vinden hun oorsprong in het beenmerg en
verspreiden zich vandaar in twee richtingen:
enerzijds naar de thymus en anderzijds
naar de lymfoïde weefsels, waaronder
het maagdarmstelsel waar ze het GALT-
systeem vormen (Gut-Associated Lymphoid
Tissue). Het immuunsysteem van de darm
is zeer belangrijk: het beschikt over een
oppervlakte van 200m² (= de oppervlakte
van de mucosa). Het GALT heeft dan ook
een belangrijke invloed op de lokale en
systemische immuunrespons omdat we via
de darm met talrijke stoffen en organismen
(antigenen) in contact komen. In de
darm onderscheidt men drie natuurlijke
verdedigingsbarrières: de microbiota in het
lumen, het intestinale epitheel en de mucosa,
en het GALT-systeem in de submucosa
(Figuur 1).
namelijk 10
bacteriën zijn niet-schadelijke commensalen
die met ons samenleven, zoals Escherichia
coli. Andere bacteriën zijn dan weer
schadelijk, zoals salmonella, terwijl nog
andere microbiota een gunstig effect hebben,
bijvoorbeeld lactobacillen, eubacteriën
en bifidobacteriën. De darmmicrobiota
evolueert overigens met de leeftijd. Sommige
microbiota koloniseren vroeg na de geboorte,
schadelijke invloeden, terwijl andere, vooral
pathogene bacteriën, later in het leven
voorkomen, zoals Clostridium.
dat een barrière vormt en geproduceerd
wordt door het éénlagige intestinale
epitheel. Wanneer bacteriën doorheen de
mucuslaag dringen en zich vasthechten aan
de epitheelcellen kunnen ze penetreren
doorheen de mucosa en invasief worden.
Bepaalde intestinale cellen reguleren
de permeabiliteit en zorgen voor de
secretie van `defensines' die op aspecifieke
gespecialiseerde cellen zijn de M-cellen die in
de darmlumen partikels kunnen opnemen.
immuunsysteem (GALT). Onder de mucosa
bevinden zich talrijke lymfocyten, maar uniek
voor de darm zijn de zogenaamde platen
van Peyer. Hierin bevinden zich ondermeer
macrofagen die partikels kunnen opnemen
en afbreken. De platen van Peyer hebben een
specifieke rol in het immuunsysteem van
de darm omdat zij georganiseerd zijn om
antigenen op te nemen en te presenteren aan
het lymfoïde systeem.
fysieke barrière van de microbiota en het epithelium, over een bijzonder immuunsysteem, het
darmgeassocieerde lymfoïde weefsel (het GALT-systeem). Probiotica zijn levende micro-organismen die,
wanneer toegediend in voldoende hoeveelheden, een gunstig effect hebben op de gezondheid van de
gastheer (OMS/FAO 2002). Om meer inzicht te hebben in de relatie tussen de darmen en immuniteit
en de klinische effecten van probiotica op het lokale intestinale en systemische immuunsysteem,
organiseerde het Huisarts Navormingsinstituut Antwerpen met de steun van Danone een online
nascholing met dr. Marc De roeck als moderator. In drie delen bespreken achtereenvolgens prof.
Wim Stevens, prof. Bruno Pot en prof. Tom Moreels het immuunsysteem van de darm en de werking
van probiotica op het immuunsysteem.