background image
Akci¤er fibrozu ve di¤er restriktif akci¤er hasta-
l>klar>na genelde dinlenim s>ras>nda subnormal ar-
teriyel Pco
2
de¤erleri efllik eder. Bu olay>n k>smen
nedeni, metabolik h>za göre vaguslar arac>l>¤>yla ak-
ci¤er reseptörlerinin ventilasyonu uyarmas>d>r.
Ensefalit ve menenjit merkezi sinir sistemi (MSS)
hidrojen iyon reseptörlerinin ifllevini bozar. Beynin
intersitisyel s>v>s>nda normal asiditenin sürdürül-
mesi hem beyin kan ak>m>na hem de ventilasyona
ba¤>ml>d>r. Genellikle, hiperkapni ve hipokside be-
yin kan ak>m> artarken hipokapni veya Po
2
art>flla-
r>nda bunun tersi görülür. Serebrovasküler hastal>-
¤>n bizzat solunum nöronlar>nda iskemi yapmama-
s> halinde dahi beyin intersitisyel s>v> hidrojen iyon
düzeyleri ile yap>lan kontrolü bozabilir.
Ailevi disotonomi'de sempatik sinir sistemi etkin-
sizdir, hipoksi beklenen vazokonstriksiyona neden
olmaz, kan bas>nc> düfler ve beynin perfüzyonu aza-
l>r. Yani hipoksi ventilasyonu bask>layabilmektedir.
Karbondioksit yan>t> uyku veya anestezi ile azalt>la-
cak olursa apne görülebilir.
Yüksek irtifada yaflama veya siyanotik do¤mal>k kalp
hastal>¤> nedeniyle hipoksiye uzun süre maruz kal-
ma solunum yan>tlar>n>n bask>lanmas>na neden
olur. Bu inhibisyonun periferik kemoreseptörler
üzerine uzun süreli kesintisiz hipoksinin bir etkisine
mi yoksa MSS nöronal ifllevine mi ba¤l> oldu¤u bi-
linmemektedir.
Karbondiokside uzun süre maruz kalmak kan
ve beyin intersitisyel s>v> bikarbonat düzeylerinde
kompensatuvar bir art>fla neden olur ve bu da Pco
2
taraf>ndan meydana getirilen hidrojen iyon konsan-
trasyonundaki de¤iflikli¤i azaltabilir. Bu ise MSS re-
septörlerinde uyar>y> (de¤ifliklik) azalt>r ve karbon-
dioksite karfl> verilen ventilasyon yan>tlar>n> bask>-
lar. Öte yandan pratikte, hiperkapninin nedeni solu-
num yetmezli¤idir ve respiratuvar asidoz k>smen
kompanse edilmifltir. Metabolik alkaloz ayn> etkiye
sahip olup metabolik asidozda ventilasyon yan>tla-
r>nda aksi de¤ifliklikler meydana gelir. Beyin intersi-
tisyel s>v> bikarbonat düzeylerindeki de¤ifliklikler
plazma bikarbonat düzeylerindeki de¤iflikliklerin
ard>nda kal>r zira bikarbonat kan ile beyin hücre d>-
fl> s>v> kompartmanlar> aras>nda yavafl flekilde tafl>-
n>r. Buna uygun olarak, plazma bikarbonat düze-
yindeki akut de¤ifliklikler kendisini beyinde hemen
göstermeyebilir ve üremide, plazma asidozu dializ-
le düzeltildikten sonra daha bir müddet hiperventi-
lasyonun devam etmesine neden olur.
Katekolaminler ve tiroid hormonlar>n>n düzey-
lerindeki art>fl ventilasyonu art>rabilir. Karaci¤er yet-
mezli¤inde
görülen hiperventilasyon ilgi çekicidir.
Venöz kandan arteriyel kana olan flanta ba¤l> olabi-
lir ve karaci¤er ifllev bozuklu¤una ba¤l> dolaflan
anormal metabolitlerle daha da karmafl>k hale gelir.
82
Solunumun Düzenlenmesi ve
Solunum Bozukluklar>
(devam>)
BÖLÜM
II
-- LEVHA
31
Kan ve BOS
s>v> bileflimi
Beyin kan ak>m>
Karotis ve aort
kemoreseptörleri
Vagal refleks lifleri
Pulmoner dolafl>m
Kalp
Hava yolu
Alveoller
Metabolik asidoz
Merkezi kemoreseptörler
Solunum merkezleri
Retiküler aktivate
edici sistem
Omurilik
Frenik ve/veya
interkostal sinirler
Solunum kaslar>
Gö¤üs duvar>
Akci¤er
Üst beyin merkezleri
Anestezi
MSS hastal>¤>
MSS hastal>¤>
Serebrovasküler
hastal>k
MSS'ni bask>layan ilaçlar
Anestezi
Emosyonel durumlar
MSS immatüritesi
(prematüre do¤um)
Serebrovasküler
hastal>k
Anestezi
MSS immatüritesi
(prematüre do¤um)
Uyku
Anestezi
Bask>lay>c> ilaçlar
Serebrovasküler
hastal>k
Mültipil skleroz veya
di¤er nörolojik
hastal>k
Travma
Travma
Nöropati
Tümörler
Miyasteni
Kas distrofi
veya atrofisi
Kifoskolyoz
Afl>r> fliflmanl>k
Kostovertebral
artrit
Amfizem
Fibroz
Sarkoidoz
Mesleki akci¤er
hastal>klar>
Dissemine
neoplazma
Anaerobik metabolizma
Egzersiz (laktik asit
üretimi)
Karaci¤er hastal>¤>,
üremi
Metabolik alkaloz
Hiperventilasyon
Serebrovasküler
hastal>k
Otonom disfonksiyon
(disotonomi)
-adrenerjik
reseptörler
-adrenerjik reseptörler
Yüksek irtifada yaflama
Konjenital siyanotik
kalp hastal>¤>
Cerrahi soyma
Otonom disfonksiyon
Ödem
Emboli
Tromboz
Obstrüktif hastal>k
Ast>m
Amfizem
Bronflit
Yabanc> cisim
Ödem
Difüzyon bozukluklar>
Amfizem
Yetmezlik; uzam>fl
dolafl>m zaman>
(Cheyne-Stokes
solunumu), keza
akci¤er dolafl>m>
üzerine olan etkileri
yoluyla
Solunum Düzenlenmesindeki Patolojik
Bozulma Bölgeleri