>yasla daha yüksektir. Benzer flekilde, akci¤erin farkl> düzeylerindeki ven bas>nc> da fark- l>l>k gösterir. Bu nedenle, kan ak>m> akci¤erin tama- m>na eflit flekilde da¤>lmaz, tabandan apekse do¤ru gidildikçe azal>r. S>rtüstü yatarken, yerçekimi kuv- vetinin yönü de¤iflti¤i için, akci¤erlerin apekslerine dolafl>m dolafl>m atrium atrium bas>nc> (mm Hg) bas>nc> (mm Hg) bas>nc> (mm Hg) arter bas>nc>n> aflar ve bu bölgeye kan ak>m> olmaz. Yaln>zca alveol bas>nc>n>n artt>¤> ya da arter bas>nc>n>n azald>¤> anormal durumlarda zon-1 gözlenir alveol bas>nc>n> aflar. Kan ak>m> arter ve alveol bas>nçlar> aras>ndaki fark taraf>ndan belirlenir ve üsttekine göre alttaki bölgelerde daha büyüktür hem ven bas>nçlar> alveol bas>nc>n> aflar. Kan ak>m> arteriyal- venöz bas>nç fark>na ba¤l> olup bu fark tüm zon boyunca sabittir. Arter bas>nc> zonda afla¤> do¤ru inildikçe artt>¤>ndan transmüral bas>nç daha büyük hal al>r, kapillerler distansiyona u¤rar ve ak>ma karfl> direnç düfler Dolafl>mlardaki Bas>nç (mm Hg) |